دلایل افت شاخص کل
در ابتدا باید به این نکته اذعان کنیم که بازار بورس به چنین استراحتی نیاز داشت. دولت نیز در روزهای صعودی بازار چندین بار اعلام کرد بازار بورس تصحیح میشود. اگر بخواهیم نگاهی به اتفاقهای چند روز اخیر بازار بیندازیم، اینچنین میتوانیم عنوان کنیم که خبر اصلی که بازار را با اصلاح مواجه ساخت، خبر گشایش اقتصادی بود. اولین واکنش به این خبر را نرخ دلار رقم زد که از حوالی 24.000 تومان تا 21.000 تومان را اصلاح کرد. در ادامه شاهد افزایش نرخ اوراق در بورس بودیم. اوراق خزانه اسلامی (اخزا) که نرخ آن با افت به حوالی 15درصد رسیده بود، مجددا تا بالای 18درصد رشد کرد. (تحلیلگران بنیادی در محاسباتشان نرخ اوراق را برای محاسبه نسبت پی برای تحلیل بازار در نظر میگیرند)؛ بنابراین هرزمان نرخ اوراق کاهش مییابد، روی بازار بورس اثر مثبت میگذارد و هر زمان نرخ اوراق افزایش مییابد روی بازار بورس تأثیری منفی بر جای خواهد گذاشت. پس یکی از دلایل اصلاح بازار را میتوان افزایش نرخ اوراق دانست. درباره اوراق سلف نفتی که طرح پیشنهادی دولت است، هنوز بهصورت کامل جزئیات آن رأی نیاورده؛ اما آنچه از طرح عرضه اوراق سلف موازی در بورس انرژی منتشرشده، از کف سود 18.5درصدی و سقف سود 19درصدی حـکـایــت داشــت کــه ایــــن موضوع در شرایط هدف تورمی 22درصد، برای سرمایهگذار چندان جذاب نیست. همچنین کارگزاریهای بورس در حال فروش 30درصد دوم سهام عدالت هستند؛ بنابراین دولت با یک حرکت به سه خواسته خود رسید. اول اصلاح قیمت دلار، دوم استراحت مقطعی بازار بورس و سوم فروش سهام عدالت در قیمتهای بالا.
ردپای اختلافنظرها
البته در این مسیر چند اتفاق مهم سیاسی و اقتصادی نیز بر اصلاح بازار اثرگذار بود. در ابتدا اختلافهای مشهود سران قوا و در ادامه اختلاف بین سازمان خصوصیسازی و وزارت نفت در موضوع عرضه دارا دوم (صندوقی که مربوط به فروش چهار پالایشگاهی میشود) به این موضوع دامن زد. البته باید به این موضوع اشاره شود که فرهاد دژپسند (وزیر اقتصاد) اعلام کرد که هفته اول شهریور دارا دوم عرضه خواهد شد. در ادامه عدم رأی اعتماد مجلس به گزینه وزارت صنعت، معدن و تجارت و فراخواندن شش وزیر به مجلس توسط نمایندگان مجلس، التهابات را افزایش داد. مشکلات هسته معاملات و درنهایت دوبخشی شدن بازار از امروز نیز بر اصلاح بازار دامن زد. کاهش حد اعتباری از 15 به 10 درصد نیز تیر آخر را بر پیکر بازار روانه کرد و موجب افزایش عرضهها شد. این موارد خلاصهای از اتفاقاتی بود که موجب سقوط 300.000 واحدی شاخص کل شد.
سرمایهگذاری در سهام بنیادی
توصیه میکنم در دو گروه سرمایهگذاری کنید. گروه اول سهام بنیادی که ازنظر دارایی یا سودآوری قابل توجیه هستند. گروه دوم سهام کوچک و ارزندهای که از ابتدای سال 99 رشد نکردهاند یا از رشد بازار خیلی عقبماندهاند. صحبت آخر اینکه از بازار بورس بازدهی معقولی بخواهید. بازار قطعا به روند صعودی برمیگردد؛ اما نه با قدرت قبل. بنابراین سطح انتظارات از بازدهی را تعدیل کنید.