نقش و نگار ایرانی بر دیوار جهان‌نما

سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان به مناسبت نکوداشت روز اصفهان دیوارنگاره بزرگ ارگ جهان‌نما را برای اولین بار به آثار یکی از هنرمندان بزرگ نگارگری اصفهان استاد امیرهوشنگ جزی‌زاده اختصاص داده است. در این تابلوی بزرگ که ابعادی نزدیک به 800 مترمربع دارد، سه اثر شاخص استاد جزی‌زاده چاپ شده و شهروندان با نام و آثار این هنرمند برجسته و جهانی اصفهان آشنا می‌شوند. میدان دید بسیار عالی و موقعیت جغرافیایی عالی این تابلوی بزرگ در مرکز شهر فرصت بسیار مناسبی است تا از این طریق و با بالاترین کیفیت آثار هنرمندان بزرگ اصفهان در معرض دید عموم شهروندان قرار بگیرد.  برای با خبرشدن از چرایی این رویداد و جزئیات اجرایی آن با مهدی تمیزی معاون فرهنگی هنری سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان و محمدجواد شمس‌آرا مدیر ستاد آذین‌بندی سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان گفت‌وگو کردیم.

تاریخ انتشار: 06:54 - یکشنبه 1399/09/2
مدت زمان مطالعه: 4 دقیقه

مهدی تمیزی معاونت فرهنگی هنری سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان در ابتدای صحبت‌هایش درباره نصب تابلوی بزرگ شهری منقش به چند اثر استاد جزی‌زاده می‌گوید: «فرهنگ و ترویج فرهنگ و هنر امر کوتاه مدتی نیست و نیاز به شاخصه‌های مفصلی در طول زمان (شاخصه‌های زمانی) و در عرض زمان (شاخصه‌های کارکرد و کیفیت) دارد و بدون این شاخصه‌ها نمی‌تواند به رشد و تعالی برسد. ازجمله این موارد ترویج هنرهای سنتی است. هنرهایی که قرن‌ها نیاکان ما هم به عنوان رویکرد کاربردی در زندگی و هم به عنوان رویکرد تزیینی و دکوراتیو بر روی آن‌ها کار کردند و وقت گذاشتند و قرن‌ها وقت برده است تا به منصه ظهور رسیده، ارزش پیدا کرده و جای خودش را باز کرده است.» او ادامه می‌دهد: «نگهبانی از این آثار که در طول تاریخ به دست ما رسیده، وظیفه مدیران و شهروندان علاقه‌مند به فضای فرهنگی و هنری است. به طورمشخص یکی از مصداق‌هایی که باعث می‌شود فرهنگ ساری و جاری بماند ترویج آن است. ترویجی که می‌تواند ارائه و معرفی آرتیست یا ارائه و معرفی اثر هنری باشد.» تمیزی درباره اهمیت این نوع اقدامات در امر زیباسازی شهری می‌گوید: «بالابردن سطح آگاهی و سلیقه شهروندان زمان‌بر است و با تنها یک بار و دوبار نشان دادن آثار بزرگ در شهر نمی‌توان سلیقه شهروندان را بالا برد، چراکه متاسفانه شهرهای ما پر از آلودگی بصری و اشیا و داشته‌های نازیباست. چیزهایی که اگر از سطح شهرهای ما حذف شود اتفاقا شهر زیبا می‌شود. ما آثار زیبا و فاخر در سطح شهر نداریم و نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم مردم نگاه زیبایی داشته باشند. زمانی مردم اصفهان اگر در میدان نقش جهان قدم می‌زدند سراسر زیبایی و توازن می‌دیدند، اما امروزه در سطح شهر چه در نوع ساختمان‌ها و چه از لحاظ اشیایی که در شهر وجود دارد، نازیبایی بسیار زیادی را شاهدیم.»

نقش بزرگان شهر بر بزرگ‌ترین تابلوی شهری

مدیر موزه هنرهای معاصر اصفهان با بیان اینکه برای نخستین بار است که آثار هنرمندی شاخصی در تابلوی بزرگ شهری اصفهان به نمایش در می‌آید می‌گوید: «اتفاقی که این هفته به مناسبت روز تکریم نکوداشت اصفهان در میدان امام حسین (دروازه دولت) بر روی دیوار ارگ جهان‌نما به عنوان بزرگ‌ترین تابلوی شهری اصفهان روی داد و امکان  تماشای چند اثر از استاد امیرهوشنگ جزی‌زاده یکی از برجسته‌ترین هنرمندان اصفهان را که شهرتی جهانی دارد برای شهروندان فراهم کرد، توسط سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان انجام شده و اقدام بسیار خوب و مثبتی است تا به هنرمندان مطرح و نامدار اصفهان پرداخته شود که امیدواریم این حرکت در طول سال برای تمامی ‌نامداران حوزه فرهنگ و هنر، اندیشه، علم و ورزش اصفهان اتفاق بیفتد.»

