نتایج پژوهش ایسپا در راستای سنجش نگرش مردم ایران درباره سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف اقتصادی نشان می‌دهد 17 درصد مردم در این نظرسنجی گفته‌اند در بازار زمین و مسکن سرمایه‌گذاری می‌کنند. 16.5درصد در زمینه اشتغال‌زایی و کارآفرینی و همچنین در مراتب بعدی به ترتیب 9.2درصد پاسخ‌گویان گفته‌اند در بورس سرمایه‌گذاری و 8.1 درصد پس‌انداز خود را در بانک پس‌انداز می‌کنند. 5.8 درصد نیز گفته‌اند طلا و سکه و 1.6 درصد نیز دلار و ارز خریداری می‌کنند. این نظرسنجی با جامعه آماری شهروندان بالای 18 سال کل کشور و تعداد نمونه 1590 که به شیوه مصاحبه تلفنی است، اجرا شده است. در این نظرسنجی 39.1درصد پاسخ‌گویان گفته‌اند پس‌اندازی ندارند.
زنان علاقه‌مند سرمایه‌گذاری در بازار طلا
بر اساس این نظرسنجی، زنان بیشتر از مردان تمایل به خرید سکه و طلا و نیز پس‌انداز در بانک دارند. در مقابل گرایش به اشتغال‌زایی و کارآفرینی در بین مردان بیشتر از زنان مشاهده می‌شود. در بین گروه‌های سنی تمایل افراد بالای ۵۰ سال به سرمایه‌گذاری در بانک بیش از سایر گروه‌هاست. ۱۸ تا ۲۹ ساله‌ها بیش از سایر گروه‌های سنی به اشتغال و کارآفرینی گرایش دارند و تمایل به سرمایه‌گذاری در زمین و مسکن در گروه سنی ۳۰ تا ۴۹ سال بیشتر مشاهده می‌شود.
تحصیل‌کرده‌ها تمایل به اشتغال‌آفرینی دارند
در بین گروه‌های تحصیلی افراد دارای تحصیلات دانشگاهی بیش از کسانی که فاقد تحصیلات دانشگاهی هستند، تمایل به اشتغال‌آفرینی دارند و در مقابل افراد غیردانشگاهی بیش از افراد دانشگاهی مایلند سرمایه خود را در بانک پس‌انداز کنند. گرایش به سرمایه‌گذاری در زمین و مسکن با افزایش سرانه هزینه فرد در خانوار بیشتر می‌شود. در مقابل، بهترشدن وضعیت اقتصادی فرد رابطه‌ای معکوس با تمایل او به پس‌انداز پول در بانک دارد. هرچه وضعیت اقتصادی افراد بهتر باشد، کمتر احتمال دارد ترجیح دهند پس‌انداز خود را در بانک قرار دهند.
دارایی دردسترس با نرخ بازدهی بالا
درباره دلایل جذابیت این بخش برای سرمایه‌گذاری، یک کارشناس اقتصادی به اصفهان‌زیبا می‌گوید: زمین و ملک دارایی‌های در دسترس با بالاترین نرخ بازدهی در بلندمدت هستند و تفاوت آن‌ها با دارایی‌های رقیب از حیث بیشتربودن نرخ بازدهی است. محمد واعظ برزانی تصریح می‌کند: افرادی که پس‌انداز مثبت دارند و در رده سنی میان‌سال و سالمند هستند، بیشتر براساس مقایسه بلندمدت نرخ بازدهی دارایی‌های مختلف، دارایی مناسب را برای سرمایه‌گذاری در سبد خود انتخاب می‌کنند؛ بنابراین به زمین و ملک گرایش بیشتری دارند. واعظ برزانی اذعان می‌کند: قوانین اجراشده در کشور ما چندان مانع کسب بازدهی بالا روی زمین و ملک نیست؛ بلکه نظام حقوقی پشتیبانی جدی بر مالکیت زمین و ملک به طور مقایسه‌ای داشته و این هم یکی از دلایل دیگری است که گروه سنی میان‌سال و سالمند تمایل به سرمایه‌گذاری در ملک و مستغلات پیدا می‌کنند.این استاد اقتصاد دانشگاه تأکید می‌کند: نگرش گروه‌های سنتی میان‌سال و پردرآمد که گروه‌های اصلی دارندگان پس‌انداز هستند، نگرش بلندمدت است؛ بنابراین آن‌ها دارایی مناسب برای سرمایه‌گذاری مالی را زمین و ملک انتخاب می‌کنند که این سرمایه‌گذاری از یک سو مزیت است؛ چون نقدینگی وارد بازارهای طلا و ارز نمی‌شود و از سوی دیگر باعث تأسف است؛ چون سرمایه‌گذاری در زمین و ملک سرمایه‌گذاری مولد نیست.
بخشی که نیاز به دانش تخصصی ندارد
از سوی دیگر یک کارشناس بازار مسکن نیز در این باره به اصفهان‌زیبا می‌گوید: بازار املاک و مستغلات به طور سنتی نرخ بازدهی بالایی برای مردم دارد تا در این بخش اقتصادی سرمایه‌گذاری کنند؛ علاوه برآن ورود به این بازار نیاز به دانش و اطلاعات تخصصی ندارد و این در حالی است که سرمایه‌گذاری در سایر بازارها نیازمند دانش و تجربه است. فرشید ایلاتی بیان می‌کند: خرید زمین و ملک برای مردم در دسترس‌تر است و آن‌ها آسان‌تر می‌توانند وارد این بخش شوند. از سوی دیگر چون این بازار قوانین مالیاتی مشخصی ندارد، مردم می‌توانند راحت‌تر اقدام به خرید ملک و مستغلات کنند. این در حالی است که افراد اگر بخواهند سرمایه‌شان را وارد بخش کارآفرینی کنند، مشمول هزینه‌های مختلفی از جمله بیمه، مالیات و پرداخت دستمزد می‌شوند. به همین دلیل مردم خرید ملک و زمین را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند.
هدایت سرمایه‌ها به بخش مولد
این کارشناس بازار مسکن بیان می‌کند: در شرایط فعلی نباید تراکم و انباشت سرمایه در املاک و مستغلات زیاد شود؛ چون تعداد خانه‌ها افزایش پیدا می‌کند. درواقع باید قوانین محکم مالیاتی در بازار املاک و مستغلات اجرایی شود و در مقابل مالیات در بخش تولید باید کاهش پیدا کند تا بخشی از سرمایه‌ها به بخش اشتغال و کارآفرینی هدایت شود. ایلاتی تأکید می‌کند: درآمدهای مالیاتی باید از بازارهای غیرمولد کسب شود و در بحث راه‌اندازی کسب‌وکار دولت باید کمک کند که کسب‌و‌کارها در کوتاه‌ترین زمان ممکن و با کمترین زمان استعلام راه‌اندازی شوند. در این صورت سرمایه‌ها وارد فرایند تولید و اشتغال خواهند شد.
