به گزارش اصفهان زیبا؛ بهار، فصل بازسازی بدن است و سلولهاى بدن بیشتر از سایر فصول در فعالیت هستند، جهاز بدن سلولهاى مرده را به صورتهاى مختلف خارج کرده و سلولهاى جوان و تازه را جانشین آنها میکند؛ اما برای اینکه بدانید چه تدابیری برای این فصل مناسب است، میتوانید از راهنماییهای جواد کاردانپور، محقق طب سنتی و مشاور تغذیه سالم استفاده کنید.
ماه اول بهار
در این فصل که حرارت یکدفعه بالا میرود و ازآنجاییکه قدرت هضم و جذب بالاست، اگر غذاهای دیرهضم مصرف کنیم، فضولات را در بدن جذب خواهد کرد؛ بنابراین باید بهترین و لطیفترین غذاها در این فصل استفاده شود.
توصیه: در ماه اول بهار استفاده از خوراکیهاى لطیف (که هضم راحتتری داشته باشند) و گوشت و تخممرغ نیمبرشته و نوشیدن مایعات (پسازآنکه با آب خالص تعدیلش کرده باشند) توصیه میشود. در این فصل به خوردن گوشتها سفارش شده است. معمولا صالحترین گوشتها، گوشت گوسفند است که طبع گرم و تری دارد؛ البته درصورتیکه با شرایط خوب فراهم شوند. تخممرغ نیز مناسب است.
پرهیزها: بهطورکلی در بهار باید از خوردن پیاز و سیر و ترشى پرهیز کرد. سیر و پیاز خواب را زیاد میکنند و خواب بیش از اندازه باعث ازدیاد بلغم میشود.
ترشیجات که بیشتر به لیموترش و اترجات مثل پرتقال و نارنگی اطلاق شده و فصل آن زمستان است، نباید در این فصل استفاده شود.
ضمنا با توجه به اینکه میوههاى اول فصل بهار غالبا کال و نارس و تلخ و ترش هستند، نباید از آنها استفاده کرد؛ تا زمانی که رسیده شوند.
خوردن میوههاى نارس قلب را ضعیف میکند، حرارت را کاهش میدهد، خون را غلیظ میکند و چهبسا عاملی برای سکته قلبى میشود.
فصد و حجامت: در فصل بهار نوشیدن مسهل(اسهالآورندهها) و نیز فصد(رگزدن) و حجامت مناسب است.
زمانی که طبع فصل، بلغم موجود در بدن را بهاصطلاح بپزد و از خون جدا کند، نیاز به یک راه خروج دارد که بتواند آن فضولات بلغم را از بدن دفع کند؛ برای همین سفارش به بازکردن خروجیها توسط مسهلات، فصد و حجامت شده است که بنا به طبیعتهای مختلف فرق میکند؛ مثلا به کسی که خون صالح و فضولات جلدی بیشتری دارد و مشکلات در روده و معده او بیشتر است، مسهل داده شود.
فردی که رطوبت بدنش بالاست، خون فاسد در او زیاد است و تجمع بلغم و سودا بیشتر دارد؛ بهتر است فصد کند و فردی که غلبه دم دارد، حجامت انجام دهد.
درضمن در بهار بهواسطه کمشدن بلغم، حرارت بیشتر میشود؛ درنتیجه عوارض جلدى همچون: جوش و دمل، زردزخم، سالک، خارشهاى مختلف، لکهاى سفید، سیاه و آلرژیهای فصلی و… افزایش مییابد. بهترین علاج آنها دفع زیادى خون فاسد بهوسیله فصد و حجامت است.
ماه دوم بهار
در این ماه، مزاج فصل قوى مىشود، خون به حرکت درمیآید و غذا بهتر جذب میشود، بدن نیاز کمتری به غذا و در مقابل، نیاز بیشتری به تحرک برای دفع مواد زائد بدن دارد؛ برای همین طول روز بیشتر شده تا هر فردی فعالیتهای جسمی بیشتری انجام دهد و دفع فضولات از ناحیه تعریق آنها بیشتر شود.
