به گزارش اصفهان زیبا؛ روابط قدیمی و تاریخی ایران و چین که راه ابریشم نقش اساسی در آن داشته و به‌نوعی با احداث این جاده تعاملات تجاری و فرهنگی میان دو کشور به اوج خود رسید و طی این سال‌ها نیز تحت‌تأثیر شرایط با فراز و نشیب‌های بسیاری همراه بود، همچنان با هم‌سویی در برخی حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و … و البته در سطح دولت‌های دو کشور در میزان مطلوبی ادامه دارد.
چین که با داشتن مجموعه‌ای از ظرفیت‌های اقتصادی، سیاسی، تاریخی و … به‌عنوان یک ابرقدرت جهانی نقش مؤثری در توسعه کشورهای در ارتباط با خود دارد و ایران نیز این قدرت برتر منطقه‌ای که با داشتن سرمایه‌های بالقوه بسترساز توسعه همکاری‌های دو و چندجانبه است، با اتکا به توافق‌های راهبردی قصد این را دارند مزیت‌های فراوانی برای یکدیگر به همراه داشته باشند؛ فرصتی که شهرهای دو کشور نیز می‌توانند بر مبنای نقش خود در نظام نوین جهانی از آن در راستای توسعه روابط شهری در حوزه بین‌الملل بهره‌مند شوند.
اشتراکات فرهنگی اولویت مدیران برای ایجاد خواهرخواندگی نباشد
هم‌اکنون بهره‌گیری از ظرفیت بین‌المللی برای اکثر شهرهای ایران و چین وجود دارد و در استفاده از این فرصت‌ها اما نیاز است شهرها در عرصه مدیریت به الزاماتی توجه کنند که مهم‌ترین آن‌ها تمرکز بر شرایط شهرها ازنظر فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی، نیازهای شهری و تأمین آن‌ها در بستر این روابط است.
اصفهان نیز مناسبات بین‌المللی خود با چین را در قالب یک رابطه قدیمی با شهری از چین به‌عنوان اولین خواهرخوانده خود از سال 1368 آغاز کرد.
بیش از 30سال از این رابطه می‌گذرد و این خواهرخواندگی با شیان اما دستاوردهای موردانتظار را نداشته است؛ بستری که می‌تواند با استفاده صحیح و همه‌جانبه از ظرفیت‌های قابل‌توجه آن تحقق اهداف شهری، به‌ویژه اقتصادی را به همراه داشته باشد و به‌عنوان یکی از مصادیق عینی همکاری‌های بین‌المللی شهر اصفهان عنوان شود.
در این رابطه با امین خوش‌نواز، فعال حوزه تجارت با چین، گفت‌وگو کردیم.
به اعتقاد او، آن‌طور که ایران، اصفهان را یک شهر تاریخی و باستانی با فرهنگ و معماری سنتی معرفی می‌کند، چین نیز چنین ویژگی‌هایی را برای شیان عنوان می‌کند؛ فضایی که به اعتقاد خوش‌نواز باعث عقد قرارداد خواهرخواندگی شد و اشتراکات فرهنگی و سبقه تاریخی مشابه دو شهر اولویت ذهنی مدیران و بانیان برای برپایی این پروژه بوده است؛ به این معنا که بدون درنظرگرفتن زیرساخت‌های لازم برای آورده‌های اقتصادی و نداشتن تجربه همکاری‌های مشترک میان دو شهر حتی در حوزه فرهنگ، گذشتن از این مسیر کمی دشوار است و به همین خاطر رویکرد اصفهان و شیان چندان قابل دفاع نیست؛ اما در مقابل هم نمی‌توان آن را کاملا رد کرد و ممکن است یک پروژه با محوریت فرهنگی به سود اقتصادی هم برسد.
از سوی دیگر، این موضوع در ایجاد یک رابطه خواهرخواندگی تا اندازه‌ای عرف شده است که اشتراکات فرهنگی اولین مؤلفه و به‌نوعی مؤلفه اصلی به‌شمار رود.
