با دریافت مالیات از اجرت طلا، تقاضا برای طلای دست‌دوم نیز کاهش پیدا می‌کند و مردم برای خرید طلای دست‌اول و مصنوعات اقدام می‌کنند. به گفته فعالان بازار طلا، افزایش تقاضا اندکی روی قیمت طلا تأثیر خواهد داشت. افزایش فعالیت کارگاه‌های تولیدی طلا و جواهر و به دنبال آن، رونق این صنعت نیز یکی از امتیازهای اجرای این قانون است.
قانون جدید مالیات بر ارزش‌افزوده طلا بــه‌طور رســمــی به تــمـامی طـلافــروشــان ابــلاغ شــده اســت و شــهــرونــدان ازایــن‌پــس نبــاید مالیاتی بابت کل مبلغ فاکتور طلا بپردازند.
بر اساس قانون قبلی، مالیات بر ارزش‌افزوده، از رقم نهایی فاکتور یعنی مجموع قیمت طلا، اجرت، سود و سایر هزینه‌ها دریافت می‌شد. قیمت طلا بخش اصلی فاکتور را تـــشـــکـیــل مــی‌دهــد؛ ازایــن‌رو خریداران همواره باید رقم بالایی را پرداخت می‌کردند که در این شرایط اقتصادی فشار مضاعفی را به آن‌ها تحمیل می‌کرد. با اجرای این قانون، احتمالا تقاضا در بازار طلا و جواهر افزایش پیدا می‌کند و این روند افزایشی زمان‌بر است.
تقاضا برای طلا
افزایشی می‌شود؟
با وجود افزایش قیمت طلا در بازارهای جهانی و نوسان‌های نرخ ارز، تقاضا برای خرید طلا کاهش یافت؛ تا جایی که رفت‌وآمد در طلافروشی‌ها کمتر شد و ازآنجایی‌که قدرت خرید مردم کاهش یافت، آن‌ها توانی برای خرید مصنوعات نداشتند.
در این مدت، عروس و دامادها بیشترین متقاضیان طلا را تشکیل می‌دادند؛ البته بعضا گزارش‌هایی نیز در برخی رسانه‌ها نوشته شد؛ مبنی بر اینکه عروس و دامادها به خاطر شرایط اقتصادی و نداشتن قدرت خرید، سرویس طلا اجاره می‌کنند یا اینکه به جای خرید طلا ترجیح داده‌اند نقره خرید کنند. در گذشته، خانم‌ها سریع‌تر برای تعویض طلاهای خود مراجعه می‌کردند؛ ولی به‌خاطر شرایط اقتصادی به‌تدریج میل و رغبت آن‌ها نیز برای تعویض طلا و جواهراتشان کاهش پیدا کرد.
در گذشته، خانم‌ها پول که دستشان می‌آمد برای سرمایه‌گذاری، طلا می‌خریدند؛ ولی به‌تدریج آن‌ها بیشتر برای فروش طلا به مغازه‌ها رفت‌وآمد پیدا کردند. از سوی دیگر، مغازه‌دارها و فروشندگان طلا و جواهر نیز از بی‌رمقی بازار و کاهش مشتریان خود گلایه‌مند بودند. حالا ابلاغیه جدید قانون مالیات بر ارزش‌افزوده طلا، روزنه امیدی برای افزایش تقاضا ایجاد کرده است.
فرمول محاسبه
مالیات طلا
اتحادیه طلا و جواهر تهران، نحوه اجرای این قانون را به واحدهای صنفی فعال ابلاغ کرده است. یک ماه پیش (۱۳ آذرماه ۱۴۰۰)، اتاق اصناف ایران در اطلاعیه‌ای به واحدهای صنفی طلا، جواهر و پلاتین در رابطه با قانون جدید مالیات بر ارزش‌افزوده اعلام کرد که با توجه به لازم‌الاجــراشدن قانون دائمی مالیات بر ارزش‌افزوده از ۱۳ دی‌ماه، ۹ درصد مالیات بر ارزش‌افزوده طلا، جواهر و پلاتین از مشتریان دریافت شود.
