اما با گذشت زمان آرایش جبهههای سیاسی تغییر کرد و اقبال عمومی به سمت انتخاب از بین لیستهای واحد پیش رفت. گروههای سیاسی با گردآوری اعضای مورد تأیید خود با لیستهای ائتلافی پا در عرصه انتخابات گذاشتند و این رویه تا امروز هم ادامه دارد. رسیدن به لیستهای نهایی چندیننفره حاصل ساعتها گفتوگو و تبادل آرا در هر جبهه سیاسی است. سران هر جناح سیاسی با توجه به مرامنامه و جهتگیریهای سیاسی و اجتماعی و… تلاش میکنند از بین نامزدها نزدیکترین افکار و مورداعتمادترین اشخاص را در لیست نهایی خود بگنجانند. در این گزارش تلاش داریم با نگاهی اجمالی چگونگی بستهشدن لیستهای نهایی مهمترین جریانهــای سیاسی اصفهان از اصلاحطلب تا اصولگرا را برای حضور در انتخابات شوراهای اسلامی شهر مورد بررسی قرار دهیم.
لیست دقیقه نودی اصلاحطلبان چگونه بسته شد؟
ماجرای رد صلاحیت نیروهای اصلاحطلب و کـشوقـوسهــای میان این جناح و شورای نگهبان و نهادهای نظارتی به قصه تکراری انتخابات مختلف از ریاست جمهوری گرفته تا مجلس و شورای شهر تبدیل شده است. «ردصلاحیتکنندگان» به گـــفته اصــلاحطـــلبان رقیــب سرسختتری از اصولگرایان در میدان سیاست محسوب میشوند. اصلاحطلبان معتقدند دایره گسترده حذف از سوی نهادهای نظارتی و شورای نگهبان در سالهای اخیر باعث شده که نتوانند لیست مورد نظر یا کاندیدای مورد تأیید خود را به عرصه رقابتهای انتخاباتی وارد کنند. وقتی در اوایل اردیبهشت هیئتهای نظارت نظر نهایی خود را در ارتباط با تاییدصلاحیتشدگان برای ششمین دوره انتخابات شورای شهر اعلام کردند، موجی از اعتراضات در اردوگاه اصلاحطلبان به راه افتاد. هیئتهای نظارت بر انتخابات، تمامی اعضای فعلی شورای شهر اصفهان را رد صلاحیت کردند و این خبر بازتاب گستردهای در رسانهها و در میان اهالی سیاست داشت. شاید اصلاحطلبان اینبار با غافلگیری بزرگتری نسبت به دورههای قبل مواجه شدند. همان زمان از سوی علی ناظمزاده، سخنگوی شورای هماهنگی جبهه اصلاحات اصفهان اعلام شد که به دلیل ردصلاحیتهای گسترده، جبهه اصلاحات اصفهان قادر به ارائه لیست برای انتخابات شوراها نیست. با اعتراضهای مکرری که از سوی اصلاحطلبان اتفاق افتاد، تعدادی از رد صلاحیتشدگان به چرخه انتخابات بازگشتند و سرانجام در روز 19 اردیبهشت در جلسهای که با حضور برخی چهرههای اصلاحطلب برگزار شد، این جبهه سیاسی از لیست 13 نفره خود رونمایی کرد. ناظمزاده در این نشست بار دیگر از رد صلاحیت کاندیداهای منتسب به این جناح انتقاد کرد و گفت: شورای هماهنگی جبهه اصلاحات اصفهان علیرغم رد صلاحیتهای گسترده، تنها برای مردم تمام تلاش خود را برای ارائه لیست انتخاباتی به کار گرفت تا صدای مردم در مدیریت شهری را زنده نگه دارد. تا پیش از این احتمال میرفت که جبهه اصلاحات ایران به دلیل رد صلاحیتهای گسترده کاندیداهای اصلاحطلب انتخابات شورای اسلامی شهر، قادر به ارائه لیست انتخاباتی نباشد؛ زیرا در ابتدای بررسی صلاحیت کاندیداها، تمامی داوطلبان اصلاحطلب توسط هیئت اجرایی و نظارت شهرستان اصفهان رد صلاحیت شده بودند. ناظمزاده یادآور شد: در حالی که جریان رقیب هفتههاست تصویر کاندیدای ریاست جمهوری منتخب خود در بنرهای تبلیغاتی شورای شهر را در سطح شهر نصب