ایروان پایتخت ارمنستان است که رشته کوههای آرارات در اطراف این شهر امتداد پیدا کردهاند. برای اولین بار در کتیبه داریوش، نام ارمنستان دیده میشود که چنین نوشته شده: «سرزمین یونتوس یا ارمنستان را فتح کردیم.» بعد از فروپاشی شوروی، ارمنستان به استقلال رسید و ایروان تغییرات زیادی کرد. قلعه نظامی رومیان، آثار مربوط به اقوام اوراتورها و برج و باروهای ترکی بناهای باستانی این شهر هستند. به دلیل وجود اقلیت ارمنی در اصفهان، این شهر در اردیبهشت 1379 به عنوان خواهرخوانده اصفهان برگزیده شد. محورهای این پیمان، مسائل فرهنگی و تأمین نیاز اتباع دو کشور را شامل میشوند.
از آن دوران که پیشرفتهای صنعتی و راهاندازی کارخانههای بزرگ و پرتولید، ملاک و معیاری برای رشدیافتگی و توسعه شهــرهـــــا بـهشـــمـار میآمد، دهـههـــا گذشته است. حالا مدتهاست که دودکشهای بلندقامت کارخانههای صنعتی از متهمان اصلی ایجاد مانع بر سر رشد شهرها محسوب میشوند و در زیر سایه سنگین مؤلفههایی همچون «حفاظت از محیطزیست»، «زیبایی بصری شهرها» و «حفظ سلامت جسمی و روحی شهروندان»، بهعنوان متر و معیارهای اصلی حفاظت از شهرها دانسته میشوند. ازسوی دیگر، امروز در شهرهای بزرگ جهان که مدتهاست از تبوتاب صـنـعـتگــرایــی مـحـض رهــا شــده و راهکارهای دیگری را بهعنوان منابع سرشار درآمدی برای خود برگزیدهاند، حفظ شهرها در قالب بافتهای سنتی و تاریخی، تأمین امنیت و نظافت و تضمین سلامت آنها بهعنوان ارکانی مهم در راستای توسعه گردشگری پـایـدار شنـاخـتـه میشوند.