تخصیص سهمیه ماهیانه 60 لیتری بنزین برای خودروها موجب شده دارندگان وسایل نقلیه سواری با کمبود سوخت لیتری یک هزار و 500 تومانی مواجه شوند. در مقابل مالکان خودروهای گازسوز بهویژه تاکسیها بنزین زیادی در کارت سوخت خود دارند و برای جلوگیری از سوختن آن به فروش کارت سوخت روی آوردهاند. درحال حاضر تعداد فروشندگان بنزین در اطراف جایگاههای سوخت اصفهان و حتی فضای مجازی زیاد است و بنزین را با نرخ توافقی به خریداران میفروشند. البته تعطیلیهای ناشی از کرونا باعث رکود در بازار سیاه بنزین شد و تقاضا مانند قبل زیاد نیست، ولی فروشندگان مدعیاند اگر مسافرتهای تابستانی آغاز شود بازار سیاه کارت سوخت رونق بیشتری میگیرد. اجرای طرح سهمیهبندی و دونرخی شدن بنزین درسال گذشته باعث ایجاد بازار سیاه خریدوفروش کارت سوخت شده و فروشندگان کارت سوخت، بنزین را با نرخهای بالاتر از نرخ سهمیه در اصفهان به فروش میرسانند.
خریدوفروش کارت سوخت
سهمیهبندی و دونرخی شدن بنزین باعث رواج خریدوفروش کارت سوخت در اصفهان شده است و در حال حاضر بنزین برای بعضی از افراد بهجای کالای مصرفی، یک کالا سرمایهای محسوب میشود. ناصر رئیسیفرد، رئیس انجمن شرکتهای زنجیرهای توزیع فراوردههای نفتی با انتقاد به سهمیهبندی و دونرخی شدن سوخت، گفت: «سهمیهبندی سوخت در سال ۸۶ مشکلات و رانتخواری ایجاد کرد و این تجربه ناموفق بار دیگر در سال گذشته استفاده شد. ارائه سهمیه بنزین باعث ایجاد حس مالکیت نسبت به سهمیه سوخت میشود و نتیجه آن فروش کارت سوخت و ایجاد مکانهای غیررسمی برای فروش بنزین در کنار خیابان هستیم.» اکنون در بعضی از جایگاههای سوخت اصفهان صفهای طولانی برای خرید کارت سوخت ایجادشده است. برخی از افراد که با کمبود سوخت مواجه هستند یا کارت سوخت وسیله نقلیه آنها به هر دلیلی مانند گمشدن در دسترس نیست و در مراحل پیگیری کارت سوخت المثنی هستند، بهجای خرید بنزین آزاد از جایگاههای سوخت به خرید کارت سوخت با نرخ کمتر روی آوردهاند.
فروشندگان کارت سوخت چه کسانی هستند؟
فروشندگان کارت سوخت در اصفهان بیشتر مالکان خودروهای عمومی گازسوز با سهمیه بنزین بالا هستند؛ زیرا با توجه به ثابت ماندن نرخ سوخت گاز، این رانندگان از گاز استفاده میکنند و سهمیه سوخت آنها باقی خواهد ماند که به خاطر جلوگیری از سوختن، آن را میفروشند. همچنین مالکان خودروهای گازسوز شخصی در بیشتر موارد 30 تا 40 لیتر از سهمیه هرماه خودروی خود را به فروش میرسانند. رئیس انجمن شرکتهای زنجیرهای توزیع فراوردههای نفتی در رابطه با فروشندگان کارت سوخت توضیح داد: «این بازار سیاه عمدتا مربوط به خودروهای عمومی با سهمیه اختصاصی بالاست. در بعضی از جایگاهها نیز رانندگان تاکسی حضور دارند و با فروش سهمیه بنزین خود باعث ایجاد بازارسیاه بنزین میشوند.»
کجا کارت سوخت بخریم؟
خرید کارت سوخت در اصفهان دشوار نیست؛ زیرا فروشندگان در موارد زیادی با مشاهده متقاضی سوخت آزاد در جایگاه به سراغ فرد آمده و بنزین را با نرخ کمتری پیشنهاد میکنند؛ به عبارتی خود فروشندگان کارت سوخت در اصفهان خریداران را پیدا میکنند. فروشندگان کارت سوخت بهطور مستقیم در جایگاه سوخت یا خیابانهای اطراف مستقر هستند، همچنین با جستوجوی ساده در شبکههای مجازی بهویژه اینستاگرام میتوان فروشندگان کارت سوخت را پیدا کرد!
قیمت هر لیتر بنزین چند؟
فروشندگان کارت سوخت نرخ مشخصی برای بنزین تعیین نمیکنند، ولی طبق گفته رئیس انجمن توزیع فراوردههای نفتی، هر لیتر سوخت در بازار سیاه بین یک هزار و 500 تومان تا سههزار تومان است. بااینحال همهچیز بستگی به توافق بین فروشنده و خریدار دارد؛ برای مثال اگر خریداری بیش از 30 لیتر بنزین یا بهاصطلاح یک باک بنزین بخواهد، میتواند هر لیتر را با نرخ یکهزار و 800 تومان تا دو هزار و 200 تومان بخرد، ولی برای خرید بنزین کمتری باید تا دو هزار و 700 تومان بپردازد. خریدوفروش هر لیتر سوخت با نرخ یک هزار و 500 تومان و سههزار تومان بهندرت اتفاق میافتد. از طرفی اگر مشتری همیشگی فروشندگان کارت سوخت در اصفهان شوید، قیمت هر لیتر سوخت بیش از دو هزار تومان نخواهد بود. علاوه بر این خریداران سوخت باید پول آن را بهصورت نقد بپردازند یا تراکنش بانکی خود را از طریق کارتخوان سیاری که به سیستم مالی پمپبنزین متصل نیست، انجام دهند؛ بنابراین شناسایی فروشندگان کارت سوخت سخت میشود و حساب سهمیه فروشی از کل حساب پمپبنزین نیز جدا خواهد بود.
حذف بنزین سهمیهای یا کارت سوخت؟!
بازار سیاه کارت سوخت اعتراض مسئولان زیادی را به دنبال دارد؛ ازجمله آنها باید به انتقاد رئیس انجمن توزیع فراوردههای نفتی اشاره کرد. این مقام مسئول در مورد خریدوفروش کارت سوخت بیان کرد: کارت سوخت یا کارت انرژی تجربه شکستخورده است که اجرای اینگونه طرحها مشکلات فراوانی را برای اقتصاد به همراه دارد. طی ماههای گذشته با افزایش مشکلات اقتصادی میزان بنزین دزدی افزایشیافته این در حالی است که میتوان با حذف کارت سوخت و استفاده از کارتبانکی برای سوختگیری از متضررشدن جایگاهداران جلوگیری کرد. رواج عرضه کارت سوخت، یا حذف بنزین سهمیهای و تکنرخی شدن آن را به دنبال دارد یا باعث جایگزینی کارتبانکی بهجای کارت سوخت میشود تا بتوان فروشندگان بنزین را شناسایی کرد.