بهتر است از غذاهاى تنوری و ازآنچه با سرکه عمل آید و نیز از گوشتهاى شکار استفاده شود؛ البته تنوریبودن بهمنظور این است که بدون آب پخته شود؛ یعنی تفتداده یا بهصورت کبابشده باشد؛ به این دلیل که غذایی که با آب پخته شود، نسبت به غذاهایی که تنوری یا کباب شده باشد، هضم کمتری دارد؛ همچنین خون بیشتری تولید خواهد کرد. در این ماه که زمان تولید خون است، بهتر است از غذاهایی که خونسازی بیشتری دارند، استفاده شود.
توصیه: در این ماه مالیدن روغن به بدن در حمام نیکو است و نوشیدن آب ناشتا و نیز بوییدن گلها و عطریات سودمند است.
درضمن در ماه دوم بهار باید تلاش کرد تا بلغم را که در مرحله نضج و پختگی قرار گرفته است، به تحلیل برد تا از بدن دفع شود؛ بنابراین باید اعمال و رفتاری را که باعث دفع و خارجشدن بلغم از بدن میشود، انجام داد؛ مثل روغنمالی در حمام که بهواسطه مالش روغن به بدن و گرمکردن آن و قرارگرفتن در حمام بسیار گرم، توسط تعریق باعث دفع بلغم میشود و به این ترتیب بدن پاکسازی کامل خواهد داشت.
باید توجه داشت که حرارت این ماه به همراه همه این بلغمزداها، مثل حمام و روغنمالی باعث سوختگی این بلغم نشود؛ چون حرارت زیاد گاهی عوض اینکه بلغم را به تحلیل ببرد و آن را خارج کند، باعث سوختگی آن میشود؛ برای همین سفارش شده است در این ماه برای جلوگیری از سوختگی بلغم، کمی آب صبح ناشتا نوشیده شود؛ هرچند این نکته را باید در نظر گرفت که نوشیدن آب صبح ناشتا در روایت نهی شده است و آن را باعث زیادشدن بلغم میدانند. کسی که تمام دستورات این ماه را بهخوبی اجرا میکند و حمام و روغنمالی و… را کامل انجام میدهد، باید جرعهای آب صبح ناشتا بنوشد تا موجب دفع مضرات حرارت زیاد بدن شود.
باوجوداین، حرارتهای زیاد بدن، گاهی باعث میشود به سمت سر برود و بخارات مغز زیاد شده و بر اثر همین حرارت زیاد که به سمت سر میرود، باعث عصبانیت و ریزش مو و… شود؛ بنابراین به بوها و عطرهای خوش سفارش شده است تا مغز را آرام کند و باعث سوختگی مغز نشود.
ماه سوم بهار
در این ماه که فصل آخر بهار است، خوردن غذاهاى شور و گوشتهاى غلیظ مانند کله و گوشت گاو منع شده و خوردن لبنیات نیز ممنوع است.
در این ماه چون بلغم دفع میشود و حرارت برای بدن بهشدت ماههای قبل نیاز نیست، به همین جهت اگر حرارت زیاد به بدن داده شود یا از سردیهای زیاد استفاده شود، باعث سفت شدن فضولات در بدن میشود؛ برای همین نباید در این ماه از غذاهای غلیظ مثل غذاهایی که زیاد شور هستند، استفاده کنید. مصرف گوشت گاو و لبنیات و کلهپاچه که از رطوبت و چربی بسیار بالایی برخوردارند، نیز نهی شده است.
توصیه دیگر، این است که بدانید رفتن به حمام درصورتیکه اول روز باشد، نفع میبخشد.
درضمن کار زیاد و ورزشهای سنگین آنهم قبل از غذا منع شده است؛ چون خوردن غذا خودبهخود باعث کاهش حرارت میشود؛ ولی قبل از غذا یا درحالیکه شکم گرسنه است، بدن حرارت زیادی دارد.