به گزارش اصفهان زیبا؛ در حالیکه ارتش یکی از ارکان اصلی حاکمیت و امنیت ملی در بیشتر کشورهای جهان است، برخی کشورها بدون ارتش به زندگی ادامه میدهند.
طبق دادههای منتشرشده از سوی World Population Review، دستکم ۳۹ کشور و قلمرو در جهان فاقد نیروی نظامی دائمی هستند. این وضعیت گاهی نتیجه سیاستهای صلحطلبانه، و گاهی ناشی از وابستگی امنیتی به دیگر کشورهاست.
🔎 آیا بدون ارتش هم میتوان امنیت داشت؟
اطلاعات منتشرشده در کتاب سال سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA World Factbook) نشان میدهد، این کشورها اگرچه نیروی نظامی رسمی ندارند، اما اغلب از نیروهای پلیسی با ماهیت شبهنظامی برای دفاع از مرزها و تأمین امنیت داخلی بهره میبرند.
🪖 نقش ارتش در جهان؛ فراتر از جنگ
در بسیاری از کشورها، ارتش نهادی منظم، مسلح و سازمانیافته است که با مجوز دولت مرکزی، از تمامیت ارضی کشور محافظت میکند. با این حال، ارتشها تنها به جنگ و دفاع محدود نمیشوند.
در زمان بحرانهایی مانند بلایای طبیعی، ارتشها بهعنوان نیروی امدادی نیز وارد عمل میشوند؛ با ارائه خدماتی نظیر غذا، درمان و کمکرسانی.
با وجود اینکه برخی کشورها ارتش را تنها برای دفاع میخواهند، اما تجربههایی مانند جنگ جهانی اول و دوم، یا حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، نشان دادهاند که ارتشها میتوانند نقش تهاجمی نیز داشته باشند.
🗺️ سه دسته کشور بدون ارتش
بررسیها نشان میدهد، کشورهایی که فاقد نیروی نظامی دائمی هستند، در سه گروه اصلی قرار میگیرند:
-
کشورهایی که بهطور رسمی ارتش خود را منحل کردهاند (مثل کاستاریکا در سال ۱۹۴۸)
-
کشورهایی که از ابتدا ارتشی تشکیل ندادهاند
-
مستعمرات یا سرزمینهای وابستهای که همچنان تحت حفاظت نظامی کشورهای مادر هستند (مثل موناکو که دفاع آن بر عهده فرانسه است)
🇨🇷 کاستاریکا؛ مهمترین نمونه کشور بدون ارتش
کاستاریکا شناختهشدهترین کشور بدون ارتش در جهان است. این کشور پس از جنگ داخلی سال ۱۹۴۸، ارتش خود را منحل کرد و از آن زمان تا امروز با تکیه بر نیروی پلیس و حمایت آموزشی از سوی کشورهایی مانند ایالات متحده و کلمبیا امنیت داخلی خود را حفظ کرده است.
پلیس این کشور با عنوان «نیروی عمومی» شناخته میشود و مسئولیت امنیت داخلی و حفاظت از مرزها را بر عهده دارد.
✅ نتیجهگیری
زندگی بدون ارتش برای برخی کشورها نهتنها ممکن، بلکه پایدار و موفق نیز بوده است؛ البته بهشرط داشتن سیاستهای درست امنیتی، همکاریهای بینالمللی و رویکردی صلحطلبانه./خبرآنلاین
