افراد زیادی سالهاست در اصفهان و شهرهای مختلف استان پرندگان زینتی را با هدف صادرات به عراق پرورش میدهند؛ ولی در طول ماههای گذشته تقاضا برای پرندگان زینتی، بهخصوص قناری، افزایش یافت. کاهش ارزش پول ملی ما باعث شد عراقیها با صرف پول کمتری قناری اصفهانی بخرند.
پرواز نجومی پرندهها
فروردین 1399 یک جفت قناری نروماده دستکم 100 هزار تومان قیمت داشت و در نژادهای پرفروش به 200 و 300 هزار تومان میرسید؛ ولی بهمن و اسفند 99 با حضور مشتریان عربزبان در بازار پرنده اصفهان قیمت قناری بهصورت نجومی بالا رفت. جعفری، یکی از پرندهفروشان خیابان مدرس، دراینباره میگوید که تقاضا برای قناری باورکردنی نبود: «یک جفت قناری را تا دو میلیون تومان میخریدند. قناری نر گرانتر است؛ ولی قناری ماده را که فروردین پارسال 30هزار تومان میفروختیم، امسال بهدلیل تقاضای بالا از 500 هزار تومان قیمتگذاری شده و روی همین قیمتها مانده است.» سایر پرندگان زینتی هم طعم گرانی را چشیدهاند. در میان آنها پس از قناری، عروس هلندی رکورددار است. عروس هلندی از خانواده طوطیسانان است. بهار گذشته بچههای عروس هلندی با قیمتی بین 100 تا 300 هزار تومان به فروش میرسید. نمونه بالغ آنها نیز کمتر از یکمیلیون تومان قیمت داشت؛ ولی بهار 1400 بچههای تازه به دنیا آمده عروس هلندی گاهی بالاتر از یکمیلیون و 500 هزار تومان قیمت میخورند، عروس هلندی بالغ نیز در مواردی نادر تا 10 میلیون تومان معامله میشود. این قیمتهای نجومی باعث شده تا انواع مختلف طوطی به قیمتهای چنددهمیلیونتومانی برسند.جعفری، پرندهفروش اصفهانی، میگوید که انگار طوطیها از اصفهان مهاجرت کردهاند: «طوطی آنقدر گران شده است که دیگر کمتر میآوریم، یک نژاد طوطی را پنج میلیون تومان قیمت میدادند و امروز 30 میلیون تومان مشتری دستبهنقد دارد.» قناری در میان بیش از دهها پرنده زینتی رکورددار افزایش قیمت در طول سال گذشته است. مشاهدات میدانی و گفتوگو با فعالان بازار و پرورشدهندگان قناری نشان میدهد که تقاضا برای این پرنده امسال از سوی عربزبانها بیشتر از سال گذشته بود. مجید میرزایی، یکی از پرورشدهندگان متخصص درزمینه قناری است که با خانوادهاش بیش از 20 سال است قناری پرورش میدهند و به عراقیها میفروشند:« تقاضا برای قناری در عراق و بخشی از عربهای خوزستان بالاست؛ ولی امسال با کاهش ارزش پول ملی ما عربها قناری بیشتری خریدند و تولیدات ما به اندازه تقاضا نبود.» نزدیکترین بازار به عراقیها برای خرید قناری اصفهان است؛ زیرا به دلیل شرایط آبوهوایی پرورش این پرنده زینتی در کشور عراق و بسیاری از استانهای کشور سخت یا هزینهبر است.میرزایی درباره پرورش قناری و پرندههای زینتی در اصفهان میگوید که نه هوا آنقدر سرد است که سیستم گرمایشی بخواهیم و نه آنقدر گرم است که سیستم سرمایشی نیاز داشته باشیم: «قناری بهخصوص در فصل جفتگیری به هوای تقریبا سرد نیاز دارد و زندگی برای آنها در گرمای خوزستان و عراق ساده نیست؛ درحالیکه عراقیها دوست دارند در محل کار خود، بهخصوص مغازهها، قناری نگهداری کنند، درنتیجه بهترین انتخاب برای آنها خرید قناری از اصفهان است.» تعدادی از پرورشدهندگان قناری نیز مدعیاند این پرنده زینتی بسیار حساس است و تولیدمثل آن نیاز به آداب خاصی دارد. میرزایی گفت: «افرادی در اصفهان نسلاندرنسل قناری پرورش میدهند و تمام اصول آن را یاد گرفتهاند؛ در کشور ،اصفهانیها بهترین تولیدکنندگان قناریاند.»
ارزآوری پرندگان زینتی اصفهان
آمار دقیقی از صادرات پرندههای زینتی از اصفهان به کشورهای همسایه وجود ندارد و به تعبیر فعالان این حوزه آمارهای گمرکی نیز دقت بالایی ندارند. در تعرفههای گمرکی ردیف مشخصی برای صادرات پرندههای زینتی وجود دارد؛ ولی فعالان این بازار مدعیاند قناری یا پرندههای زینتی کمتر از طریق گمرک صادر میشوند. ایزدی،یکی از پرورشدهندگان پرندههای زینتی در اصفهان میگوید که پرندههای زینتی اصفهان برای صادرات گمرک را دور میزنند:« هموطنان عربزبان خوزستان تعداد زیادی قناری از ما خریدند تا وقتی عراقیها برای خرید به شهرهای مختلف خوزستان سفر میکنند، قناری بخرند. هر عراقی چند قناری میخرد و از مرز خارج میشود؛ آمار دقیقی از صادرات وجود ندارد.» بااینحال فعالان این بازار عقیده دارند صادرات پرندگان زینتی از اصفهان ارقام چند ده میلیون دلاری دارد و ظرفیت رشد آن زیاد است.