به گزارش اصفهان زیبا؛ کالبد جامعه ریشه در فرهنگ، هنر و مؤلفههای تشکیل دهنده آنها دارد. فضاهای فرهنگی بهعنوان یکی از زیرساختها برای شناساندن ویژگیهای فرهنگی، ارتقا کیفیت فرهنگ بومی منطقه و برقراری ارتباط با سایر فرهنگها بهشمار میروند.
مراکز فرهنگی شهر مناسبترین مؤسسه برای تمرین پذیرش فرهنگ شهروندی و ایجاد هویت و دیانت مدنی است؛ زیرا عضویت شهروندان اختیاری و داوطلبانه است و اجبار درونی و بیرونی وجود ندارد. در این مراکز منافع و علایق فردی منجر به این شده که شهروندان به این مراکز بپیوندند و حوزه فرهنگ شهروندی خود را تکمیل کنند.
طراحی کالبدی که با امکان رواج، توسعه، خلق و نمایش انواع مختلفی از آثار فرهنگی و هنری همگام با نیازهای جدید در این حوزه و با درنظرگرفتن معیارهای فضایی و نیازهای جامعه، موجب ارتقا و توسعه فرهنگ بومی در شهرها میشوند؛ همچنین مجموعه فرهنگیهنری بهعنوان یک کالبد مؤثر و ارزشمند، نقش مهمی در کیفیتبخشیدن به رویدادهای فرهنگی در شهرها دارد. عناصر هنری مستقر در فضای فرهنگیهنری میتوانند زمینهساز حضور یا عدمحضور شهروندان در فضاهای شهری باشند که گردهمایی افراد باعث افزایش تعاملات اجتماعی و ارتقای فرهنگ شهروندی در شهرها میشود.
یکی از مجموعههای فرهنگی شهر اصفهان که فعالیتهای گستردهای در سطح شهر انجام میدهد و مخاطبان آن از همه ردههای سنی هستند، مجموعه فرهنگی «شهید بهشتی» در محله لنبان است. برای آگاهی از برنامهها، فعالیتها و چالشهای این مجموعه با هادی الهینژاد، قائممقام مدیرعامل مجموعه فرهنگی «شهید بهشتی» گفتوگو کردیم.
هدف از تشکیل مجموعه فرهنگی شهید بهشتی چه بود؟
پس از جنگ تحمیلی تعدادی از رزمندگان دفاع مقدس وارد جبهه فرهنگی شدند. سال 1367 مرکز فرهنگی شهید بهشتی را با مرکز دانشآموزی تأسیس کردند. پس از آن، هیئت انصارالحسین(ع) زیرمجموعه مرکز دانشآموزی که اعضای آن از پایه هفتم به بالا هستند، شروع به کار کرد و پس از مدتی شاهد این بودیم که اعضای مجموعه بزرگتر میشوند و نیازهای متفاوتتری دارند؛ بنابراین تصمیم گرفتیم مرکز دانشجویی را هم تأسیس کنیم. پس از مرکز دانشجویی نیز مرکز خانواده تأسیس شد؛ چراکه دانشجویان ما پس از مدتی تشکیل خانواده دادند. حدود هفت سال است مرکز بانوان نیز تشکیل شده است.
برای مقطع نوجوانان چگونه برنامهریزی کردهاید؟
در مرکز نوای قرآنی بهشتی در تابستان سه روز در هفته آموزش فوتسال تخصصی، آموزش حفظ قرآن، آموزش مفاهیم قرآن و تجوید را داریم. بچهها در کلاسهای 15نفره تقسیمبندی میشوند و در چند ساعت مختلف این چند برنامه را سپری میکنند. در طول سال هم در روزهای جمعه برنامه دارند. عضوگیری مرکز دانشآموزی شهیدبهشتی که از کلاس هشتم به بعد هستند، از طریق مدارس شاخص است و با هماهنگی مدیران دانشآموزانی که دغدغه فرهنگی دارند جذب مجموعه شهید بهشتی میشوند.
البته این طرح عمومی است و تبلیغات متفاوتی برای جذب مخاطب صورت میگیرد و همه دانشآموزان فرصت شرکتکردن را دارند. در مرکز دانشآموزی دانشآموزان مربی فرهنگی دارند و آن مربی همه امور فرهنگی دانشآموزان و خانوادهشان را پیگیری میکند. سلسلهمباحثی از قبل توسط نخبگان و علمای شرح با سرفصلهای عبادی، اخلاقی و… آماده شده است که مربی فرهنگی باید آنها را برای دانشآموزان در هر هفته بهصورت مستمر ارائه دهد.
