نگاهی به انتخابات؛ از مشروطه تا امروز

مجلس دهم ۲۰۰ قانون تصویب کرد که بیشتر آن لوایح دولت بود. با پایان دوره دهم مجلس، دوازده سال نمایندگی و ریاست علی لاریجانی هم به پایان رسید. او از حضور در انتخابات دوره یازدهم مجلس خودداری کرد. این دوره از مجلس بروز جدی اصلاح‌طلبان با لیست امید و حمایت سید محمد خاتمی بود.
جلسه افتتاحیه را عبدالرضا هاشم‌زائی، منتخب تهران به‌عنوان رئیس سنی اداره کرد. مصطفی ذوالقدر، منتخب میناب، نایب‌رئیس و سیده فاطمه حسینی، منتخب تهران و سمیه محمودی، منتخب شهرضا دو دبیر هیئت‌رئیسه سنی مجلس دهم بودند.
 هاشم‌زائی، به‌عنوان رئیس، زنگ آغاز نخستین جلسه علنی مجلس را به صدا درآورد. ۲۶۵ نفر از منتخبان مجلس دهم در این نشست حضور داشتند. در ۹ خرداد ۱۳۹۵ در دومین جلسه علنی مجلس دهم، رئیس و ۱۱ عضو هیئت‌رئیسه موقت این دور از مجلس انتخاب شدند.
علی لاریجانی توانست با ۱۷۳ رأی در مقابل ۱۰۳ رأی محمدرضا عارف، ریاست موقت مجلس دهم را بر عهده بگیرد. مسعود پزشکیان با ۱۵۴ رأی و محمد دهقان با ۱۳۶ رأی به ترتیب به‌عنوان نواب اول و دوم رئیس انتخاب شدند.
 غلامرضا کاتب، سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، اکبر رنجبرزاده، عبدالکریم حسین‌زاده، سید ناصر موسوی لارگانی و احمد امیرآبادی فراهانی به‌عنوان دبیران هیئت‌رئیسه انتخاب شدند. بهروز نعمتی، محمد آشوری تازیانی و محمد قسیم عثمانی به‌عنوان ناظران هیئت‌رئیسه انتخاب شدند.
بعد از تصویب حداقل دوسوم اعتبارنامه‌های نمایندگان انتخابات هیئت‌رئیسه برای یک سال اول مجلس دهم برگزار شد. در ۱۱ خرداد ۱۳۹۵ انتخابات هیئت‌رئیسه دائم برگزار شد. پس از اعلام نتایج هیئت‌رئیسه موقت، محمدرضا عارف از نامزد شدن در کل ارکان هیئت‌رئیسه مجلس دهم انصراف داد و درنتیجه علی لاریجانی با کسب ۲۳۷ رأی در مقابل ۱۱ رأی کواکبیان و ۲۸ رأی سفید به ریاست مجلس رسید.
 مسعود پزشکیان و علی مطهری نیز از فراکسیون و لیست امید اصلاح‌طلبان به ترتیب با ۱۵۷ و ۱۳۳ رأی به‌عنوان نایب‌رئیس اول و دوم دست پیدا کردند.
 در ۱۰ خرداد ۱۳۹۶ انتخابات هیئت‌رئیسه دائم برای سال دوم برگزار شد. پس از اعلام نتایج هیئت‌رئیسه، علی لاریجانی با کسب ۲۰۴ رأی از مجموع ۲۶۸ رأی مأخوذه رئیس مجلس ماند. مسعود پزشکیان و علی مطهری نیز از فراکسیون و لیست امید اصلاح‌طلبان به ترتیب با ۱۷۹ و ۱۶۳ رأی از مجموع ۲۵۳ رأی به‌عنوان نایب‌رئیس اول و دوم دست پیدا کردند.
ازنظر ترکیب جنسیتی رأی‌دهندگان در انتخابات مجلس دهم، ۴۸ درصد زن و ۵۲ درصد مرد بوده‌اند و از کل مجموعه آرا در کشور تعداد رأی‌دهندگان در روستاها ۳۱ درصد و در نقاط شهری ۶۹ درصد بوده است.
از مجموع ۲۸۸ نفر منتخب دهمین دوره مجلس، ۲۷۱ نفر مرد و ۱۷ نفر زن هستند. در میان آن‌ها ۷۳ نفر در ترکیب سنی ۳۰ تا ۴۵ سال، ۱۸۷ نفر در ترکیب سنی ۴۵ تا ۶۰ سال و ۲۸ نفر در ترکیب سنی ۶۵ سال به بالا قرار داشتند و میانگین سنی نمایندگان مجلس دهم ۵۰ سال بود. قابل‌ذکر است که این تعداد نماینده زن (۱۸ نفر) در مجلس رکورد محسوب می‌شود؛ همچنین ۱۱۱ نفر از نمایندگان این دوره از نمایندگان دوره‌های گذشته مجلس بودند و ۱۷۷ نفر نیز برای نخستین بار نماینده مجلس شدند. مجلس دهم در تاریخ ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۹ به کار خود پایان داد.