با توجه به جزء ۲ بند «ب» ماده (۲۶) این قانون در خصوص عرضه‌کنندگان کالا و خدمات طلا، جواهر و پلاتین مقرر شده است فقط اجرت ساخت، حق‌العمل و سود فروشنده کالاهای موضوع این بند، مشمول مالیات و عوارض با نرخ ۹درصد شود؛ همچنین فروشندگان مصنوعات یادشده باید موارد معافیت (اصل طلا، جواهر و پلاتین به‌کاررفته در مصنوعات ساخته‌شده) را از سایر موارد در صورت‌حساب فروش صادره تفکیک کنند تا امکان محاسبه و دریافت مالیات و عوارض بر مبنای اجزای یاد شده امکان‌پذیر باشد. درنتیجه از تاریخ یادشده، باید فاکتورهای فروش شامل جــزئــیــات بــیــشـتــری بــــاشــد و امکان صدور فاکتور کلی وجود ندارد.
متخلفان جرائم سنگین می‌پردازند
دبــیــر اتــحـادیــه طلا و جــواهـــر تهران به اصفهان‌زیبا می‌گوید: «هیئت‌مدیره‌های اتحادیه طلا و جواهر تهران در دوره‌های گذشته پیگیر حذف مالیات بر ارزش‌افزوده از کل قیمت طلا بودند؛ چون دریافت مالیات از اصل طلا کارشناسی نیست، بالاخره این طرح به صحن علنی مجلس رفت و پیش‌ازاینکه تصویب شود، شورای نگهبان ایرادهایی به آن وارد کرد و شش ماه پیش تصویب شد. الان هم بعد از گذشت شش ماه موعد اجرای این قانون فرا رسیده است.»
نادر بذرافشان تصریح می‌کند: «حذف مالیات بر ارزش‌افزوده از اصل طلا به‌طور رسمی و جدی طی این چند روز اخیر شروع شده است. بر این اساس، مالیات بر ارزش‌افزوده از “اجرت به اضافه سود مغازه‌دار” گرفته می‌شود. اگر احیانا شخصی قانون را اجرا نکند، متخلف شناخته می‌شود و بر اساس قانون اداره دارایی و مالیات، متحمل جرائم سنگینی خواهد شد.»
افزایش تقاضا زمان‌بر است
بذرافشان بیان می‌کند: «با اجرای این قانون تقاضا در بازار طلا و جواهر مناسب‌تر می‌شود؛ البته روند بهبود تقاضا در این بازار زمان‌بر است، تقاضا از ابتدای سال تاکنون به خاطر شرایط کرونا، قیمت طلا، شرایط اقتصادی و نگرانی مردم بابت اینکه افزایش قیمت طلا و سکه حباب است، کاهشی بود که با اجرای این قانون و بهترشدن شرایط اقتصادی شاهد بهبود شرایط تقاضا در بازار طلا و سکه خواهیم بود.»
دبیر اتحادیه طلا و جواهر تهران درباره تأثیر افزایش تقاضا بر قیمت کلی طلا می‌گوید:« قیمت کلی طلا از انس جهانی، قیمت ارز در داخل و عرضه و تقاضا تأثیر می‌پذیرد. دراین‌بین افزایش تقاضا نیز روی قیمت طلا تأثیر می‌گذارد؛ ولی با اجرای این قانون زمان می‌برد تا مردم به سمت خرید طلا و جواهر حرکت کنند.»
رونق تولید طلا
بذرافشان عنوان می‌کند: «در گذشته خرید طلا و جواهر هزینه سنگینی را بر دوش مصرف‌کننده می گذاشت و باعث ایجاد رکود در بازار می‌شد. از سوی دیگر، کارگاه‌های تولید طلا نیز غیرفعال می‌شدند. حال با حذف مالیات بر ارزش‌افزوده از اصل طلا و اجرای این قانون رونق به صنعت طلا و جواهربرمی‌گردد.»
دبیر اتحادیه طلا و جواهر تهران خاطرنشان می‌کند: «مالیات بر ارزش‌افزوده طلا با اجرای این قانون یک‌چهارم شده است. امیدوارم شرایط اقتصادی هم بهتر شود تا واحدهای تولیدی طلا که تعطیل شدند، بتوانند فعالیتشان را شروع کنند و هم‌زمان قدرت خرید مردم هم افزایش پیدا کند و چرخ صنعت طلا و جواهر بچرخد.»
بذرافشان می‌گوید: «روند قیمت طلا تا پایان سال به انس جهانی و نوسان‌های ارز بستگی دارد؛ ضمن اینکه خبرهای سیاسی و اقتصادی نیز روی بازار داخلی اثر می‌گذارد؛ ولی بر اساس پیش‌بینی بنده قیمت طلا تا پایان سال بسته به شرایط بین 5 تا 10 درصد نوسان کاهشی یا افزایشی خواهد داشت.»
