به گزارش اصفهان زیبا؛ مدال‌ها کجا ساخته می‌شوند؟ شاید بسیاری از ما با تماشای رویدادهای ورزشی و مسابقاتی که در آن کاپ قهرمانی و مدال توزیع می‌شود، با این سؤال مواجه شده‌ایم و احتمالات از آن دست سؤالاتی است که بعید است جوابی برای آن پیدا شود.
بااین‌حال برای پیدا کردن ردپایی از سازنده مدال‌ها پس از پرس‌وجوهای زیاد به محله خواجو و تراشکاری جعفر رسیدیم که بیش از سه دهه است به کار ساخت مدال و کاپ قهرمانی برای استان اصفهان و دیگر استان‌های هم‌جوار مشغول است.
جعفر قادری فعالیتش را با ساخت مدال برای ارتش آغاز کرد و در ادامه تمرکزش را به‌طور اختصاصی بر ساخت مدال گذاشت تا به تنها سازنده این کالا در استان تبدیل شود و گذار ورزشی‌ها برای یک بار هم که شده به کارگاه او بیفتد.
پسر قادری که به همراه پدرش در این کارگاه فعالیت دارد، تأکید دارد بیشتر ارگان‌هایی که نیاز به تهیه مدال برای اهدا به برگزیدگان مسابقات ورزشی دارند، مشتری آن‌ها هستند.
آن طوری که او می‌گوید، در زمان شیوع کرونا و تعطیلی رقابت‌های ورزشی، کارگاه رو به تعطیلی رفت و در دوران پساکرونا نیز هنوز به شرایط سابق بازنگشته و ارگانی مثل آموزش‌وپرورش که زمانی مشتری اصلی آن‌ها محسوب می‌شد، سفارش کمتری می‌دهد.
این سازنده مدال با بیان اینکه مدال‌ها بیشتر از جنس‌های آلومینیم، مس و نیکل ساخته می‌شود، می‌گوید: تعدادی مدال عمومی وجود دارد که برای مسابقاتی که در سطح اهمیت پایین‌تری است، استفاده می‌شود، قالب این مدال‌ها پیش‌ساخته است و بر اساس سفارش و نوع مسابقات برچسبی برای آن آماده می‌شود.
در کارگاه تراشکاری جعفر، مدال‌های اختصاصی نیز ساخته می‌شود که ساخت آن زمان برتر از مدال‌های عمومی است و با توجه به اینکه باید برای آن قالب ساخته شود، هزینه بیشتری دارد.
قادری در این خصوص تصریح می‌کند: برای افرادی که تعداد مدال محدود نیاز دارند، ساخت قالب به‌صرفه نیست و مدال‌های پیش‌ساخته استفاده می‌شود؛ اما برای برخی رویدادها طرح‌های خاصی مدنظر است که باید زمان کافی برای ساخت قالب و تولید به تعداد موردنیاز وجود داشته باشد و پیش‌آمده برخی رویدادها تا قبل از برگزاری مراسم اختتامیه در تلاش بوده‌ایم تا مدال‌ها را برسانیم؛ زیرا اگر مدال‌ها به مرحله توزیع نرسد، کارایی دیگری نخواهد داشت.
آن طوری که این صنعتگر اصفهانی می‌گوید، برای رویدادهای کشوری حدود 500 تا 600 مدال نیاز است تا ساخته شود و برای مسابقات رشته‌های رزمی که تفکیک وزن و رده‌های سنی زیادی دارد، شاید تا حدود سه هزار مدال نیاز باشد، اما برای مسابقات برخی رشته‌ها مانند فوتبال تعداد مدال‌ها معمولا کم است.
گران شدن مواد اولیه و تورم بر ساخت مدال هم تأثیرش را گذاشته و قیمت مدال افزایش پیداکرده که قادری دراین‌باره توضیح می‌دهد: برخی برگزارکنندگان رویدادها به دنبال طرح‌های خاص برای مدال هستند و مدال‌هایی با وزن سنگین‌تر و بالطبع هزینه بیشتر سفارش می‌دهند؛ اما برخی دیگر دنبال مدال‌هایی با قیمت کمتر هستند و معمولا برای رفع تکلیف اقدام به سفارش و خرید مدال می‌کنند.
ساخت مدال شغل متداولی در کشور نیست و معرفی این کارگاه بیشتر از اطلاع‌رسانی افراد به یکدیگر است، اما در مواردی مالکان این کارگاه با حضور میدانی اقدام به معرفی محصولاتشان کرده‌اند.
تولید مدال در این کارگاه سال‌ها با استفاده از فلز مس انجام می‌شده، اما افزایش ناگهانی قیمت مس در دهه هشتاد و برای کم کردن هزینه تهیه مدال، آلومینیم جایگزین مس شد که به گفته سازنده آن، ازلحاظ کیفیت برابری می‌کند، اما ازنظر چگالی وزن متفاوت است.
برخی مدال‌ها قابلیت آویز به گردن را ندارند که به گفته این صنعتگر، به این نوع مدال‌ها «شیلد» گفته می‌شود که حلقه ندارد و داخل جعبه گذاشته می‌شود. سلیقه مدال از گذشته تا به امروز مطابق مد روز تغییر کرده و آن طوری که قادری می‌گوید، مدال‌های بزرگ مشابه مدال مسابقات مهم المپیاد در ایران رایج شده و برخی از افراد چنین مدال‌هایی را سفارش می‌دهند.
ارزش مدال یکی از واکنش های طبیعی علاقه‌مندان به ورزش در مواجهه با قهرمانان نامدار المپیک و جهانی است، اما این صنعتگر اصفهانی تأکید دارد که مدال ها به خودی خود قیمت چندانی ندارند و ارزش آن ها بر اساس رویدادی که در آن به دست آمده اند، تعیین می شود و در واقع قیمت بر اساس ماهیت مدال است، نه جنس آن.
به گفته قادری، مدال طلایی که به ورزشکاران داده می شود، واقعا از جنس طلا نیست و تنها روکشی از طلا روی فلز آن کشیده شده است که با افزایش قیمت طلا، سفارش این نوع مدال ها نیز کمتر شده است.
او تعریف می‌کند که در سایت های خرید‌و‌فروش بعضی مواقع به مدال‌هایی برخورد می‌کند که در این کارگاه ساخته شده اند و افرادی که مدال در اختیار آن‌هاست یا بهشان رسیده، به تصور اینکه جنس آن‌ها از طلا یا نقره است، قیمت‌های نجومی روی آن گذاشته اند و می‌خواهند برای آن مشتری پیدا کنند.
آنچه خواندید، پاسخی برای سؤال «مدال‌ها کجا ساخته می‌شود؟» بود تا اگر روزی گذارتان به محله قدیمی خواجو افتاد، از روبه‌روی این کارگاه به‌سرعت عبور نکنید و برای دقایقی هم شده در دنیای رنگارنگ مدال‌ها سیر کنید.
