طرف‌داران صدر چهارشنبه گذشته نیز در اعتراض به نامزدی «محمد شیاع السودانی» برای تصدی سمت نخست‌وزیری عراق، در منطقه سبز بغداد تجمع کرده و سپس وارد مقر پارلمان عراق شدند. برخی منابع عراقی می‌گویند که در حین ورود تجمع‌کنندگان روز گذشته به داخل پارلمان، شماری از نیروهای امنیتی و تجمع‌کنندگان زخمی شده‌اند. یک کارشناس ارشد مسائل عراق با بیان اینکه به‌نظر می‌رسد مقتدی‌صدر، مخالف نامزدی محمد شیاع السودانی برای پست نخست‌وزیری عراق است، گفت: «امکان دارد مقتدی صدر با توجه به قدرت اجتماعی خود، مانع تشکیل دولت جدید در عراق شود.» محمدباقر حکیم در گفتوگو با ایسنا در پاسخ به این سؤال که بعد از استعفای نمایندگان جریان مقتدی صدر از پارلمان عراق، شاهد دو حرکت عمده از سوی طرف‌داران او در عراق طی روزهای اخیر بوده‌ایم؛ از جمله برگزاری نماز جمعه در بغداد در چند هفته پیش و همچنین حضور تعدادی از طرف‌داران مقتدی صدر در روز چهارشنبه هفته گذشته در میدان «التحریر» و سپس حرکت آن‌ها به سمت منطقه سبز و پارلمان عراق در اعتراض به تصمیم شورای هماهنگی شیعیان برای معرفی آقای «السودانی» برای پست نخست‌وزیری؛ با توجه به این تحولات، مقتدی صدر در صحنه سیاسی عراق به‌دنبال چیست، اظهار کرد: «بی‌شک پس از انتخابات زودهنگام سال ۲۰۲۱ میلادی و برنده‌شدن جریان صدر با ۷۳ کرسی و پس‌از آن عدم تشکیل حکومت و استعفای نمایندگان پارلمان وابسته به جریان صدر، این جریان قدرت سیاسی خود را در پارلمان عراق از دست داده و تلاش می‌کند تا با استفاده از جریان اجتماعی بتواند در صحنه سیاسی عراق تأثیرگذار باشد.» او افزود: «هم در برگزاری نماز جمعه پرشور هواداران صدر و هم در ورود آن‌ها به پارلمان عراق، شاهد پیام‌های سیاسی از جانب جریان صدر به گروه رقیب؛ یعنی چارچوب هماهنگی شیعیان به‌صورت غیرمستقیم بودیم.»
مقتدی صدر، مخالف نامزدی محمد شیاع السودانی برای پست نخست‌وزیری عراق است
این کارشناس ارشد مسائل عراق ادامه داد: «جریان صدر امروز معتقد است که با قدرت اجتماعی خود در میدان می‌تواند بر صحنه سیاسی عراق تأثیرگذار باشد.» او ادامه داد: «صدر به‌صراحت از اهداف خود از این اقدامات نگفته است؛ اما به نظر می‌رسد که او مخالف نامزدی محمد شیاع السودانی برایپست نخست‌وزیری عراق باشد. برخی‌ها معتقدند چارچوب هماهنگی اگر اسامی دیگری را نیز برای نامزدی نخست‌وزیری معرفی کند با مخالفت صدر روبه‌رو خواهد شد؛ از طرفی دیگر با توجه به اینکه جریان صدر از قدرت اجتماعی خوبی برخوردار است، ممکن است خواستار ادامه حکومت کاظمی تا چندماه آینده بــاشــد و پس از آن مــی‌تــوان منتظر مطــرح‌شـــدن مــوضـــوع بـــرگـــزاری انتخابات زودهنگام در عراق باشیم. شاید این امر بسیار به آن چیزی که صدر به دنبالش است، نزدیک باشد.»
احتمال تظاهرات طرف‌داران مقتدی صدر چقدر است؟
حکیم در پاسخ به این پرسش که به نظر می‌رسد مقتدی صدر برای پیشبرد خواسته‌های خود در عراق مانند سال‌های گذشته تکیه ویژه بر هواداران مردمی‌اش دارد؛ باتوجه به این ظــرفیت، چه میــزان ایــن احتمال وجود دارد که بار دیگر شاهد برگزاری تظاهرات‌هایی مانند تظاهرات و اعتراضات اکتبر ۲۰۱۹ در عراق باشیم و یا اینکه نزاع گروه‌های شیعه در عراق درمورد تشکیل دولت به کف خیابان‌ها کشیده شود، تصریح کرد: «به نظر من تظاهرات سال ۲۰۱۹ میلادی با شرایط خاص خود برگزار شد و شاخص‌های مختلفی دست‌به‌دست هم داد و برآیند آن، شاهد تظاهراتی بودیم که منجر به استعفای نخست‌وزیر وقت عراق شد. امروز به نظر می‌رسد که آن شرایط مهیا نیست؛ به معنای دیگر مثلا جریان «تشرین» و رسانه‌های آن‌ها با تظاهراتی که منجر به ورود هواداران صدر به پارلمان عراق شد، همراهی نکردند. »او افزود: «برای مثال احمد الوشاح، یکی از فعالان و رهبران جریان تشرین اعلام کرد که به تظاهرات جریان صدر ملحق نخواهیم شد. او در شبکه تلویزیونی “دجله” اعلام کرد که امروز جریان صدر به‌دنبال ابقای کاظمی است؛ درنتیجه به‌نظرم اگر هم تظاهراتی شکل بگیرد، محدود به هواداران جریان صدر خواهد بود و هواداران جریان تشرین در آن شرکت نخواهند کرد.»
