جهانگیری که مدرک مربیگری A آسیا دارد و جزو مدرسان رسمی فدراسیون محسوب میشود، دکترای ریاضی کاربردی دارد و عضو هیئتعلمی دانشگاه آزاد خمینیشهر است. شروع گفتوگو با جهانگیری درباره حضور اسکوچیچ در تیم ملی بود و در ادامه پرسشها به فوتبال اصفهان رسید که مشروح این مصاحبه را میخوانید.
عملکرد اسکوچیچ در تیم ملی را چطور ارزیابی میکنید؟
از زمان حضور اسکوچیچ در ملوان شناخت نسبی از او پیدا کردم. او در ملوان تیم خوبی ساخته بود؛ اما بعد از ملوان در تیم خونهبهخونه حضور داشت که انتخاب خوبی نبود و بعدها در فولاد و صنعت نفت آبادان نیز مربیگری کرد. شناخت درباره این مربی بر اساس عملکرد تیمهایش بوده، زیرا او همواره تیمهای خوبی ساخته است و ساختار تیمها و عملکرد آنها نشان میدهد مربی تیممحوری است.
از بدو فعالیت اسکوچیچ اعتماد کافی به این مربی وجود نداشت؛ اما به نظر میرسد این رویه تغییریافته است. شما هم با این نظر موافقاید؟
از ابتدا اعتقاد داشتم مربی خوبی است؛ اما تحتتأثیر حضور مربی بزرگی چون کیروش، توقع عمومی بالا رفته بود و افکار عمومی بهدنبال مربی بزرگ و رزومهداری بودند؛ اما آنزمان فرصت کمی در اختیار فدراسیون بود و فدراسیون تصمیم خوبی گرفت: اسکوچیچ را انتخاب کرد که شناخت خوبی از فوتبال ایران و بازیکنانش داشت. با کسب نتایج خوب و بعد از شرایط نابسامان ویلموتس، مقداری اذهان عمومی با این مربی همراه و با صدرنشینی تیم ملی در انتخابی جام جهانی در رقابت با تیمهای خوبی چون کره جنوبی و امارات، بهمرور تفکرات اسکوچیچ بر تیم حاکم شد و نشان داد میتواند بازیکنان بزرگ تیم ملی را مدیریت کند و از آنها کار بگیرد؛ هرچند واقعیت این است که نباید از ساختار دفاعی خوبی که کیروش برای ما ساخت و هنوز آثارش وجود دارد، بگذریم؛ البته استفاده از این ساختار هنر مربی فعلی تیم ملی است و هرچه جلوتر رود، انتظارها از مربی بالا میرود.
از شرایط تیمتان و برنامهای که دارید، بگویید.
قدمت تیم ونپارس دو سال است و سومین سال تشکیل را میگذراند. مربیان بزرگی در این تیم فعالیت کردهاند و خوشبختانه قرعه به نام بنده افتاده که در لیگ دسته دوم با این تیم کار کنم. سال گذشته در لیگ جوانان کشور فعالیت داشتم و به دلیل اینکه از لیگ دسته دوم دور بودم، بهسرعت مطالعه روی این لیگ را شروع کردم. بالغ بر 30 فیلم از دیدارهای لیگ دسته دوم تماشا کردم و شناخت نسبی از سطح لیگ و بازیکنان به دست آوردم. از اواسط شهریور کارمان آغاز شد و تست عمومی برای استعدادهای استان و کشور اجرا کردیم که هرکسی در خود توانی میبیند، در این تست شرکت کرده و شانسش را امتحان کند؛ پسازآن کار اصلی ما شروع شد. مسابقات نیز از اواسط آبان ماه آغاز میشود؛ اما هنوز تاریخ دقیقی اعلام نشده است.
تیم مدنظرتان بسته شده است؟
با شناخت کاملی که از این تیم داشتم، تلاش کردم نقاط ضعف را با جذب بازیکنان جدید برطرف کنم. خوشبختانه در خط دروازه، دفاع و هافبک تقریبا نفرات مدنظر جذبشده و شرایط تیم خوب است؛ اما در خط حمله هنوز ناقص بوده و در این خط بهدنبال جذب بازیکن موردنظر هستیم. مدیریت باشگاه ونپارس تفکرات حرفهای داشته و به اعضای تیم شخصیت داده و برای آنها احترام قائل است. تمرینهای اختصاصی تیم در زمین آرارات برگزار میشود. سال گذشته مسابقات لیگ دسته سوم هم در ورزشگاه فولادشهر انجام میشد که ارزشگذاری آقای تحسیری برای تیم را نشان میدهد. خوشبختانه شرایط برای تمرین تیم خوب فراهمشده تا با آرامش پای در لیگ بگذاریم و موفقیتی برای فوتبال اصفهان بهدست آوریم.
عملکردی که محرم نویدکیا در اولین فصل کاریاش داشت، به نظرتان باعث میشود اعتماد به مربیان اصفهانی بیشتر شود؟
قاعدتا تأثیر بسیار زیادی دارد؛ البته محرم چهرهای فراتر از فوتبال اصفهان است و اساسا شخصیت متمایزی در فوتبال کشورمان دارد. آرامش شخصیتی او مثالزدنی است و میتواند الگوی خوبی برای سایر مربیان باشد. امیدوارم در آینده نیز بتواند این اعتبار را حفظ کرده و افزایش دهد.