کرده، اما جبهه اصلاحات ایران هنوز کاندیدای واحدی در انتخابات ریاست جمهوری ندارد؛ زیرا تمامی کاندیداهای منتسب به این جبهه رد صلاحیت شدند و اینها همه نشاندهنده مظلومیت اصلاحطلبان است. او ادامه داد: در حالی که اصلاحطلبان در طی چهار سال گذشته مدیریت شهری اصفهان را در اختیار داشتند، اما امروز ستاد انتخابات آنها به جای ستادی لوکس، در یک مکان استیجاری با امکانات حداقلی برپا شده است که این موارد نشاندهنده پایبندی ما به آرمان و ارزشهایمان است. سخنگوی شورای هماهنگی جبهه اصلاحات اصفهان خاطرنشان کرد: شورای هماهنگی جبهه اصلاحات اصفهان بنا به تعهدی که به مردم دارد، ساعتها برای رسیدن به یک لیست مشترک تلاش کرد و نهایتا به لیستی دست یافت که میتواند از آن به عنوان یک لیست اصلاحطلب دفاع کند؛ زیرا تمامی اعضای این لیست ۱۳ نفره از سوی احزاب عضو شورای هماهنگی جبهه اصلاحات اصفهان هستند و میثاقنامهای را امضا کردند که نشاندهنده پایبندی این اعضا به ارزشهای اصلاحطلبان است. ناظمزاده افزود: در لیست انتخاباتی شورای هماهنگی جبهه اصلاحات اصفهان بر خلاف لیستهای انتخاباتی جریان رقیب، نقش جوانان پررنگ بوده و حدود ۳۰ درصد با بانوان بسته شده است؛ هرچند که احتمال دارد در آینده حدود ۵۰ درصد از لیست انتخاباتی اصلاحطلبان را بانوان تشکیل دهند؛ زیرا این قشر نیمی از جمعیت جامعه را تشکیل دادهاند. این امکان در این دوره از انتخابات به دلیل رد صلاحیتهای گسترده از ما گرفته شد.
حضور در لیستهای دیگر ممنوع!
در جبهه اصولگرایی، آرایش سیاسی و رسیدن به لیستهای نهایی با حواشی همراه بود و با توجه به تعدد کاندیداها، شاهد ارائه لیستهای متفاوت هستیم. مجمع نیروهای انقلاب، قرارگاه گام دوم و سلام نتوانستند به یک لیست واحد برسند و در میانه راه در ارائه لیستهای انتخاباتی اعلام استقلال کردند. حجتالاسلام علیرضا باطنی، دبیر مجمع نیروهای انقلاب در جریان نشست خبری به ارائه رویکردها و دغدغههای این مجمع در خصوص لیست 13 نفره پرداخت و گفت: در جریان تدوین لیست مجمع انقلاب، دو مرحله پیشبینی شد. مرحله اول بازشناسی توانمندیها و سوابق و برنامههای کسانی بود که وارد عرصه کاندیداتوری شده بودند که این روند با کمک تعدادی از اساتید، نخبگان مدیریتی و اجرایی و سیاسی با سلایق و تخصصهای مختلف انجام شد، مرحله دوم مصاحبه اساتید و نخبگان از کاندیداها در 19 محور تعریفشده بود که افراد یافتههای خود را از کاندیدا ثبت و سپس معدل افراد تعیین میشد. او با بیان اینکه برای هیچ یک از کاندیداهای شورای شهر امتیازی قائل نشدیم، اظهار داشت: همه اعضای انتخابی از گذرگاه مصاحبه عبور کردند و چهرههای گمنام یا آشنا در سازوکار یکسان دیده شدند. دبیر مجمع نیروهای انقلاب اصفهان با بیان اینکه در طول 43 سال پس از انقلاب اسلامی چنین اتفاقی رقم نخورده بود، اضافه کرد: نمایندگانی از 38 تشکل و تعدادی از نخبگان فرهنگی، اجتماعی و سیاسی شهر که مجموعا 170 نفر بودند، رزومههای کاندیداها را بررسی و در روز معینی مصاحبه و سپس انتخاباتی درون تشکیلات مجمع صورت گرفت و تعدادی ناظر، بر روند این انتخابات درونمجمعی صحه گذاشتند و ماحصل این انتخابات برتری 13نفر از مجمع انقلاب اصفهان شدند. او با