دام‌پزشک سازمان حفاظت محیط‌زیست ضمن اشاره به اینکه عملکرد کلیه «پیروز» هیچ‌گاه مورد انتظار ما نبوده است، گفت: این دفعه، سومین بار بود که کلیه «پیروز» دچار این مشکل شد؛ بدین جهت انتظار ازکارافتادن کلیه و احتمال وقوع این اتفاق را همیشه داشتیم.
بابک باستانی در گفت‌وگو با ایسنا درباره علت تلف‌شدن «پیروز» اظهار کرد: «پیروز» متأسفانه وارد فاز حاد نارسایی کلیوی شده بود؛ البته این مشکل بار اول نیست که رخ داده است.
او افزود: «پیروز» دونوبت دچار چنین مشکلی شده بود. بار اول دکتر پیتر کالدول، دام‌پزشک یوزهای آفریقایی ، ایران بود و اعلام کرد که حیوان با مشکل نارسایی کلیه مواجه است. درنتیجه ما در تمام مدت درحال درمان بودیم. بار دوم که این مشکل رخ داد، خودم توانستم مسئله را مدیریت کنم؛ اما این دفعه بدترین حالت ممکن بود که اتفاق افتاد.
باستانی درباره روند درمان بیماری کلیوی «پیروز» توضیح داد: براساس مشورت با همکاران و تشکیل کنسرسیوم پزشکی مبنا بر این شد با درمان‌های لازم آنزیم‌ها را پایین بیاوریم تا عملکرد کلیه حیوان به حالت معمول خود بازگردد. این روند کاهشی بود؛ اما متأسفانه دوباره آنزیم‌ها بالا رفت و حال «پیروز» رو به وخامت گذاشت. مجبور به انجام درمان‌هایی شدیم که حداقل بتواند برای دیالیز صفاقی به اتاق عمل رود. دیالیز با موفقیت انجام شد و تا صبح هم آنزیم‌ها خیلی کاهش پیدا کرد؛ اما متأسفانه نارسایی کلیه صدمات غیرقابل جبرانی را به عروق، کراتین، مغز، کبد و دستگاه گوارش «پیروز» زده بود و حیوان نتوانست این شرایط را تحمل کند.
او در پاسخ به سؤال ایسنا که چرا یکباره اوضاع از کنترل خارج شد، گفت: عملکرد کلیه «پیروز» هیچ‌گاه عملکرد مورد انتظار ما نبوده است. کلیه‌ها پس از دو بار نارسایی درست کار نمی‌کردند. شرایط پایدار بود؛ اما به جهت عملکرد کلیه‌ها ما انتظار اینکه روز از کار بیفتند و احتمال اینکه چنین اتفاقی رخ دهد را همیشه داشتیم. دام‌پزشک سازمان حفاظت محیط‌زیست ادامه داد: به همین دلیل به‌صورت مداوم آزمایش ادرار و خون از «پیروز» گرفته می‌شد تا بدانیم کلیه در چه شرایطی است؟
باستانی درباره بیماری‌های «پیروز» اظهار کرد: این حیوان تنها با مشکل گوارش و کلیه مواجه نبوده، بلکه با بیماری‌های متعددی روبه‌رو بوده است؛ اما مزمن‌ترین، حادترین و کشنده‌ترین آن نارسایی کلیه بود که ما را نگران کرده بود و دقیقا همین موضوع هم جان او را گرفت. به گفته این دام‌پزشک براساس رایزنی‌ها و تصمیمات سازمان حفاظت محیط‌زیست و دام‌پزشکان بنابر صلاحدید این بیماری‌ها اعلام خواهد شد.
باستانی در پایان درباره اینکه وجود چنین بیماری‌هایی در یوزپلنگ‌ها امری طبیعی است، اظهار کرد: من در آفریقای جنوبی هم از این مشکلات در یوزپلنگ‌ها بسیار دیده‌ام.