اگر محرم را منها بگیریم، فکر میکنید چرا مربیان اصفهانی از چرخه لیگ خارج شدند؟
بههرحال دلایل متعددی میتواند داشته باشد. بخشی از آن به این موضوع برمیگردد که در فوتبال اصفهان، مرغ همسایه غاز است؛ اما درباره اینکه سایر تیمها مربیان اصفهانی را به خدمت نمیگیرند، عوامل زیادی دخیل است؛ ازجمله اینکه آن ارتباط خوب و مؤثر با تمام عوامل چرخه فوتبال برقرار نشده است؛ انتخابهای نادرست مربیان قبلی نیز تأثیرگذار است. صراحتا اسم نمیآورم؛ اما مربیانی داشتیم که در زمان اوج میتوانستند انتخابهای بهتری داشته باشند. از طرفی برخی مربیان پا به سن گذاشتهاند و از آن تفکرات بهروز و حوصله مطالعاتی و توسعه دانش خود فاصله گرفتهاند.
معمولا مربیان اصفهانی تمایل دارند در کادر سپاهان و ذوبآهن حضورداشته باشند و کمتر ریسک مربیگری در لیگهای زیرگروه را میپذیرند. به نظر شما دلیلش چیست؟
کار در تیمهای سپاهان و ذوبآهن شبیه شغل دولتی داشتن است؛ زیرا این تیمها همواره فعالیت دارند؛ اما باشگاههای خصوصی بهدلیل هزینهبربودن، اگر برنامهریزی دقیقی نداشته باشند، از این چرخه خارج شده و مربیان شاغل در این تیمها از کار بیکار میشوند. احتمالا به این دلیل برخی مربیان نمیخواهند از بدنه این تیمهای ریشهدار جدا شوند. وقتی شما در تیمی مانند سپاهان و ذوبآهن کار میکنید، امکانات سختافزاری مهیا بوده و شرایط برای کار کردن سادهتر است.تعداد مربیان اصفهانی که در لیگهای پایین کار میکنند، زیاد نیست؛ هرچند بهعنوانمثال، مربیانی در این تیمها داشتیم، ازجمله کریم قنبری که با تیم ونپارس به لیگ دسته دوم صعود کرد. یکی از مهمترین دلایل، فراهمنبودن شرایط همکاری بوده، زیرا بیشتر تیمهایی که در زیرگروه فعالیت داشتهاند، بهجز باشگاه ون پارس که با قدرت وارد این فضا شده است، نتوانستهاند مقدمات و امکانات را فراهم کنند تا شرایط برای فعالیت خوب فوتبالی مهیا شود.
بهعنوان یک مربی فکر میکنید بستر لازم برای پیشرفت مربیان فراهم است؟
در حدود 15 سال در تمام ردههای تیم سپاهان، یعنی از رده 10 تا 19 سال، بهعنوان سرمربی فعالیت داشتهام. فضای باشگاه سپاهان بهجز زمین که معضل عمومی فوتبال ماست، امکانات سختافزاری ایدئالی دارد و برای من امکان رشد وجود داشت. باشگاه سپاهان بهویژه در دوره مدیریت آقای ساکت، به توسعه دانش فنی توجه زیادی داشت و کلاسهای مربیگری با حضور مربیان مطرح دنیا برگزار میشد که ازجمله دلایل پیشرفت مربیان است. البته فکر میکنم درزمینه برگزاری کارگاهها و ورکشاپهای بینالمللی، فوتبال ما نقص دارد و تعامل خوبی در جریان نیست. اگر مربیان ما به دیگر کشورها اعزام شوند، دانش فنی آنها ارتقا پیدا میکند؛ ولی در بیشتر باشگاهها این بستر فراهم نیست. موضوع مهم دیگر که بر پیشرفت مربیان تأثیرگذار است، حقالزحمه پایین مربیگری در تیمهای پایه است که کفاف امرارمعاش یک خانواده را نمیدهد و مربیان در این سطحها به دنبال مشاغل دیگری برای گذران زندگی هستند که این مسئله تمرکز آنها برای افزایش دانش فوتبالی را کم میکند.
دانش فنی مربیان در اعتبار کاری آنها چقدر دخیل است و عوامل دیگر چه اندازه نقش دارند؟
قاعدتا نمیتوان منکر دانش فنی در اعتبار مربیان شد؛ اما این دانش فنی میتواند شامل توان مدیریتی، فنیتخصصی و روانشناسی باشد. یک سرمربی باید تقریبا بهطور نسبی بر تمام این زمینهها تسلط داشته باشد تا بتواند تعاملهای قوی برقرار کند. متأسفانه برخی عوامل دیگر در تعیین مربیان تأثیرگذارند که کمی حال فوتبال ما را بد میکند و تأثیر منفی بر این فضا دارد.
از دیدگاه شما تیمهای اصفهانی برای لیگ بیست و یکم چگونه آماده شدهاند؟
با حمایت مدیریت باشگاه سپاهان از نویدکیا، چشمانداز استراتژی این تیم در فصل گذشته و این فصل مشخص بود و شرایط خوبی داشتند. با تحرک خوبی که سپاهانیها در جذب بازیکن داشتند، شرایط مطلوبی در لیگ در انتظار آنهاست. متأسفانه باشگاه سپاهان مربی بدنساز بومی خود را از دست داد و علیرضا ربانی نیز به جمع لژیونرها اضافه شد. امیدوارم بدنساز جدید تیم سپاهان این خلأ را پر کند.درباره تیم ذوبآهن نیز با توجه به یک بازی تدارکاتی که با این تیم داشتیم، به نظر تیم پوستاندازی زیادی کرده است و فعلا نمیتوان قضاوت روشنی درباره این تیم داشت. ذوبیها با این تغییرات گسترده، شروع سختی در لیگ خواهند داشت؛ اما امیدوارم از شرایط دو فصل اخیر فاصله گرفته و ثباتی را که در شأن باشگاه بزرگ ذوبآهن است، پیدا کنند.