هر هفته در روز جمعه برنامه تفریحی شامل والیبال و فوتبال دارند؛ همچنین برنامههای علمی و مشاورهای ازجمله دیگر برنامههای فرهنگی است که توسط مربیان فرهنگی هر گروه برای دانشآموزان انجام میشود. برنامههای مناسبتی زیادی ازجمله اردوهای مختلف و برگزاری جشنوارههای متفاوت، کارگاههای مختلف و… برگزار میشود. دانشآموزان امتیازبندی میشوند و در انتهای ترم از جلسات فرهنگی که برگزار شده است، امتحان گرفته میشود. در آخر ترم گروه و فرد برتر مرکز را معرفی و تشویق میکنیم. برای خانواده دانشآموزان چند جلسه در ماه در حوزههای مختلف، ازجمله مواجه با علائم بلوغ، سواد رسانه، شناخت ویژگیهای نوجوان و… برگزار میکنیم.
یکی از شاخصههایی که مجموعه دانشآموزی ما دارد، مسئولیتپذیری تکتک دانشآموزان در بخشهای مختلف است. این اتفاق باعث میشود دانشآموز، مجموعه فرهنگی شهید بهشتی را از خودش بداند و حضور پررنگی در برنامهها و فعالیتها داشته باشد و با داشتن مسئولیت در مرکز، خودش میتواند برنامه موردعلاقه و متناسب با سنش را برگزار کند.
برنامهای هم برای دانشجویان در مجموعه دارید؟
در مرکز دانشجویی سلسله بحثهای جرعهنوشان که یک سیر مطالعاتی است توسط گروههای دانشجویی دنبال میشود. آنها گپهای سیاسی دارند و پرسش و پاسخ دانشجویی شکل میگیرد. گروه دانشجویی یک گروه جهادی دارد که در مناطق محروم فعالیتهای جهادی انجام میدهد. در حوزه ورزش نیز هر هفته برنامه ورزشی دارند. برای دانشجویان اردوهای زیارتی و سیاحتی نیز برگزار میشود.
در مرکز خانواده مجموعه فرهنگی شهید بهشتی دوهفته یکبار سلسلهجلسات تخصصی شیعهشناسی در منازل برگزار میشود. تعدادی کارگاه در حوزه خانواده و تربیت فرزند هم برای خانوادهها برگزار کردیم. مرکز بانوان مجموعه فرهنگی شهیدبهشتی که در فرهنگسرای بهار واقع است، فعالیتهای فرهنگی متناسب با زنان ازجمله برگزاری جلسات هفتگی فرهنگی، هیئت خانگی که هرماه برگزار میشود، اردوهای تفریحی و زیارتی و… را دارند. هیئت انصارالحسین مجموعه فرهنگی شهید بهشتی هر دو هفته یکبار مراسم دارد؛ همچنین در مناسبتهای مختلف نیز مراسم برگزار میکنیم.
چند نفر عضو مراکز مجموعه فرهنگی شهید بهشتی هستند؟
حدود 160 نفر عضو مجموعه دانشآموزی پسران، حدود 120نفـر عضـو مجمــوعــه دانشآموزی دختران، حدود 300 نفر عضو مرکز
دانشجویی و بیش از 500 خانواده عضو مرکز خانواده هستند.
بزرگترین چالشی که با آن روبهرو هستید ، چیست؟
برای مرکز بانوان مکان نداشتیم و مجبور بودیم بهصورت شیفتی با مرکز پسران فعالیت کنیم و این کار آفتهای زیادی داشت. چند وقتی است فرهنگسرای بهار در خیابان رباط که از مجموعه فرهنگی شهید بهشتی بسیار دور است، از طرف شهرداری به ما واگذار شده. مخاطبان ما از محله لنبان هستند و این اتفاق باعث شد تعداد اعضای مجموعه کاهش پیدا کند و روند برنامهها و فعالیتها نیز دچار اختلال شود.
تلاش کردیم که شیفت عصر مدارس را برای انجام فعالیتهای خود بگیریم؛ اما نشد. از اداره اوقاف هم پیگیر مکان شدیم؛ اما نتیجهای حاصل نشده. جوانان مستعد زیادی داریم که تمایل دارند فعالیت فرهنگی انجام دهند؛ اما متأسفانه بودجههای فرهنگی ما در جای دقیق خود نیستند. نهتنها ما، بلکه بسیاری از مجموعههای فرهنگی درگیر مشکلات مالی و نداشتن مکان مناسب هستند؛ در صورتی که در آنطرف صحنه، بودجه فرهنگی و امکانات وجود دارد؛ اما نیازمند نیروی فرهنگی توانمند هستند.