در حالی که شهرها ابتدا باید در برقراری روابط در حوزه بین‌الملل منافع شهری در حوزه‌های مختلف را درنظر بگیرند و پس از آن کشور با بررسی و شناسایی ظرفیت‌های طرف مقابل به تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌هایی برای ایجاد این ارتباط (خواهرخواندگی) بپردازند؛ نکات قابل‌توجهی که خوش‌نواز به آن‌ها اشاره داشته و از ظرفیت‌های چین در حوزه‌های مختلف و همچنین چگونگی تقویت روابط بین‌المللی شهرها با این کشور با محوریت اصفهان و شیان در ادامه گفته است.
ظرفیت‌ها و استعدادهای چین را بهتر بشناسید
اولین نکته‌ای که در ارتباط با چین باید مدنظر قرار گرفته شود، وسعت و جمعیت این کشور است. زمانی که از چین صحبت می‌کنیم، باید بدانیم درباره یک‌میلیارد و 400 میلیون نفر صحبت می‌کنیم؛ یعنی 20درصد از کل جمعیت دنیا؛ موضوعی که در روابط تجاری با چین بسیار قابل‌توجه است؛ برای مثال زمانی که قرار است برنامه‌هایی برای جذب گردشگر از مصر، ترکیه، مجارستان، قطر و یا چین داشته باشیم، نباید بازارهای این کشورها را با چین در یک سطح قرار دهیم؛ چراکه جمعیت هرکدام از آن‌ها که از چندمیلیون و تا ده‌میلیون نفر است، قابل‌مقایسه با جمعیت گسترده چین نیست.
در این شرایط ما اگر بتوانیم تنها 10 درصد بازار چین را هم تأمین کنیم، چندبرابر هرکدام از این کشورها سود خواهیم کرد. دوم اینکه چین اقتصاد برتر دنیاست و از طرفی اولین صادرکننده و تأمین‌کننده کالا برای دنیا به‌شمار می‌رود و به‌نوعی اکثر کشورهای دنیا، چین را اولین شریک تجاری خود می‌دانند.
زمانی که به چین سفر کنید، متوجه خواهید شد ذهنیت‌های اشتباهی که در خصوص اقتصاد چین و توسعه‌نیافتگی آن یا سنتی‌بودن آن وجود دارد کاملا اشتباه است و این موضوع در ذهنتان تغییر می‌کند.
در سفر به شهرهای بزرگ چین مدرن‌ترین منازل و ساختمان‌ها، پل‌ها، معابر و زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی و حتی مردمی را خواهید دید که در کشورهای غربی هم دیده نمی‌شود؛ کشوری کاملا توسعه‌یافته و مدرن.
مردم چین در کشورشان هر کاری را که بخواهند انجام می‌دهند؛ چه در زمینه امور روزمره و چه در حوزه اقتصادی و امور اعتقادی و دینی و …؛ همچنین در سیاست این کشور شاید در بحث کلان، میان‌مدت و بلندمدت افکار کمونیستی وجود داشته باشد؛ اما زندگی روزمره شهروندان این کشور بسیار نرمال و آزاد همچون دیگر کشورهاست.
طی 40 سال گذشته تا به‌امروز صنعت چین در حوزه‌های مختلف آن‌چنان پیشرفت کرده است که در حد تصور نیست؛ به‌طور مثال اگر صنعت پوشاک ترکیه از نگاه ایرانی‌ها در سطح عالی قرار دارد، زمانی که به چین سفر کنند، این گزاره در ذهنشان نقد و جابه‌جا می‌شود.
آن زمان متوجه خواهند شد که پوشاک ترکیه انگشت کوچک چین هم به حساب نمی‌آید. این موضوع را می‌توان به همه صنایع چین ازجمله صنایع الکترونیکی، آرایشی، گردشگری، مادر، عمران و … نیز بسط داد.
