اصفهان هم در آمار فوتیهای کرونایی به روزهــای رکـورد رسیده است؛ روزهایی رقتانگیز و ملالآور. در این میان شهروندانی که در منزل بیمار کرونایی دارند باید در تفکیک زبالهها دقت کنند. روزانه شمار مبتلایان به بیماری کووید۱۹ افزایش پیدا میکند و لحظهبهلحظه تـعــداد بـیـماران بیمارستانی و خانگی اضافه میشوند. جدای از مسائل درمانی، تفکیک زبالهها و پسماندهای کرونایی موضوع دیگری است که باید به آن بسیار توجه شود، زبالههایی که حجم آن نسبت به مدت مشابه سالهای گذشته بیشتر شده و روند صعودی داشته است. بسیاری از افراد معتقد هستند دفع عادی، پسماندهای عفونی و بیمارستانی معضلات بسیاری به همراه دارد که گاهی جبرانناپذیر خواهد بود و تفکیک زبالههای عادی و کرونایی باید با همت شهروندان انجام شود.
حذف مرحله بازیافت زباله از چرخه مدیریت پسماند
کارشــنــاســــان مـحیطزیــسـت نیز به حذف مرحله بازیافت زباله از چرخه مدیریت پسماند، در زمان همهگیری ویروس کرونا اعتقاد دارند؛ چراکه منشأ آلودگیها از جانب پسماند کرونایی در کنار پـسـمـانـدهــای دیـگـر اسـت و تفکیک و بازیافت باید قطع و تمام پسماندها با هم دفن شود. علت آن هم این است که ایجاد گاز متان در زمین پس از دفن این زبالهها و حرارت آن ویروس را از بین میبرد؛ اما پسماند خشک باید دفن و سوزانده شود؛ زیرا در کنار پسماندهایتر قرار میگیرد و آلوده میشود. تفکیک پسماندهای کرونایی باید از سوی اهالی خانواده افرادی که در قرنطینههای خانگی به ســبــب بــیـمــاری کــرونــا مراقبت میشوند، انــجـــام شــود. پر کردن تنها سه چهارم کیسه زباله، یکی از راههای مراقبتی است و پسازآن بیرون گذاشتن زباله در ساعتهای مقرر توصیه میشود. اگر شهروندان یادداشت یا علامتی روی کیسههای زباله بیمارشان بگذارند تا پاکبانان با دقت و رعایت بهداشت بیشتری آنها را حمل کنند، کاری انساندوستانه در جهت رعایت حقوق شهروندی است؛ اما متأسفانه اغلب به علت مخفیکردن این مسئله که در خانه بیمار کرونایی دارند از این کار ممانعت میکنند.
حقوق شهروندی را رعایت کنیم
گاهی در این موضوع برای آلودهنشدن به پاکبانان کمک میکنیم و آمار بیماران کرونایی را کاهش میدهیم، در حالی که شاید این مسئله به چشم هم نیاید.بهجز این مسئله، گاهی ما با رعایتنکردن بهداشت فردی مانند رها کردن آب دهان، ماسک، دستکش و ظروف یکبارمصرف در خیابانها و معابر، آتش به دامن محیطزیست میزنیم؛ در حالی که بهعنوان یک شهروند وظیفهشناس باید به این موضوعها توجه کنیم. در موضوع دفع زبالههای بیمارستانی باید شهرداری، سازمان حفاظت محیطزیست و وزارت بهداشت دستبهدست هم دهند تا این معضل حل شود. گاهی اوقات دیده میشود که برخی از شهروندان ناخواسته زبالههای کرونایی را با زبالههای دیگر مخلوط کرده و در خارج از منزل میگذارند؛ در حالی که این موضوع نهتنها باعث آلودگی جسمی پاکبانان میشود، بلکه ممکن است هنگام تفکیک زبالهها به گروههای دیگری نیز آسیب بزند.