اشاره به اینکه بعضی سعی داشتند فرایند مصاحبه و انتخاب افراد مجمع را صوری جلوه دهند، بیان کرد: این افراد اعلام کردند نفرات از پیش تعیینشده و فرایند انتخاب افراد شایسته کار ویترینی است، اما به واقع این چنین نبود؛ فرایند مصاحبه و انتخاب در مسیری روان و چابک اجرا شد و به هیچ فرد یا گروهی سهم داده نشد. باطنی تصریح کرد: این طبیعی است که اعضای مجمع باهم رایزنی و مشورت و همفکری کنند و شور انتخاباتی که در همه جا مطرح است در این روند نیز وجود داشت؛ در نهایت با ثبت امتیاز هر کاندیدا، معدلگیری صورت گرفت و 13 نفر از افرد انتخاب شدند. دبیر مجمع نیروهای انقلاب اصفهان در پاسخ به این سؤال «اصفهانزیبا» مبنی بر اینکه روند تأیید صلاحیتها در استان اصفهان را چطور ارزیابی میکنید و با توجه به اینکه برخی چهرههای اصلاحطلب در هفته منتهی به انتخابات تأیید صلاحیت شدند آیا رقابت میان این دو جریان سیاسی را عادلانه ارزیابی میکنید، گفت: در جریان انتخابات شورای شهر و روستا مراحل تشخیص صلاحیت ارتباطی با شورای نگهبان ندارد، احراز صلاحیت اولیه از سوی هیئت اجرایی که فرمانداری و استانداری است صورت میگیرد. در مرحله بعدی هیئت نظارت و استان سپس هیئت مرکزی در کشور احراز صلاحیت را بررسی میکنند که این دو مرحله از احراز صلاحیتها توسط نمایندگانی از مردم رقم میخورد. او با بیان اینکه قانون، چهارچوبی برای احراز یا رد صلاحیتها تعریف کرده، ادامه داد: مراجعی از نهادهای رسمی گزارش خود را به هیئت نظارت و اجرایی ارجاع میدهند. فرایندی که برای احراز صلاحیت کاندیداها طی شده، مبنای قانونی دارد و برای هیچ یک از کاندیداهای وابسته به مجمع نیروهای انقلابی که صلاحیتشان مورد بحث قرار گرفته، دنبال پیگیری و چانهزنی برای تأیید صلاحیت نبودیم. باطنی تصریح کرد: انتظار داریم برای جناح مقابل هم همین اتفاق بیفتد. مجموع کسانی که برای شورای شهر ثبتنام کردند و تأیید شدند، از عقاید و سلایق مختلف هستند و امکان بستن لیست برای آنها وجود دارد. در این رقابت برخی از چهرههای دو جناح حذف شدند و این روند طبیعی است. چنانچه قرار بود به هر کسی که برای ورود به شورای شهر اعلام آمادگی میکرد اجازه ورود به کرسیهای شورای شهر را بدهیم، اتفاقی مانند آنچه در شهرهای دیگر کشور افتاد، در شهر اصفهان هم رقم میخورد که بعضی اعضای آن با رأی مراجع قضایی انفصال خدمت شدند و این موضوع اصلا زیبنده جمهوری اسلامی نیست. دبیر مجمع نیروهای انقلاب اصفهان در خصوص شرکت کاندیداهای حاضر در لیست این مجمع در سایر لیستها اظهار داشت: سیاست ما در مجمع انقلاب که به رأی گذاشته شده و اکثریت اعضای شورای هماهنگی و برنامهریزی مجمع به آن قائل بودند، این است که اعضای لیست مجمع نیروهای انقلاب در سایر لیستهای سیاسی وارد نشوند. منظور از این لیستها، لیستهای سیاسی است که توسط یک یا چند تشکل سیاسی بسته میشود؛ وگرنه حضور نمایندگان در سایر لیستهای صنفی، جنسیتی، قومی و محلی ایرادی ندارد. 13نفر از مجمع نیروهای انقلاب باهم میثاقنامهای امضا و منتشر کردند که یک بند آن حاوی این مطلب است که اگر لیستی نام آنها را در خود جای داد، باید اطلاعیهای مبنی بر اینکه بدون اطلاع آنها این کار صورت گرفته، صادر کنند.