در کل، چین کشوری بسیار پیشرفته، متنوع و کلان است و شناخت این کشور به‌تنهایی باعث رشد می‌شود؛ بنابراین اگر اصفهان به پیشرفت و توسعه شهری می‌اندیشد باید بداند که چین در همه موضوع‌ها دست بالاتر دارد و می‌تواند شهر را به سمت توسعه، خلاقیت، مدیریت پیشرفته و کیفیت سوق دهد.
شیان
شیان از شهرهای تاریخی چین و مرکز استان شنسی است. این شهر در گذشته با نام «چانگ‌آن» مطرح بود؛ شهری که در برخی سلسله‌های کهن چین پایتخت این کشور بوده و همچون اصفهان آثار تاریخی بسیار زیبا و متعددی باقی‌مانده از آن سلسله‌ها را در مرکز خود جای داده است.
از طرفی مردم شیان بیشتر از دیگر شهرهای چین سنتی‌تر هستند و فرهنگ چین در این شهر بیشتر به چشم می‌آید.
منهای این موضوع‌ها که بیشتر جنبه فرهنگی دارد، شیان یکی از ده‌شهر مهم فعلی کشور چین به‌حساب می‌آید. شهرهای توسعه‌یافته چین بیشتر در شرق و جنوب شرقی چین واقع شده‌اند؛ شیان اما جزو شهرهای غرب و شمال غربی چین است که البته شهرهای این منطقه نیز از اهمیت بالایی برخوردارند.
حدود 20 سال پیش دولت چین سعی کرد ناحیه غرب کشور که کمتر توسعه یافته بود را توسعه بخشد. در این میان شیان نیز یکی از شهرهای موردتوجه بود و توسعه آن در دستور کار قرار گرفت و این اتفاق هم افتاد.
هم‌اکنون شیان به تنهایی صنایع مختلف و متعددی دارد و شرکت‌های خارجی بزرگ و مهمی همچون مایکروسافت، بزرگ‌ترین و برترین برندهای خودروسازی و همچنین شرکت‌های الکترونیکی شناخته‌شده دنیا در شیان سرمایه‌گذاری‌های کلان کرده‌اند و مراکز تحقیق و توسعه (R&D) و صنایع نظامی و مادر بسیاری در این شهر فعالیت می‌کنند؛ البته این نکته را نباید فراموش کرد که اکثر شهرهای چین همین شرایط را دارا هستند.
شیان نقطه ورود اصفهان به کلیت چین
اگر در زمان حاضر می‌خواستیم بررسی کنیم چه شهری از چین برای خواهرخواندگی با اصفهان مناسب است، شاید شیان اولین گزینه برای ما نبود؛ اما به‌هرحال این رابطه با محوریت اشتراکات فرهنگی ایجاد شده و سبقه‌ای هم دارد؛ شرایطی که استفاده درست از آن‌ها می‌تواند به تقویت روابط کمک کند.
با نگاهی تخصصی می‌توان گفت شیان می‌تواند نقطه ورود اصفهان به کلیت چین باشد. شاید بعدها در این بستر بتوانیم چه تحت عبارت خواهرخواندگی و چه بدون این مدل تفاهم‌نامه‌های شهری، روابط و تعاملات اصفهان را با چین گسترش دهیم که طبیعتا در آن صورت شهرهای مهم‌تر و بزرگ‌تری همچون پکن، شانگهای، گوانگ‌ژو، شنزن، هنگ‌کنگ و… برای ارتباط با اصفهان وجود دارند.
اصفهان زیرساخت‌های لازم برای پذیرایی از توریست‌های چینی را ندارد
برای تقویت رابطه اصفهان با شیان ابتدا باید شرایط دوطرف در حوزه‌های مختلف کاملا بررسی شود و با یک برنامه‌ریزی تخصصی به استقبال اجرایی‌کردن این پروژه رفت.
