مواجهه طب سنتی با آلودگی هوا

در دنیای مدرن، کشورهای دارای پیشینه صنعتی به قدری به سنت‌های طبیعی و اجدادی خود احترام گذاشته‌اند که در عین پیشرفت روزافزون، در موضوع صنعت توانسته‌اند کم و بیش سلامت مردم خویش را تضمین کنند. اما در برخی کشورها وجود عوامل سالانه آلودگی‌های آب، هوا، خاک و محیط‌زیست باعث شده است كه سلامت مردم به خطر بیفتد.

تاریخ انتشار: ۰۹:۵۷ - شنبه ۲۷ آذر ۱۴۰۰
مدت زمان مطالعه: 3 دقیقه

حالا افزایش ضریب آلودگی هوا، به بیش از بالاترین حد مجاز آن در روزهای اخیر نشان می‌دهد، آلودگی هوا در كلان‌شهرهای كشور غلبه یافته و اگر برای آن چاره‌اندیشی نشود، مردم به‌خصوص افراد در معرض خطر باید خود را برای ابتلا به بیماری‌های غیرواگیردار خطرناک بیشتر از این حد آماده كنند. اما دكتر مهدی فهیمی، متخصص طب سنتی الگوی تغذیه صحیح را از بهترین راه‌ها برای رفع عوارض ناشی از آثار ریزگردها و آلودگی هوا می‌داند و تدابیری بدین منظور ارائه داده است که به آن می‌پردازیم.

عوارض آلودگی هوا

آثار ناشی از آلودگی هوا عبارت‌اند از: تنگی نفس، عفونت بدن، ناراحتی‌های ریوی، سرطان، سردرد، تهوع، سرگیجه، اختلال در سیستم عصبی، ناراحتی‌های گوارشی، اختلالات قلبی، انواع بیماری‌های آلرژیک، سوزش چشم، بروز لکه‌های پوستی، کسالت و بی‌حوصلگی.

 تدابیر

در این شرایط كه آلودگی هوا باعث خشكی مجاری تنفسی، غلیظ‌شدن ترشحات و در نتیجه تجمع دود، گرد و غبار و ترشحات مخاطی در دستگاه تنفس فوقانی و ریه‌ها شده و احساس خلط پشت حلق یا سرفه‌هایی كه خشک بوده و دفع خلطی انجام نمی‌شود، افراد به‌ شدت آزرده می‌شوند. بنابراین استفاده از شیر گرم در ساعات اولیه صبح، كاهو با حجم زیاد در هنگام عصر، دانه میوه به و لعاب آن و همچنین بخور آب در ساعات آخر شب توصیه می‌شود. همچنین آلوبخارا، رب انار، افزودن آبغوره به سوپ‌ها و غذاها، استفاده از سوپ شلغم، چغندر، كرفس، هویج، كدو مسما می‌تواند شرایط را برای دفع سموم و آلاینده‌هایی كه از طریق هوا وارد بدن شده‌اند، آماده كند.
علاوه بر این، فراموش نكنیم یكی از راه‌های جذب این آلودگی‌ها از پوست و به‌خصوص پوست ناحیه صورت است و افرادی كه دارای پوست حساس هستند، میزان مسمومیتشان در این شرایط به‌ شدت بیشتر خواهد شد. استفاده از غذاهای چرب كه باعث جذب و ماندگاری سموم در بدن می‌شوند، نیز شانس مسمومیت را به‌ شدت افزایش خواهد داد. پس در روزهایی كه آلودگی هوا بسیار زیاد است، از غذاهای چرب به‌خصوص چربی‌های جامد حیوانی و گیاهی استفاده نكنید كه مصرف چنین غذاهایی فقط باعث تشدید كاهش توان بدنی و ذهنی شما در طول روز خواهد شد.
استفاده از تنقلات كم ‌ارزش مثل چیپس، پفک و نوشابه‌های گازدار را ممنوع كنید كه باعث اختلال در جذب عناصر مفید در بدن می‌شود و می‌تواند اثرات منفی آلودگی هوا را تشدید كند.
مصرف موادی مثل سوسیس و كالباس هم به‌ دلیل داشتن مواد شیمیایی و نگهدارنده، علاوه بر اینكه به ‌خودی خود مضر و سرطان‌زاست، برای ساكنان شهرهایی كه هوای ناسالم دارد، هم به ‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.
همچنین افزایش مصرف مایعات مختلف در طول روز لازم است. این مایعات می‌تواند آب، انواع نوشیدنی‌های سالم و آبمیوه باشد.
بهتر است بدانید نوشیدن آب به اندازه لازم و نیاز بدن به كلیه‌ها كمک می‌كند تا املاح اضافی از بدن خارج شود و ذرات آلودگی مدت كمتری در بدن باقی بماند. استفاده از شربت عسل و لیموترش تازه نیز بسیار مفید است. همچنین بسیاری از دمنوش‌ها مثل دمنوش آویشن، رزماری، بابونه و… در شرایط آلودگی هوا توصیه می‌شود.
منابع فیبردار هم در این شرایط بسیار مناسب است. از جمله آن می‌توان به انواع میوه، سبزی، نان و برنج سبوس‌دار و غذاهای رقیق مثل سوپ و آش اشاره کرد.
همچنین برای از میان بردن اثرات مخرب فلزات سنگین مثل سرب كه در هوای آلوده وجود دارد، باید کمی دریافت منابع آهن مثل گوشت را افزایش داد.
ضمنا هنگام آلودگی هوا، مصرف شیر بیش از همیشه توصیه می‌شود؛ چرا که مصرف شیر و فرآورده‌های آن سبب نرم‌شدن مخاط مجاری تنفسی فوقانی، مری و معده می‌شود و عملكرد دستگاه‌های تنفس و گوارش را بهبود می‌بخشد.
از سوی دیگر شیر و فراورده‌های آن به ‌علت داشتن تركیبات مناسب برای رشد و نمو باكتری‌های مفید كه عمل دفع ادرار و مدفوع و مواد آلاینده را تنظیم می‌كنند، التهابات و بیماری‌های دستگاه گوارش را كاهش می‌دهند و كاهش التهاب‌ها در مقابله با رادیكال‌های آزاد كه به ‌صورت آلاینده‌ها وارد بدن شده‌اند و در بروز سرطان مؤثر هستند، تأثیر بسزایی دارد و به سلامت بدن كمک می‌كند. دوغ و ماست‌ هم به‌ دلیل داشتن میكروارگانیسم‌های خاص در عملكرد بهتر دستگاه گوارش به ‌هنگام آلودگی هوا تأثیر بسزایی دارند.
اما نکته مهم برای افرادی که دارای طبع سرد هستند و به‌خصوص در این فصل که طبع آن سرد است، شیر و فراورده‌های آن باید با مواد غذایی گر‌م‌مزاج مثل: خرما، عسل، گردو، دارچین یا زردچوبه میل شود.