چرا قرارگاه «سلام» و «گام دوم» ادغام شدند؟
هنوز فروردین 1400 به نیمه نرسیده بود که جمعی از فعالان و تشکلهای نزدیک به اصولگرایان از تولد قرارگاه «سلام» خبر دادند. در آن زمان صدرا شکرچیان، عضو شورای راهبردی قرارگاه انتخاباتی سلام اصفهان در گفتوگویی هدف از ایجاد این قرارگاه را فعالیت برای انتخابات شورای شهر عنوان کرد. از سوی دیگر اوایل اردیبهشت ماه بود که جمعی از احزاب اصفهان از جمله جبهه پایداری، حزب رویش نیروهای انقلاب اسلامی، تعدادی از اعضای شورای شهر چهارم و برخی دیگر از چهرههای فرهنگی و سیاسی در بیانیهای با اعلام موجودیت قرارگاه انتخاباتی «گام دوم»، آغاز فعالیت انتخاباتی این قرارگاه را برای شورای اسلامی شهر اعلام کردند. در بیانیه این قرارگاه آمده بود: «سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری و ششمین انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا، در حالی برگزار میشود که عملکرد برخی مسئولان در بسیاری از جهات موجب سرخوردگی و ناامیدی مردم شده و شرایط بسیار سختی را برای ملت رقم زده است. این نارضایتی، خود را در انتخابات مجلس گذشته تا حدودی نشان داده و درصد مشارکت مردم را چه در سطح استان و شهر و چه در سطح کشور پایینتر از دورهها و سالهای گذشته آورده است. در چنین شرایطی افکار و اندیشههایی که موفقیت خود را لزوما در گرو حذف دیگران میبینند، جولان بیشتری داشته و با عناوین و شکلهای مختلف در تلاش برای یکهتازی در میدان سیاست شهر هستند، آن هم به هر شکل و قیمتی».
با نزدیکشدن به زمان تبلیغات انتخابات شورا از گوشه و کنار شهر اخبار مختلفی مبنی بر اختلاف در جبهه اصولگرایان بر سر رسیدن به لیستهای نهایی به گوش میرسید تا اینکه قرارگاههای «سلام» و «گام دوم» با انتشار بیانیهای خبر از ادغام این دو قرارگاه و ارائه یک لیست 13نفره دادند. در بخشی از بیانیه مشترک این دو قرارگاه آمده است: «تهیه این لیست واحد، بر مبنای گفتمانهای مشترک و با تکیه بر آرمانهای اصیل انقلاب صورت گرفته و به دنبال ایجاد وحدت و همدلی در جبهه نیروهای انقلاب اسلامی است تا مورد توجه و الگوپذیری احزاب و تشکلهای سیاسی و اجتماعی قرار بگیرد.» همچنین این بیانیه میافزاید: «اکثریت نامزدهای معرفیشده در این لیست، هیچگونه عضویت و وابستگی خاصی به تشکلهای سیاسی فعال در قرارگاههای ذکر شده نداشته و مبنای انتخاب و معرفی آنها، تخصص، کارآمدی، تعهد و سایر شاخصها و معیارهای ذکر شده در بیانیه گام دوم بوده است.»