اصفهان از اولین و مهم‌ترین مقاصد گردشگران ورودی از چین است؛ اما به‌دلیل برخی مشکلات و سیاست‌های اشتباه سطح جذب توریست اصفهان از چین اصلا قابل‌دفاع نیست.
آمار سالانه توریست‌های چین و سفرهای بین‌المللی چینی‌ها به خارج بیش از دویست‌میلیون نفر است که ما حتی یک‌درصد این جمعیت (دومیلیون نفر) را هم ما نمی‌توانیم جذب کنیم؛ چراکه زیرساخت‌ها و امکانات مناسبی برای این کار نداریم.
اولین موضوع، فرودگاه مناسب است. ما در ایران تنها یک فرودگاه مناسب (فرودگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)) را داریم که همان هم با شرایط سخت و به‌نوعی تک‌ماده قابل‌قبول است.
بعد از فرودگاه امام(ره)، فرودگاه‌های شهرهای مشهد، کیش و شیراز در رده‌های بعدی قرار دارند و فرودگاه اصفهان اما به‌دلیل شرایط نامناسب در این رده‌بندی هم قرار نگرفته است.
موضوع بعدی اقامتگاه گردشگری است؛ فضایی که در اصفهان یا اصلا وجود ندارد یا شرایط مناسبی ندارد؛ همچنین خدماتی که باید در اصفهان در اختیار مسافر خارجی قرار گیرد، موردنقد است.
به‌غیراز این زیرساخت‌ها، موضوع شناخت، تبلیغات و مدیریت مناسب نیز مطرح است؛ خدماتی که باید هنگام ورود توریست چینی به اصفهان به‌طور کامل اجرا شود.
چهارسال پیش همایشی به همت وزارت گردشگری چین و انجمن دوستی ایران و چین در تهران برگزار شد. چینی‌ها در آن همایش عنوان کردند که می‌خواهند یک‌درصد چینی‌هایی که به خارج سفر می‌کنند به ایران بیایند و معترض بودند که چرا ایران در این خصوص فعال نیست.
این فضا نشان می‌دهد ما تا چه اندازه در رابطه با جذب گردشگران چینی به ایران و اصفهان غیرفعال هستیم.
چه کارهایی باید کرد تا چینی‌ها (مردم شیان) جذب ایران و اصفهان شوند؟
یکی از مهم‌ترین گام‌ها در راستای تقویت روابط اصفهان با شیان، این است که تعاملات را افزایش دهیم. همان‌طور که بارها اشاره شده است اصفهان و شیان اشتراکات فرهنگی بسیاری دارند؛ ظرفیتی که باید به شکل جدیدی از آن استفاده کرد؛ اینکه در تمامی اشتراکات، به نیازها، خواسته‌ها و علایق طرف مقابل توجه شود.
ما باید در خواهرخواندگی با شیان تک‌تک موضوع‌های اصفهان را به مخاطب خود بشناسانیم؛ البته این اقدامات باید دوسویه باشد و چینی‌ها هم باید چنین گام‌های مشابهی را برای اصفهان بردارند.
شاید ما نخواهیم از اصفهان به شیان یا دیگر شهرهای چین توریست بفرستیم؛ اما اگر این اقدامات در چین هم رخ دهد، باز هم به تبلیغ برای اصفهان بدون حضور گردشگران ایرانی در چین کمک خواهد کرد؛ برای مثال چینی‌ها کوکی‌هایی دارند به نام «مون کیک» که بر روی آن شکل‌های سنتی طراحی شده است.
ما می‌توانیم گز یا سوهان‌عسلی خود را با نسخه چینی در قالب بصری و فرم خاص که موردپذیرش سنت چین است، تولید کنیم تا برای چینی‌ها یادآورد شیرینی سنتی خود باشد.