حضور طرف‌داران مقتدی صدر در پارلمان عراق
این کارشناس ارشد مسائل عراق در همین ارتباط توضیح داد: «تا امروز نه‌تنها شاهد حمایت منطقه‌ای و یا فرامنطقه ای از تظاهرات جریان صدر در بغداد به‌صورت آشکارا نبوده‌ایم، بلکه برخی سفارت‌خانه و مؤسسات بین‌المللی ورود هواداران صدر به پارلمان را اقدامی خارج از قانون اساسی عراق دانستند.» حکیم همچنین در واکنش به این پرسش که از روز گذشته خبرهایی منتشر شده که چارچوب هماهنگی شیعه قرار است رایزنی‌های سیاسی را با گروه‌های مختلف در عراق برگزار کند و رسانه «شفق نیوز» نیز مدعی شد که احتمالا به‌زودی شاهـد بــرگزاری نشست مشتــرکی بین چارچوب هماهنگی شیعیان با سردار اسماعیل قاآنی باشیم، به‌نظرتان این نشست‌ها به چه میزان می‌تواند در خروج عراق از بن‌بست سیاسی کمک کند؛ با توجه به اینکه در چند ماه گذشته هم شاهد این‌گونه نشست ها بوده‌ایم؛ ولی خروجی عینی در راستای تشکیل دولت جدید نداشته است و اختلافات همچنان بین گروه‌های سیاسی عراق از جمله گروه‌های شیعه باقی است، گفت: «چارچوپ هماهنگی شیعیان تلاش دارد که بتواند با تمام اهل سنت و جریان‌های کردی توافقاتی داشته باشد و به‌صورت مشترک حکومت جدید عراق را تشکیل دهند. اهل سنت و کردها شروطی را برای امضا و حضور در جلسه پارلمان مدنظر دارند که باید دید این توافقات با چارچوپ هماهنگی به نتایج مثبت خواهد رسید یا خیر؟»او خاطرنشان کرد: «به نظر می‌رسد که توافق نظر در احزاب چارچوب هماهنگی در بین شیعیان و برخی از احزاب سنی و کرد وجود دارد؛ اما چارچوب هماهنگی همان‌طور که در بالا گفته شد، تلاش دارد تا مشارکت تمام احزاب بزرگ و تأثیرگذار کردی و اهل سنت را در حکومت جدید داشته باشد.»
امکان دارد، مقتدی‌صدر باتوجه به قدرت اجتماعی خود، مانع تشکیل دولت جدید در عراق شود
این کارشناس ارشد مسائل عراق در پاسخ به این پرسش که با توجه به این تحولات سناریوهای پیش روی آینده سیاسی عراق را چه طور ارزیابی می‌کنید؛ با توجه به اینکه مدت‌زمان وجود بن‌بست سیاسی در عراق در دوره اخیر نسبت به دوره‌های قبل طولانی‌تر شده است، تصریح کرد: «به‌نظر می‌رسد که صدر با توجه به قدرت اجتماعی خود، امکان دارد مانع تشکیل دولت جدید شود؛ البته این امر بستگی به توافقات چارچوب هماهنگی با کردها و اهل سنت دارد.»حکیم در ادامه اظهار کرد: «در صورتی که چارچوب هماهنگی بتواند ۲۲۰ نماینده را بــرای انتخــاب رئیــس‌جمهـــوری و نخست‌وزیر در پارلمان داشته باشد، بی‌شک حکومت جدید را تشکیل خــواهد داد؛ اما معتقـدم همچنان چارچوب هماهنگی تلاش دارد تمام احزاب بزرگ کردی و سنی عراق در حکومت جدید مشارکت داشته باشند که آن‌وقت حکومت با قدرت بیشتری تشکیل خواهد شد.»او همچنین تأکید کرد: «در مقابل سناریو دومی هم وجود دارد که جریان صدر با قدرت اجتماعی که در عراق دارد، مانع از برگزاری جلسات پارلمان و تشکیل حکومت جدید شود که آنگاه این به معنای ادامه حکومت کاظمی و شاید برگزاری انتخابات زودهنگام در عراق باشد.» کارشناس ارشد مسائل عراق افزود: «سناریوهای مختلف دیگری اعم از مشارکت صدر با چارچوب هماهنگی شیعیان وجود دارد که البته تلاش‌ها در این زمینه تا به امروز ثمربخش نبوده است.»
