اصفهان به دلیل صنعتی‌بودن و برخورداری از دانشگاه‌های پیشرفته و شرکت‌های دانش‌بنیان می‌تواند با برنامه‌ریزی و حمایت، الگوی توسعه دانش‌بنیان‌ها باشد. شهرهای دانش‌بنیان به تشویق خلاقیت مستمر، نوسازی و به‌روزرسانی دانش اقدام می‌کنند. شهرهای دانش‌بنیان به دنبال خلق ارزش در تمامی حوزه‌های خود هستند و باعث افزایش استانداردهای زندگی، پشتیبانی فرهنگی و توسعه اقتصادی می‌شوند. شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند در توسعه پایدار شهری به کار گرفته شوند و با استفاده از دانش خود در بخش اقتصادی شهر به رشد اقتصادی کمک کنند و با توجه به نوآوری در این شرکت‌ها توانایی‌های کشف‌شده در شهرها را به باروری برسانند و در جهت توسعه پایدار شهری به‌کار گرفته شوند. توسعه شهرهای مبتنی بر دانش، نگرشی به توسعه دارد و هدفش توسعه شهری پایدار و رونق اقتصادی است و به منطبق‌شدن شهرها با اقتصاد دانش‌بنیان کمک می‌کند و فرصت‌هایی را برای خلق دانش و نوآوری میان شهروندان فراهم می‌کند؛ همچنین شرایط را برای شهرها فراهم می‌کند تا به کمک آن‌ها در رقابت جهانی خود را حفظ کنند.
خلق شغل با دانش و فناوری
توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان در اصفهان منجر به خلق شغل‌های جدید و کاهش آمار بیکاری استان نیز می‌شود. حمایت از دانش‌بنیان‌ها منجر به خلق ثروت به‌واسطه تجاری‌سازی فناوری می‌شود. اگر ارتباط بین دانش‌بنیان‌ها و صنایع در کشور ما تــقــویت شــود، فرصـت‌های شغلی جدیدی نیز ایجاد مــی‌شــود؛ ازایــن‌رو اشــتــغــال‌زایــی را می‌توان یکی از امتیازهای بزرگ رشد دانش‌بنیان‌ها اعلام کرد. در شرکت‌های دانش‌بنیان از نیروی کار تحصیل‌کرده استفاده می‌شود و در شرایطی که آمارها حکایت از درصد بالای بیکاری نیروهای تحصیل‌کرده می‌دهند، این شرکت‌ها می‌توانند معضل بیکاری را نیز حل‌وفصل کنند. عملکرد شرکت‌های دانش‌بنیان با توجه به ماهیت بنیادین آن‌ها، منجر به تغییر و بهبود اقتصاد می‌شود؛ اما نکته اصلی، ایجاد ارتباط این شرکت‌ها با بازار واقعی فناوری و نوآوری در داخل و خارج از کشور است. اگر شرکت‌های دانش‌بنیان فراوان فعلی کشور در توسعه بازار، رقابت‌پذیری مبتنی بر فعالیت بخش خصوصی و نیز فروش به مشتریان منفرد، شرکتی و دولتی داخلی موفق باشند، به‌گونه‌ای که امکان توسعه صادرات این شرکت‌ها نیز فراهم آید، نشان‌دهنده این خواهد بود که مجموع فعالیت‌های زیرساختی دولت و سایر نهادهای مرتبط با زیست بوم اقتصاد دانش‌بنیان قوی و متناسب عمل کرده‌اند.
گردش مالی دانش‌بنیان‌های اصفهان
رئیس شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان در گفت‌وگو با اصفهان‌زیبابیان می‌کند: «50درصد شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان اصفهان در شهرک علمی و تحقیقاتی مستقر هستند. شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور مستقر در شهرک سال 1400 حدود شش‌هزارو 100 میلیارد تومان فروش داشتند. به واسطه فعالیت این شرکت‌ها 12هزار و 800 میلیارد تومان گردش مالی ایجاد شده است.» براساس آماری که جعفر قیصری ارائه می‌دهد، 594 شرکت دانش‌بنیان در اصفهان و 200 شرکت در شهرک علمی و تحقیقاتی فعالیت می‌کنند. او تصریح می‌کند: «اگرچه تبادلات ارزی سیستم بانکی و مبادلات بازرگانی خارجی شرکت‌های دانش‌بنیان به سختی انجام می‌شود، باوجوداین خوشبختانه در سال 99 و 1400 شاهد افزایش صادرات دانش‌بنیان‌های اصفهان بودیم؛ به گونه‌ای که صادرات دانش‌بنیان‌ها در سال 99 به 37 میلیون دلار و در سال 1400 به 54 میلیون دلار رسیده و محصولات این شرکت‌ها به کشورهای ارمنستان، تاجیکستان، کشورهای جنوب خلیج فارس، مالزی، سنگاپور، کره جنونی و کشورهای اروپایی، آلمان، اتریش و… صادر شده است.» قیصری تصریح می‌کند: «تأمین منابع مالی، سرمایه در گردش و فروش به صنایع بزرگ استان از جمله مشکلات شرکت‌های فناور است.»
