محصولات پلاستیکی ساخت ایران به دلیل قیمت بالا در بازارهای داخلی مشتری زیادی ندارند. در مقابل شاهد رونق در صادرات این اقلام پلاستیکی هستیم و این محصولات با سود زیادی در بازارهای خارجی به فروش میرسند. فروشگاههای پلاسکو با نام «دوهزارتومانی» در مناطق مختلف اصفهان در طول سالهای گذشته فعالیت میکردند. در این فروشگاهها چه سطل، لگن و سبدهای بزرگ و چه یک نمکپاش کوچک یا عروسک پلاستیکی همه دو هزار تومان قیمت داشتند. درواقع تمام ظروف پلاستیکی با رنگهای مختلف در ابعاد گوناگون با قیمت ثابت دو هزار تومان به فروش میرسیدند و این اجناس ازنظر ظاهر تفاوت چندانی با ظروف قیمت بالاتر نداشتند. قیمت پایین و ناچیز این ظروف باعث رونق فروش در این پلاسکوها شده بود و به دنبال این رونق، در بعضی خیابانهای اصفهان سه چهار فروشگاه پلاسکوی «دوهزارتومانی» وجود داشت. حتی در مناطق بالا شهر اصفهان این فروشگاهها با متراژی گسترده فعالیت میکردند. ولی رفتهرفته قیمتها در پلاسکوهای «دوهزارتومانی» بالا رفت و برخلاف اسم فروشگاه، اکنون این اجناس با قیمت بالاتر از دوهزار تومان به فروش میرسند. تعداد زیادی از این فروشگاهها نیز به مرز تعطیلی رسیدند و دیگر خبری از سه چهار فروشگاه پلاسکو در یک خیابان اصفهان نیست.
بر سر پلاسکوهای «دوهزارتومانی» چه آمد؟
قیمت اجناس این دسته فروشگاهها با نوسانهای نرخ ارز در بازار بالا رفت؛ بهبیاندیگر نرخ ارز در بازار آزاد و افزایش نرخ ارز نیمایی بلای جان فروشگاههای پلاسکو در اصفهان شدند؛ تا جایی که عدهای از فروشگاهداران به دلیل گرانی اقلام پلاستیکی به فکر تغییر شغل افتادند. حسین دُر، رئیس اتحادیه صنایع پاییندستی پتروشیمی تولیدات محصولات پلاستیکی در گفتوگو با اعتماد، با تأکید بر بالا رفتن قیمتها، گفت: «دلیل اصلی که باعث شد صنعت پلاستیک کشور قیمت محصولات تولیدی خود را افزایش دهد، این بود که طی اردیبهشت ۹۹ تا شهریور قیمت ارز نیمایی بالغبر 50درصد افزایش داشت و به قیمت بیستویک هزار تومان رسید که مبنای قیمت پایه مواد اولیه پتروشیمیها قرار گرفت.» بنابراین رشد نرخ ارز نیمایی سبب گرانی ظروف پلاستیکی در کشور شد و اکنون فروش این اقلام با بهای دوهزار تومان برای کاسبان صرفه اقتصادی ندارد.
چرا تولیدات داخلی با قیمت دلار محاسبه میشوند؟
شرکتهای پتروشیمی ایران نزدیک به 90درصد از مواد اولیه اقلام پلاستیکی را تولید میکنند، باوجوداین، قیمت تولیدات پتروشیمی وابسته به نرخ دلار است. حسین دُر، رئیس کمیته انرژی اتاق تعاون ایران در رابطه با وابستگی نرخ ارز با تولیدات پتروشیمی گفت: «این محصولات از معدود کالاهایی است که به سایر بازارهای دیگر نیز مرتبط هستند و هر تغییری در قیمت آنها، روی بازارهای دیگر نیز اثر خواهد گذاشت. در سال۱۳۹۷ نیز این داستان تکرار شده بود. در آن سال نیز پتروشیمیها مواد اولیه را بهصورت قطرهچکانی به تولیدکنندگان میدادند و همین باعث گرانی این محصولات در بازار شده بود.»
بر اساس گفتههای این مقام مسئول، بزرگترین مشکل، نبود نظارت مناسب بر پتروشیمی و عملکرد آن است، در حال حاضر پتروشیمیها سوددهی بالایی دارند؛ ولی صنایع پاییندستی آنها برای تأمین مواد اولیه با مشکلات عدیدهای مواجه هستند.همچنین گرانشدن نرخ ارز سبب افزایش قیمت اقلام پلاستیکی در بازار داخل بین ۳ تا ۴ برابر شده و به دنبال گرانی، میزان تقاضای خانگی برای این کالا نسبت به سال گذشته کاهش یافته است. در مقابل و به گفته رئیس کمیته انرژی اتاق تعاون، صادرات ظروف پلاستیکی نسبت به مدت مشابه سال گذشته بین ۲۰تا ۲۵ افزایش داشته است. در حال حاضر محصولات پلاستیک ساخت ایران به کشورهای عراق، افغانستان، آذربایجان، ترکمنستان، ترکیه، ارمنستان، قرقیزستان، عمان و کویت صادر میشود. صادرات محصولات پلاستیکی باوجود نرخ فعلی ارز و کسادی بازار داخلی، سوددهی بیشتری در مقایسه با فروش آنها در سطح شهر دارد. علاوه بر این، فروش این اقلام با قیمت دو هزار تومان برای کسبه به امری غیرممکن تبدیل شده است؛ زیرا فروشگاهداران برای خرید این ظروف باید بیش از دو هزار تومان هزینه کنند.