این اقدام برای گردشگران چینی در ایران و اصفهان بسیار جذاب است و باعث می‌شود این گز یا سوهان را هم از نوع چینی و هم نوع اصیل ایرانی خریداری کنند یا برای مثال می‌توان برخی صنایع‌دستی اصفهان همچون میناکاری را با رنگ‌هایی که موردعلاقه چینی‌هاست، تولید کرد.
در حال حاضر مینای اصفهان نه در چین به فروش می‌رسد و نه از سوی گردشگران چینی در اصفهان مورداستقبال قرار گرفته است؛ بنابراین باید تغییراتی در تبلیغات برای این کالا داد تا چینی‌ها برای خرید میناکاری‌های اصفهان ترغیب شوند؛ البته ممکن است در برابر این راهکار مواضعی هم گرفته شود؛ اینکه سنت و صنایع‌دستی اصفهان را نباید دست‌کاری کرد؛ اما باید گفت که این رویکرد به معنای تغییرات کلی نیست، بلکه ما می‌توانیم با تغییرات جزئی که به اصل موضوع خللی وارد نمی‌کند، در عرصه تبلیغات برای اصفهان خوب و تخصصی عمل کنیم؛ چراکه هدف ما فروختن کالاست.
فروش و کسب سود همچون چین، اولویت اصفهان باشد
زمانی که موضوع اقتصاد در میان است، اولویت ما باید فروش و کسب سود باشد؛ همچون چینی‌ها که در حال حاضر انواع و اقسام تولیدات را برای انواع مردم با مذهب‌ها و فرهنگ‌های مختلف دارند؛ برای مثال مختص مسلمانان انواع تسبیح‌های الکترونیکی یا قبله‌نماهای مختلف تولید می‌کنند؛ چراکه هدف آن‌ها تنها فروش و کسب سود است.
مدیریت شهری اصفهان در شهرداری، شورای اسلامی شهر یا استانداری می‌تواند در همکاری با صنوف مختلف صنایع‌دستی و یا جامعه هتلداران همکاری‌های مشترکی را در حوزه‌هایی همچون دکوراسیون و یا خدمات کترینگ و تهیه انواع غذاها و یا انواع شیرینی‌ها و … داشته باشد و با الهام از سنت‌های چینی در این خصوص برنامه‌ریزی کند؛ برای مثال گزارش شده است که چینی‌ها گز خیلی شیرین دوست ندارند؛ در این راستا ما می‌توانیم گزی را با شیرینی کم و برای چینی‌ها تهیه کنیم؛ همچنین گز را می‌توان با طعم‌های مورد دلخواه چینی‌ها که آواکادو و زنجبیل است تولید کرد تا درنهایت فروش برود.
با اجرای این رویکردها ما به گردشگر و مخاطب چینی یا شیانی خود می‌گوییم به شما بها می‌دهیم و سلیقه شما را می‌شناسم و ویژه شما محصول تولید می‌کنیم.
در مقابل باید از نهادها و سازمان‌های چینی همچون وزارت گردشگری یا شهرداری‌های این کشور بخواهیم که این برنامه‌ها را همچون اصفهان در کشور خود پیاده کنند و کالاهایی با سلیقه ایرانی در چین تولید کنند؛ مثلا همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، چینی‌ها می‌توانند شیرینی‌هایی چون «مون کیک» خود را با بسته‌بندی‌هایی با طرح‌های اصفهانی بزنند و یا صنایع‌دستی خود را با طرح و رنگ‌آمیزی موردعلاقه ایرانی‌ها یا اصفهانی‌ها طراحی کنند.
استفاده از توانایی ایرانی‌های مقیم شیان و یا چینی‌های مقیم اصفهان در قالب دانشجو، تاجر و… در این روابط خواهرخواندگی نیز از دیگر راهکارهای موردنظر برای تقویت روابط دو شهر است.