مهران زینلیان، دبیر جبهه پایداری استان اصفهان و دبیر قرارگاه انتخاباتی «گام دوم» در گفتوگو با «اصفهان زیبا» درباره چرایی ادغام قرارگاههای «سلام» و «گام دوم» گفت: جبهه پایداری و همچنین تشکل رویش نیروهای انقلاب در این دور از انتخابات تحت عنوان قرارگاه «گام دوم» به عرصه انتخابات قدم گذاشتند. با توجه به وظایفی که جریانهای سیاسی در خصوص معرفی اصلحترین افراد بر عهده دارند، ما هم در قالب فراخوان از کاندیداها خواستیم که رزومه خود را ارسال کنند. دبیر جبهه پایداری اصفهان افزود: بعد از بررسی رزومهها تعدادی برای مصاحبه حضوری دعوت شدند و یک لیست 42 نفره آماده شد و بعد از آن به لیست 13 نفره رسیدیم. او تأکید کرد: بعد از گفتوگو و مذاکره با بزرگان قرارگاه «سلام» و اقناع جمعی به یک لیست واحد سیزده نفره رسیدیم. تمامی اعضای این لیست از حمایت این دو قرارگاه برخوردارند. او همچنین در پاسخ به این سؤال که آیا ارائه لیستهای مجزا در اردوگاه اصولگرایی منجر به شکستهشدن آرا و در نهایت شکست این جریان سیاسی نخواهد شد، گفت: به نظر من وقتی افراد مختلف با سلایق متفاوت به مردم معرفی میشوند، رأیدهندگان قدرت انتخاب بیشتری خواهند داشت و به افزایش مشارکت کمک خواهد کرد. ما در دهههای گذشته همواره شاهد دو قطبی جناح چپ و راست در کشور و به تبع آن اصفهان بودیم؛ اما در سالهای گذشته شاهد شکلگیری جریان مردمی هستیم که نه متمایل به چپ است و نه راست. بلکه این قطب جدید بدون سهمخواهی و قدرتطلبی تنها به دنبال بازگشت به آرمانهای انقلاب است. در واقع باید گفت بستر رسیدن به آرمانهای مد نظر ما در مجمع نیروهای انقلاب فراهم نبود. او در پاسخ به این سؤال که میزان مشارکت را چطور ارزیابی میکنید، گفت: امیدواریم که مشارکت حداکثری اتفاق بیفتد. طرح موضوعاتی که برآمده از زندگی مردم هستند، میتواند به آمدن مردم به پای صندوقهای رأی کمک کند. زینلیان همچنین در پاسخ به این سؤال که چرا در لیست انتخاباتی ارائه شده توسط این دو قرارگاه تنها نام یک زن به چشم میخورد، گفت: جنسیت افراد برای ما ملاک نبود. بر خلاف برخی لیستها که اصرار دارند حتما چندین نفر زن یا حتی روحانی در لیست حضور داشته باشند، ما تنها ملاکمان پایبندی به اصول مد نظرمان بود. در میان رزومههای ارسالشده به قرارگاه نام چندین زن به چشم میخورد که همانند آقایان رزومه ایشان مورد نقد و بررسی قرار گرفت و نهایتا به یک گزینه رسیدیم.
حزب مؤتلفه اصفهان هم مستقل لیست داد
حزب مؤتلفه اسلامی اصفهان نیز با ارائه یک لیست مستقل به رقابتهای انتخاباتی شورای شهر قدم گذاشت. در بیانیه این حزب آمده است: «حزب مؤتلفه اسلامی اصفهان که از دیرپاترین تشکلهای نصف جهان محسوب میشود و همواره در مسیر ولایت و فقاهت گام برداشته است و با تقدیم دهها شهید، مبانی انقلاب را استوار کرده، با سنجش شرایط موجود در شهر، تصمیم به ارائه یک فهرست انتخاباتی مستقل در ششمین دوره انتخابات شورای شهر اصفهان گرفت که برآمده از فعالیتهای پویش شهری حرکت بوده است.»با نگاهی به لیستهای ارائه شده توسط جریانهای نزدیک به اصولگرایی و با توجه به تأکیدی که مبنی بر عدم حضور یک فرد در لیستهای مختلف از سوی سران برخی تشکلها وجود داشت، باز هم شاهد حضور برخی چهرهها در لیستهای متفاوت هستیم. علاوه بر ائتلافهای شکلگرفته عدهای از کاندیداها به صورت مستقل در رقابتهای انتخاباتی شورای شهر شرکت کردهاند.