آثار استاد جزی‌زاده قابلیت تبدیل شدن به مدیاهای مختلف را دارد

مهدی تمیزی درباره اهمیت و جایگاه استاد امیرهوشنگ جزی‌زاده در هنر نگارگری ایرانی می‌گوید: «استاد جزی‌زاده هنوز که هنوز است به هویت نگارگری ایرانی با آن اصالت عصر صفوی پایبند است و هنوز رنگ را نه به مثابه رونق اثر که در صورت لزوم در اثرش استفاده می‌کند. استاد هنوز در زمینه قلمگیری در بین هنرمندان نگارگر در زمره شاخصان این مهم قرار می‌گیرد و با دیدن آثار استاد جزی ما می‌توانیم ارزش نگارگری عصر صفویه را درک کنیم. به عنوان کسی که سال‌هاست، آثار ایشان را دیده و بررسی کرده است می‌توانم به دو ویژگی مهم آثار استاد اشاره کنم. یکی از ویژگی‌های مهم استاد جزی‌زاده که در کمتر هنرمندی در ایران مشاهده می‌شود این است که  طراحی‌های آثار ایشان قابلیت تبدیل شدن به مدیاهای مختلف در حوزه هنرهای سنتی و صنایع دستی را دارد. آثار ایشان به فرش و تابلوهای دکوراتیو هم تبدیل شده و در تزیینات معماری بسیار راهگشا بوده است. به طور مشخص تزیین بسیاری از بناهای شهر اصفهان و شهرهای دیگر در ایران و جهان از آثار ایشان است. برای نمونه بخش قابل توجهی از تزیینات کاشی کاری و آجرکاری داخلی و مخصـــوصــــــا بیرون هتل عباسی همگی از آثار ایشان است یا بخش قابل توجهی از تزیینات آرامگاه صائب اصفهانی هم کار استاد جزی‌زاده است.»
او ادامه می‌دهد: «آثاری که در قابی دایره‌ای شکل طراحی می‌شود از مولفه‌های دیگر آثار استاد جزی‌زاده است. البته ایشان آثار بسیاری هم در ابعاد مربع و مربع مستطیل دارند اما آثاری که ایشان در دایره طراحی کردند بسیار شاخص و نفیس است و به عنوان یک ویژگی مهم در آثار ایشان شناخته می‌شود.»

ابعاد بزرگ تابلوی جهان‌نما حساسیت ویژه ای را در طراحی و چاپ ایجاد می‌کند

محمد جواد شمس‌آرا، مدیر ستاد آذین‌بندی سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان، از تجربه مهم و ارزشمند نصب تابلوی ویژه آثار استاد جزی‌زاده در دیوار جهان‌نما می‌گوید: «این اتفاق که هم‌زمان با روز نکوداشت اصفهان شکل گرفت تجربه بسیار خوبی برای سازمان زیباسازی بود تا از آثار هنرمندان اصفهان در قالب هنر شهری استفاده کنند. با توجه به بازخوردهای بسیار خوب پروژه در همین زمان اندک  به نظر می‌رسد راه برای استفاده از آثار هنرمندان در ابعاد بزرگ تر و در زمینه هنر شهری فراهم باشد.لازم به ذکر است که انتخاب استاد جزی‌زاده به واسطه پیشکسوت بودن در نگارگری و همچنین مقبولیت بسیار بالایی که ایشان در ایران در این هنر دارند صورت پذیرفت. قطعا اساتید بسیار برجسته دیگری هم در اصفهان و در زمینه نگارگری حضور دارند و باید آثار این اساتید را به بهترین شکل ممکن برای نمایش در شهر آماده کنیم.» او پروسه تبدیل اثر هنری هنرمندان به تابلویی شهری را بسیار دشوار و دارای حساسیت‌های بسیار قلمداد می‌کند: «تابلوهـــــای جهان‌نمـــــا شاخصه‌هایی از منظر ابعاد و برخی مختصات دیگر دارد که شاید بعد از تابلوی ولیعصر تهران معروف ترین تابلوی شهری در کل کشور باشد. اساسا طراحی بر روی این دیواره کار بسیار سختی است و یکی از دلایلی که با احتیاط سراغ آثار هنری هنرمندان اصفهانی می‌رویم به خاطر نگرانی از این بابت است که در این تغییر ابعاد، در ظرافت و جزئیات اثر هنری خدشه وارد شود.» شمس‌آرا درباره انتخاب سه اثر استاد جزی‌زاده برای این تابلوی بزرگ و همچنین حساسیت‌های طراحی و چاپ در ابعاد بزرگ دیوار جهان‌نما می‌گوید: «کارها بر این اساس انتخاب شد که ابتدا نظرات استاد جزی‌زاده و پیشنهادهای ایشان را گرفتیم و بعد از آن با توجه به ابعاد تابلو که نزدیک به 800 مترمربع است و همچنین فضای دیوار جهان‌نما، این سه کار را برگزیدیم. تمام تلاش و دقت ما در این پروسه این بود که در این مسیر ضربه ای به هنر ایشان و آثاری که برای چاپ در نظر گرفته شده است زده نشود. دشواری کار بر روی تابلوی جهان‌نما همین مسئله انتقال است و با اینکه ابعاد تابلو بسیار بزرگ است، اما کوچک‌ترین جزئیات هم بعد از طراحی و چاپ خودش را نشان می‌دهد، در نتیجه باید بسیار مراقب باشیم در این پروسه جزئیات تغییر نکنند. برای کار بر روی آثار استاد جزی‌زاده هم تعداد بیشتری اثر از ایشان را امتحان کردیم تا به بهترین نتیجه رسیدیم. این حساسیت در مرحله چاپ بسیار وجود دارد و در چاپ مراقب طیف‌های مختلف رنگی آثار هستیم تا مبادا رنگ‌ها آن چیزی که باید به نظر نرسند. به‌خصوص این حساسیت درباره آثار هنرمنــــــدان شاخص بسیار بیشـــــــتر است.»

برچسب‌های خبر