جداسازی وسایل و لوازم مصرفی درمان
در این خـصــوص رحیم محمدی، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان، به لزوم رعایت نکات مربوط به جداسازی وسایل و لوازم مصرفی درمان و پیشگیری از شیوع کرونا از سوی شهروندان، تأکید کرد. به اعتقاد او، «چنین اقداماتی میتواند چرخه انتقال ویروس را آهسته کند و در راستای کاهش شیوع این بیماری مؤثر باشد.» به بیان او، «دفع پسماندهای خانگی کرونایی باید مدیریت شوند.» او در این زمـیـنـه بـیـان کـرد: «پیک پنجم کرونا رعایت دستورالعملهای بهداشتی بهویژه در نقاط مختلف را ضروری میکند. همچنین توجه به موضوعهایی که در تکثیر این ویروس دخالت دارد از اهمیت قابلتوجهی برخوردار است.» مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصـفـهــان خـاطــرنـشــان کرد: «برخی پسماندها خشک و قابلبازیافت هستند که انتظار میرود شهروندان آنها را به ۶۵ ایستگاه ثابت بازیافت یا خودروهای مجاز جمعآوری حمل پسماند خشک تحویل دهند تا برای جامعه کمترین آسیب را داشته باشد.»
به گفته محمدی، «پسماندهای تر نیز بهصورت یکشب در میان مطابق با زمانبندی مقرر برای محلهها مختلف شهر و رأس ساعت ۲۳ از جلوی درِ منازل جمعآوریشده و به کارخانه پردازش پسماند انتقال داده میشود.»
مدیریت صحیح پسماندها
اما شهروندان در مدیریت صحیح پسماندها بسیار تأثیرگذار هستند، بهگونهای که مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان دراینباره تصریح کرد: «شهروندان با مدیریت صحیح پسماندها سهم بسزایی در کنترل زنجیره انتقال این ویروس، توسعه بهداشت فردی و اجتماعی و حفظ محیطزیست دارند و به این منظور میتوانند لوازم مربوط به پیشگیری از ابتلا به کرونا همچون ماسک و دستکش را جداگانه درون پاکت جداگانه قرار داده، در آن را بسته و سپس داخل کیسه زباله شب قرار دهند تا وارد سیستم بازیافت نشده و در فرایند جداگانه و کمخطری دفن شود.» این روزها که در برخی از خانهها از بیماران کرونایی مراقبت میشود اهالی خانه باید برای تفکیک زبالهها اقدامات لازم را انجام دهند، شهرداری در این خصوص جعبههای ایمنی را تهیه کرده است که به خانوادهها ارائه میشود.
محمدی در ایــن زمـیـنـه گـفـت: «در حال حاضر با شرایطی مواجه هستیم که عدهای از شهروندان در منازل از بیماران کرونایی مراقبت میکنند؛ بنابراین باید چنانچه تزریقی به بیمار از طریق سرم یا سرنگ انجام میشود این اقلام را در جعبههای ایمن که از طریق ایستگاههای ثابت بازیافت قابلتهیه است، قرار داده و سپس تحویل همان ایستگاهها دهند تا در روند مختص خود امحا شود و ملزومات دیگر همچون ماسک یا پوششهای دیگر بیمار نیز در کیسههای جداگانه قرار داده شده در آن را ببندند و در کیسههای زباله شب قرار دهند تا با کمترین میزان آسیب و آلودگی فرایندهای مدیریت پسماند طی شود. بیشک اگر همین موارد در جداسازی اجسام و لوازم مصرفی درمان و پیشگیری از کرونا رعایت شود، شاهد کاهش شیوع ویروس کرونا خواهیم بود.»
زیـــرســـاخـــتهـــایــــی چـــون اسـتـقــرار سطلهای ویژه پسماندهای کرونایی و ناوگان ویژه جمعآوری آن باعث میشود تا پاکبانان از این معضل نجات پیدا کنند.