به گزارش اصفهان زیبا؛ یکی دو تا نیستند؛ کافی‌ست سری به فضای مجازی بزنید تا ردپایی از آن‌ها پیدا کنید. آن‌ها همه‌جا هستند؛ در صفحه‌های اینستاگرامی یا کانال‌های تلگرامی یا حتی رسانه‌های صوتی و تصویری. روان‌شناسانی که آن‌ها را «روان‌شناس زرد» می‌نامند و دو سال پیش نیز لیست بلندبالایی از اسامی آن‌ها را منتشر کردند.
به گفته محمد حاتمی، رئیس سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره، حدود چهارهزار و ۵۰۰ نفر در فضای مجازی خدمات روان‌شناسی و مشاوره به‌صورت فعال ارائه می‌دهند که بیش از نیمی از این افراد مجوز ندارند یا روان‌شناس نیستند.
طبق تبصره ۳ ماده ۴ و ماده ۵ قانون تشکیل سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره کشور افراد جامعه باید از مراجعه به افراد فاقد مجوز و شماره نظام روان‌شناسی و مشاوره جهت مشاوره روان‌شناسی یا کلاس‌های آموزشی حضوری و آنلاین خودداری کنند.
او حضور روان‌شناسان زرد را یک چالش دانست که در سال‌های اخیر در فضای مجازی به راه افتاده است: «چالش دو‌سه سال اخیر فضاهای مجازی، دایرکردن صفحه‌های روان‌شناسی بود. این افراد بدون تخصص با نسبت‌دادن عناوین جعلی مثل مشاور و روان‌درمانگر به خود، صحبت‌های بسیار شیرینی می‌کردند که برای مردم جذابیت داشت. همین فعالیت موجب می‌شد جمعیت زیادی از مردم این صفحه‌ها را دنبال کنند. »
حاتمی تعداد زیاد دنبال‌کننده‌های صفحه‌های این روان‌شناسان زرد را ابتدای ماجرا می‌داند: «این افراد در ادامه با برگزاری کارگاه‌ها و جلسه‌های مشاوره، تخلف‌هایی ازجمله اقدام به دریافت پول‌های زیاد خارج از تعرفه نظام روان‌شناسی و سوءاستفاده‌های عاطفی و حتی فرهنگی و سیاسی داشتند یا مسائلی را مطرح می‌کردند که درست نبود و چون مردم هم مرجع اصلی روان‌شناسی مشاوره را سازمان می‌دانستند، به آن مراجعه می‌کردند که این قضایا اتفاق افتاده است. در این‌ارتباط شکایت‌هایی به سازمان می‌شد و ما تشکیل پرونده می‌دادیم و متوجه می‌شدیم این‌ها روان‌شناسان ما نیستند و درواقع، جعلی هستند.»
چرا روان‌شناسی زرد؟!
باوجوداین، اما روان‌شناسان زرد همچنان درحال فعالیت هستند و بیکار ننشسته‌اند؛ افرادی که با عناوین جعلی و حتی فاقد تحصیلات، کسب‌وکاری جدی برای خود به راه انداخته‌اند و با گذاشتن پست‌های انگیزشی یا موضوع‌هایی که اقبال عمومی به آن‌ها زیاد است، پول به جیب می‌زنند؛ این در حالی است که با توجه به آمار فراوان اختلال‌های روانی در جامعه این مسئله می‌تواند پیامدهای زیادی به‌همراه داشته باشد. مجتبی ناجی، روان‌شناس، دراین‌باره به «اصفهان‌زیبا» می‌گوید: «مردم به افرادی که داعیه مشاوره یا روان‌درمانی در فضای مجازی دارند، نباید اعتماد کنند؛ چون روان‌شناسی زرد در همه جای دنیا وجود دارد و هستند افرادی که با تجاری‌سازی و بازارسازی برای خودشان مشتری جذب می‌کنند و معمولا فعالیتشان با غلو و اغراق همراه است.»
به گفته او، افرادی که قصد دریافت خدمات مشاوره‌ای دارند، حتما باید به روان‌شناسانی مراجعه کنند که دارای پروانه نظام روان‌شناسی هستند و گواهی سلامت دارند؛ چراکه سازمان نظام روان‌شناسی فعالیت این افراد را به‌طور پیوسته رصد می‌کند و بر کار آن‌ها نظارت دارد. سال گذشته از حدود 16هزار روان‌شناسی که در آزمون صلاحیت سازمان نظام روان‌شناسی شرکت کردند، هشت‌هزارنفر به دلیل نداشتن معیارهای صلاحیت حرفه‌ای رد شدند.
روان‌شناسان زرد همه‌جا هستند
روان‌شناسان زرد همه‌جا هستند؛ همان‌ها که با جمله‌های انگیزشی و مثبت‌اندیشی سعی در اقناع و جذب مخاطب دارند.
در سال‌های اخیر حتی حضور این افراد در صداوسیما هم پررنگ بوده است؛ این در حالی است که ناجی می‌گوید: «دریافت خدمات روان‌شناسی از افرادی که مدرک تحصیلی مرتبط ندارند، اصلا امکان‌پذیر نیست؛ حتی اگر این افراد در رسانه‌های جمعی نیز حضور داشته باشند.»
او تصریح می‌کند: «حضور این افراد در صداوسیما نیز نشان‌دهنده صلاحیت آن‌ها نیست. این افراد به‌طور معمول بسیار هنرمندانه صحبت می‌کنند و تکنیک‌های قانع‌سازی را به‌خوبی بلدند و می‌توانند افراد را به‌خوبی تحت تأثیر قرار دهند؛ اما همه این‌ها نمی‌تواند دلیل بر صلاحیت آن‌ها باشد.»
به گفته این روان‌شناس، گسترش روان‌شناسی زرد می‌تواند پیامدهای زیادی را به‌همراه داشته باشد و پروسه درمان را طولانی‌تر و پیچیده‌تر کند.