کسی نمی‌تواند منکر کوتاهی‌ها در مرگ پیروز باشد
در همین رابطه جلسه ویژه فراکسیون محیط‌زیست مجلس شورای اسلامی با موضوع بررسی علت مرگ یوز ایرانی ظهر سه‌شنبه، ۹ اسفند ۱۴۰۱ با حضور سمیه رفیعی رئیس فراکسیون محیط‌زیست مجلس، محمد صفری نایب‌رئیس فراکسیون محیط‌زیست، امید مرادی رئیس بیمارستان دام‌پزشکی مرکزی تهران و پیام محبی رئیس جامعه دام‌پزشکان ایران و با غیبت مسئولان سازمان محیط‌زیست برگزار شد.
به گزارش ایسنا، رئیس فراکسیون محیط‌زیست مجلس در این جلسه تأکید کرد: مسئله پیروز برای ما مسئله مهمی بود؛ از جهت اینکه هم یک خواست و مطالبه عمومی مردم است و هم اینکه به لحاظ ذخیره ژنی و ژن ارزشمند این گونه، مراقبت در نگهداری و حفظ آن مسئله مهمی است. علت ورود مجلس به ماجرای پیروز این است که حیات وحش تنها وظیفه‌ای که سازمان محیط‌زیست تنها متولی آن است و این سازمان تنها پاسخگو در این زمینه است.
سمیه رفیعی افزود: یکی از دارایی‌های مهم هر کشوری ذخیره و بانک ژن است. اهمیت یوزپلنگ آسیایی نیز برای همه روشن است؛ چراکه گونه‌ای نادر و ارزشمند و کاملا قابل‌اعتنا برای حفاظت است.
رئیس فراکسیون محیط‌زیست تأکید کرد: جلسه امروز نافی زحمات دوستان نیست؛ چرا که به نقطه‌ای رسیدیم که می‌توانیم موضوع تکثیر در اسارت حیوان را انجام دهیم که این کار به دست محیط‌بانان عزیز و پرسنل سازمان حفاظت محیط زیست انجام شده که قابل تقدیر است؛ اما ما می‌گوییم اگر این وظیفه و تکلیف بر عهده سازمان حفاظت محیط زیست و توان آن در کشور موجود است، این سازمان باید به خوبی کار خود را انجام دهد. درصدی که به‌عنوان فراکسیون محیط زیست مطالبه می‌کنیم درصدی است که معتقدیم کوتاهی در آن رخ داده است.
او عنوان کرد: ایران تنها کشوری در آسیاست که این گونه در آن زندگی می‌کند؛ پس باید برای سازمان حفاظت محیط‌زیست مهم باشد. اقدامات خوبی شکل گرفت و من از محوطه نگهداری پیروز بازدیدهایی داشتم؛ اما کسی نمی‌تواند منکر کوتاهی‌ها باشد. او با بیان اینکه به سبب دغدغه‌های محیط زیست مردم قرار بر این بود که شامگاه امروز بازدیدی سرزده از محل نگهداری یوز داشته باشم که متأسفانه نشد، اظهار کرد: قرار بود دوستان محیط‌زیست امروز در مجلس حاضر شوند و به فراکسیون محیط‌زیست بروند تا وضعیت را اطلاع دهند و گفتند که به دلیل وابستگی حیوان به تیمارگرانش نمی‌توانند لحظه‌ای حیوان را تنها بگذارند.
رئیس فراکسیون محیط‌زیست مجلس ادامه داد: با توجه به اینکه یوز متأسفانه از بین رفته است، درخواست کردیم تا سازمان محیط زیست در جلسه امروز حضور داشته باشند و توضیحات خود را درباره وظایفی که در نگهداری یوز داشتند ارائه دهند؛ اما نامه نوشتند که از حضور در جلسه به سبب اینکه جلسه ازپیش تعیین‌شده‌ای داشتیم، نمی‌توانیم حاضر شویم. این درحالی است که دستگاه نمی‌تواند برای مجلس تعیین تکلیف کند.