محصولات دانش‌بنیان در اصفهان خریدار ندارد
رئیس شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان می‌افزاید: «در کمال تأسف اصفهانی‌ها تمایل دارند تجهیزات و فناوری موردنیاز خود را از تهران تأمین کنند. دانش‌بنیان‌ها برای صدور مجوز نیز دچار مشکل هستند. در بخش سلامت و تجهیزات پزشکی به‌سختی مجوز صادر می‌شود. در مواقعی انحصار توسط واردکنندگان این حوزه ایجاد شده است. بعضا در مواقعی شرکت‌ها باید استانداردهایی را تأمین کنند که توسط مراجع اروپایی و آمریکایی می‌بایست صادر شود. این شرکت‌ها مراوده‌ای با شرکت‌های داخلی ندارند؛ بنابراین در این زمینه نیز دانش‌بنیان‌ها دچار مشکل هستند.» قیصری عنوان مــی‌کنــد: «شــرکت‌هــای دانش‌بنیان اصفهان ناچارند محصولات خود را خارج از استان بفروشند؛ چون شرکت‌های اصفهانی تمایل ندارند نیازهای خود را از شرکت‌های فناور داخل استان تأمین کنند. اصفهان در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات بهترین شرکت‌ها را دارد که دفاتر کار خود را به تهران منتقل کرده‌اند؛ چون در پایتخت مشتریان بیشتری دارند. این مسئله باعث عقب‌ماندگی اصفهان در حوزه فناوری و “ای سی تی” می‌شود. استان‌هایی مانند خراسان و یزد با وجود اینکه در مقایسه با اصفهان کوچک‌تر هستند، اقدامات خوبی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات انجام داده‌اند و در حوزه هوش مصنوعی جزو استان‌های برتر هستند؛ ولی در اصفهان فضا برای شرکت‌هایی که در این حوزه‌ها فعالیت می‌کنند، سخت‌تر و مشتری هم کمیاب است.»
دانش‌بنیان‌ها؛ بازوی توسعه شهر
رئیس شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان اذعان می‌کند: «اصفهان استان صنعتی است و صنایعی که با فناوری‌های قدیمی کار می‌کنند، تعدادشان زیاد است. صنایعی همچون ریخته‌گری، صنایع فلزی، آجرپزی، مصالح ساختمانی، سرامیک و بخش‌هایی مانند دامداری، دام‌پروری و کشاورزی ظرفیت‌های اصفهان هستند؛ ضمن اینکه اصفهان شهر فرهنگ و هنر است و این حوزه‌ها می‌توانند با استفاده از ظرفیت دانش‌بنیان‌ها خود را به‌روز کنند. صنایع سنتی استان برای بهینه‌سازی مصرف سوخت، بهینه‌سازی مصرف آب، به‌روزرسانی خطوط تولید و سازگاری با محیط زیست می‌توانند به سمت استفاده از فناوری‌های جدید بروند و خود را بازسازی کنند. اگر این اتفاق بیفتد، شاهد جهش بزرگی در اصفهان خواهیم بود. از سوی دیگر، بازار شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور رونق پیدا می‌کند و مشاغل جدید خلق می‌شود که می‌تواند از ظرفیت فارغ‌التحصیلان دانشگاهی استفاده کند.»
قیصری خاطرنشان می‌کند: «برای رونق بازار فروش دانش‌بنیان‌های اصفهان باید بخش‌های مختلف خصوصی و دولتی استان ملزم به به‌روزرسانی فناوری‌های خود شوند و این فناوری را از شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی تأمین کنند. اصفهان شهر فرهنگی، تاریخی و هنری است و این فرصتی برای استان است تا صنایع خلاق و فناوری‌های نرم خود را توسعه دهد و فروش صنایع‌دستی استان با استفاده از فناوری‌های جدید افزایش یابد؛ ضمن اینکه فناوری‌های رایانه‌ای و هوش مصنوعی برای هدایت توریست به دیدن بناهای تاریخی و برای تسریع حمل‌ونقل شهری می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. آلودگی هوا و آب از چالش‌های اصلی اصفهان است که برای رفع آن‌ها می‌توان از فناوری شرکت‌های دانش‌بنیان اصفهانی بهره برد.»
