روی جلد محصولات اپل یک کد درج شده است. وقتی کد موبایل‌های نو را وارد سامانه رسمی اپل می‌کنید، با پیغام نات‌اکتیو مواجه می‌شوید؛ یعنی این تلفن همراه تاکنون روشن نشده است. وقتی یک آیفون جعبه‌گشایی می‌شود، بلافاصله پس از روشن شدن با اتصال به سرور اپل، اکتیو یا فعال می‌شود .حالا خانواده آیفون 13 باوجود تازه‌وارد بودن به بازار اصفهان، ولی از قبل اکتیو شده‌اند؛یعنی یا در ایران یا در کشور مقصد جعبه آن‌ها باز شده و سپس موبایل‌ها روشن شده‌اند.
معمای آیفون 13
امروز آیفون‌های 13 در اصفهان به دو صورت اکتیو و نات‌اکتیو عرضه می‌شوند. نسخه اکتیو آن‌ها اگرچه گارانتی و بسته‌بندی دارد، ولی پیش از رسیدن به دست مصرف‌کننده فعال‌شده است. بازاریان آیفون‌های 13 نات اکتیو را دو تا پنج میلیون تومان گران‌تر می‌فروشند؛ ولی چرا چند هزار آیفون 13 وارداتی به بازار اصفهان از قبل فعال شده‌اند؟ مدیر یکی از شرکت‌های پخش دراین‌باره بیان می‌کند: «اپل به فروشندگانش در سنگاپور هشدار داده که موبایل‌های پارت‌نامبر سنگاپور در ایران فعال نشوند. فروشنده به‌ناچار درب تمام آیفون‌ها را بازکرده و در همان سنگاپور فعال می‌کند.» اپل برای هر شرکتی با یک پارت‌نامبر خاص آیفون تولید می‌کند.
بیشتر ویژگی‌های پارت‌نامبرها مشابه یکدیگرند؛ ولی میان آن‌ها تفاوت‌هایی دیده می‌شود و با توجه به تحریم ایران واردکنندگان آیفون‌ها سفارش کشورهای دیگر را به ایران منتقل می‌کنند. در میان پارت‌نامبرهای متعدد نیز سنگاپور کامل‌ترین آیفون‌ها را دارد؛ برای مثال، پارت‌نامبر آمریکا تک‌سیم‌کارت است، پارت‌نامبر ژاپن با توجه به قانون خاص این کشور در هنگام عکاسی از حالت بی‌صدا خارج می‌شود تا شاتر دوربین صدا داشته باشد و پارت‌نامبر چین تعدادی از نرم‌افزارهای تخصصی اپل را ندارد. حالا واردکنندگانی مدعی‌اند به‌خاطر نظارت اپل مجبور شده‌اند جعبه بخش زیادی از آیفون‌های 13 را در کشور مبدأ باز و سپس روشن کنند. مدیر یکی دیگر از شرکت‌های پخش دراین‌باره اظهار می‌کند: «نخستین محموله آیفون به سنگاپور رسیده بود و اگر ایران فعال می‌شد اپل متوجه تخلف فروشندگانش می‌شد؛ درنتیجه مجبور شدیم همان‌جا همه را روشن کنیم.» بااین‌حال هنوز مشخص نیست چرا بخشی از آیفون‌های 13 فعال و بخش دیگری در حالت غیرفعال هستند.
آیفون‌های 13 فعال مشکلی ندارند
فروشندگان مدعی‌اند آیفون‌های 13 اکتیو با نات اکتیو هیچ تفاوتی ندارند. محمدی، یکی از فروشگاه‌داران اصفهانی، می‌گوید: «آیفون 13 یک ماه است معرفی‌شده، پس دست‌دوم نیست. وقتی اکتیوها را به سیستم وصل می‌کنیم، در مشخصات آن‌ها نوشته شده که موبایل تاکنون شارژ نشده است.» آیفون‌ها وقتی به نرم‌افزار تخصصی اپل وصل می‌شوند، گزارش کاملی از وضعیت خود ارائه می‌دهند و اطلاعات درج‌شده برای آیفون‌های اکتیو نشان می‌دهد آن‌ها با نمونه نو هیچ تفاوتی ندارند؛ با این حساب شائبه تعویض کابل داخل جعبه آن‌ها وجود دارد؛ ضمن اینکه فعال بودن آیفون‌های 13 به‌خصوص در روزهای ابتدایی عرضه میان فروشنده و خریداران تنش‌زا بود.
ماهیگیری از آب گل‌آلود
ماجرای آیفون 13 و احتمال فعال‌شدن آن‌ها در کشور مبدأ به‌دلیل محدودیت‌های شرکت اپل آب را برای سوءاستفاده‌گران گل‌آلود کرد؛ تا آن‌ها نیز موبایل‌های دست‌دوم قدیمی خود را به‌جای نو بفروشند. گزارش‌های میدانی از بازار موبایل اصفهان نشان می‌دهد که عده‌ای با سوءاستفاده از این وضعیت، موبایل‌های قدیمی مانند خانواده آیفون 12 استفاده‌شده را در بسته‌بندی و با پلمب تقلبی به‌جای نو می‌فروشند. یکی از موبایل‌فروشان میدان احمدآباد دراین‌باره می‌گوید: «برخی پلمب تقلبی می‌خرند و موبایل دست‌دوم، ولی تمیز خود را در بسته‌بندی پلمب می‌کنند و در توجیه اکتیو بودن نیز می‌گویند در کشور مبدأ فعال شده است. مردم فریب این افراد را نخورند. تنها خانواده آیفون 13 مشکل اکتیوشدن دارند.»