او ادامه داد: ما امروز جلسه را برگزار می‌کنیم؛ اما خوب است همه بدانند که کسانی که متولیان اصلی پاسخگویی و نگهداری و مراقبت از یوز هستند امروز در جلسه ما حاضر نیستند؛ حضور دوستانی که در این زمینه مسئولیت دارند را دیگر در مجلس نمی‌خواهیم و باید پاسخ‌های خود را درباره چندمورد از مستندات مربوط به نگهداری و درمان پیروز که خواسته‌ایم را به صورت کتبی ارسال کنند. پــس از تطبیــق جوابیه سازمان محیط‌زیست و مطابقت آن با نتایج جلسه امروز، اگر نیاز به پیگیری نظارتی مجلس باشد نیز حتما کوتاهی نخواهیم کرد.
رفیعی با بیان اینکه شاید رپرتاژی که برای پیروز داده شده اقدام خوبی نبود، اظهار کرد: خوب است که توان دانشی و فنی خود را در سازمان محیط‌زیست عنوان کنیم؛ اما قطعا سلبریتی‌سازی خوب نیست و برای سلامت جان این حیوان بهتر بود که سلبریتی‌سازی صورت نگیرد.
او تأکید کرد: هدف از این نشست علاوه بر اینکه شفاف‌سازی برای اتفاق رخ داده است، توجه به اهمیت حفاظت از حیات وحش ایران نیز هست. گونه‌هایی مثل یوز پلنگ که در حال انقراض هستند کم نیست و گونه‌های میش‌مرغ و شاهین گلستان مکرر در حال قاچاق است. ما شاهد به‌هم‌ریختگی در حوزه حیات وحش هستیم. باید بدانیم که اگر احدی یا گونه‌ای از ژن‌های فون یا فلور را از دست بدهیم، دیگر احیا نمی‌شود.
رئیس فراکسیون محیط‌زیست مجلس با تأکید بر اینکه اهمیت محیط‌زیست طبیعی و حیات وحش کشور قطعا برای مجلس مهم است، گفت: فعلا تصمیم قاطعی درباره مرگ پیروز نمی‌گیریم و باید بررسی دقیقی صورت بگیرد.
رفیعی با اشاره به دغدغه‌مندی مردم در پیگیری وضعیت پیروز تأکید کرد: توجه مردم عزیزمان به مسئله محیط زیست و حیات وحش و پیگیری جدی و دغدغه‌مند این موضوع بسیار خوشحال‌کننده است و جای قدردانی دارد. مردم در حوزه محیط‌زیست از مسئولان خیلی جلوتر هستند. این نگرانی مردم را هم پیگیری می‌کنیم و هم قدردان آن هستیم. رفیعی با بیان اینکه باید آگاهی‌رسانی درست به مردم داده شود. این آگاهی‌سازی، متفاوت از سلبریتی‌سازی است. همچنین مردان دیپلماسی کشور می‌توانند از این خواست و مطالبه عمومی در حوزه محیط‌زیست اعم از طبیعی و انسانی استفاده کنند. رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس همچنین تأکید کرد: با مرگ پیروز نسل یوزپلنگ منقرض نشده است. یوز پلنگ اساسا الان شرایط خوبی ندارد. گرچه پیروز نیست؛ اما امید و پیروزی همچنان وجود دارد. برگزاری این جلسات با هدف به خدمت‌درآوردن صددرصد ظرفیت محیط‌زیست است.
در این جلسه همچنین روند درمان و علت مرگ پیروز توسط رئیس بیمارستان دام‌پزشکی مرکزی تهران و رئیس جامعه دام‌پزشکان ایران تشریح شد.
بارداری مجدد مادر «پیروز» قطعی نیست
در همین حال، رئیس جامعه دام‌پزشکان ایران بارداری مجدد «ایران»، مادر «پیروز»، را موضوعی غیرقطعی اعلام کرد. دکتر پیام محبی در جلسه ویژه فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی با موضوع بررسی علت مرگ «پیروز»، درباره انتشار اخباری درباره بارداری «ایران» گفت: ۳۵ روز پیش مادر پیروز جفت‌گیری کرده و هنوز به‌طور قطعی نمی‌توان گفت او باردار است؛ چراکه با توجه به احتمال بارداری، امکان بی‌هوش کردن حیوان برای انجام سونوگرافی و آزمایش وجود ندارد.
او افزود: پزشکان منتظر هستند تا «ایران» به شرایطی برسد تا از روی ظاهر او بتوان بارداری او را تشخیص داد.