حضور این اقشار در رویدادها، برنامه‌ها و پروژه‌های مشترک می‌تواند تأثیر بسزایی در به‌ثمرنشستن این خواهرخواندگی با اهداف موردنظر داشته باشد؛ حتی می‌توان حقوق و سودهای حداقلی را برای این قشر از مردم در نظر گرفت تا انگیزه آن‌ها برای همکاری دوچندان شود؛ البته در این میان یک سری موانع و معضلات فرهنگی وجود دارد که با حمایت و همکاری از سوی دولت‌ها و مدیریت کلان قابل‌حل است.
پروژه‌های مشترک خواهرخوانده به افراد متخصص سپرده شود
استفاده از بسترهای نمایشگاهی برای تقویت روابط میان خواهرخوانده‌ها از دیگر رویکردهای مؤثر است که بارها به آن اشاره شده است. در طول سال ممکن است نمایشگاه‌های بین‌المللی مختلفی با موضوع‌های تجاری، گردشگری، فرهنگی و… در اصفهان برگزار شود.
ما می‌توانیم با تمرکز بر روابط با چین، به‌خصوص شیان، به‌عنوان خواهرخوانده اصفهان برای شرکت در این نمایشگاه‌ها از آن‌ها دعوت به عمل آوریم و در این فضای تخصصی به تبلیغ ظرفیت‌های اصفهان برای ایجاد همکاری‌های مشترک بیشتر با ایده‌ها و شرایط جدید بپردازیم؛ برعکس اگر اصفهان نیز در نمایشگاه‌های حاضر در شیان شرکت می‌کند، می‌تواند به معرفی و تبلیغات برای ظرفیت‌های خود بپردازد.
در این شرایط رودررو هم شیانی‌ها ترغیب به همکاری بیشتر با اصفهان می‌شوند و هم اصفهانی‌ها گام‌های مشترک بیشتری با شیان برمی‌دارند.
چندی پیش شهرداری اصفهان برنامه‌ای برای سال نو چینی در قالب لوکیشن فوتو و ایجاد یک نمادی از سال نو چینی داشت.
این مدل برنامه‌ها بسیار در توسعه روابط حوزه بین‌الملل شهری و همچنین روابط خواهرخواندگی تأثیرگذار است که البته باید به افرادی سپرده شود که با آیین و فرهنگ و فضای کشور مقابل همچون چین آشنایی کامل داشته باشند تا برنامه‌ها به‌خوبی اداره و با سروصدای تبلیغاتی هرچه بیشتر برگزار شود.
ارتباط فضای مجازی چین با دنیا قطع است
یکی از موضوع‌های اصلی و قابل‌توجه که در رابطه با چین نباید از آن غافل شد که به‌نوعی مانع هم به‌شمار می‌رود، نوع فضای مجازی چین است.
چین ازجمله کشورهایی است که فضای مجازی بسیار فعالی دارد و باید بر این حوزه تمرکز بیشتری کرد. مشکل اینجاست که فضای مجازی چین به‌نوعی با فضای مجازی دنیا در ارتباط نیست.
در چین گوگل با همه خدماتش همچون مپ، ترنسلیت، ایمیل و… فیلتر است؛ همچنین فیس‌بوک، توییتر، واتساپ و اینستاگرام و یوتیوب نیز در چین فیلتر هستند.
به فرض اینکه اصفهان در فضای مجازی برای مخاطب چینی تولید محتوا کند، با شرایط موجود این تولیدات از سوی چینی‌ها دیده نمی‌شود و انگار هیچ اقدامی صورت نگرفته است.
در این راستا ما در حوزه فعالیت خود سایتی با عنوان «ایران دایرکتوری» تهیه کرده‌ایم که از طریق آن می‌توان این خلأ را پر کرد؛ سایتی با زبان انگلیسی و چینی که در فضای مجازی چین حضور دارد و می‌تواند این مشکل را برطرف کند.
در این سایت قرار است محتوای چینی موردنظر مدیران شهری اصفهان و چین بارگزاری شود و از فعالیت‌های مشترک در همه زمینه‌ها بگوید.
