غلامرضا ساکتی در اینباره گفت: «طبق دسـتورالـعـمـل اداره کل محیطزیست، هـمـه پسماندهای بیماران کـرونـایـی، عفونی تلقی میشوند و بر همین اساس مدیریت پسماندهای عفونی و پزشکی بر عهده خود تولیدکننده این پسماندهاست؛ بنابراین در خـصـوص زبـالـههـا و پسماندهای کرونایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و بیمارستانهایی که پذیرای این بیماران هستند، مسئولیت این کار را برعهده دارند.»
اما اینکه شهرداری اصفهان در روند مدیریت این پسماندها چه نقشی دارد، پرسشی است که او در پاسخ به آن تأکید کرد: «این پسماندهای آلوده باید برای دفن بهداشتی در منطقه سگزی جمعآوری شوند؛ بـنابراین شهرداری اصفهان تأمین محل دفن این زبالهها و همچنین اجرای بهداشتی این عملیات را در این چرخه بر عهده دارد.»
برخی پسماندهای بیمارستانی در زمره پسماندهای شبهخانگی
به گـفـتـه رئـیـس اداره خـدمـات شهری شهرداری اصفهان، بخشی از پسماندهای بیمارستانی در زمره پسماندهای شبهخانگی هستند که بیشتر در بخشهای باغبانی، آشپزخانه، امور اداری و به طور کلی خارج از ایستگاههای پرستاری که تداخلی با موارد درمانی ندارند، تولید میشوند. او توضیح داد: «بر اساس دستورالعملهای موجود، پسماندهای این قسمتها باید عاری از هرگونه مواد عفونی بوده و کاملا خانگی باشند. در واقع طبق صورتجـلسههایی کــه داریم، مسئول بهداشت هر بیمارستان این حوزه را کـنترل میکند و پسماندهـای شـبهخانگـی را در کیسـهها و مخزنهای مخصوصی قرار میدهد تا طی فرایندی که هر منطقهای برای خود دارد، مأموری در زمان مقرر به بیمارستان مراجعه کرده و این پسماندها را حمل و جمعآوری کند.»
ساکتی تصریح کرد: «اگر بیمارستانی در روند اجرای این دستور تخلف کند، در صورتجلسه و گزارشی که به اداره بهداشت و اداره کل محیطزیست ارائه میشود، از بردن این پسماندها از بیمارستان مربوط جلوگیری میشود تا تکلیف تازهای برای آن بیمارستان مشخص و مجوز تازهای برای حمل پسماندهای عادی صادر شود.» به گفته او، پسماندهای شبهخانگی به کارخانه کمپوست رفته و نهایتا این فـرایـنـد به چرخه استفاده در شــهـر برمیگردد. پس باید دقت شود که میان پسماندهای عفونی و شـبهخانگـی تـداخـل ایجاد نشود.
ارائه کیسههای قرمز شهرداری به مراکز درمانی محلهها
اما همه بیماران کرونایی به آنها که در بیمارستانها بستری شده و تحت مراقبتهای ویژه قرار دارند، ختم نمیشوند. بخش اعظم این بیماران در منازل شخصیشان قرنطینه شده و هرچند وضعیت جسمیشان از حیث ابتلا به کرونا از بستریشدگان در بیمارستانها بهتر است؛ اما میزان انتقال این ویروس را همچون دیگر بیماران دارند. بنابراین لازم است برای جمعآوری زبالههای این بیماران نیز تمهیداتی اندیشیده شود. آنگونه که رئیس اداره خدمات شهری شهرداری اصفهان گفت، شهرداری تلاش کرده تا در این زمینه نیز راهکاری ارائه کند.
ساکتی توضیح داد: «زبالههای آلوده آن دسته از بیمارانی که در منزل قرنطینه شدهاند و ما اطلاعی از آنها نداریم، مسلما با دیگر زبالههای شهری ترکیب شده و نمیتوان اقدام خاصی در این زمینه انجام داد؛ اما آن دسته از بیمارانی که از طریق سامانه 137 از بیماری و وضعیت آنها اطلاع داریم، مشمول طرح ارائه کیسههای قرمز هستند.»
عدم دفن پسماندهای عادی و غیرعفونی
او تصریح کرد: «اگر بیماران کرونایی در خانهها به سامانه 137 وضعیت خود را اعلام کنند، این کیسهها توسط نیروهای شهرداری در اختیار آنها قرار میگیرد تا پسماندشان را در زمره پسماندهای ویژه قرار دهند. در این صورت همه پسماندهای آلوده و آغشته به ویروس کرونا در این کیسهها قرار گرفته و با مـکانـیـسـم ویـژهای بهصورت جداگانه جمعآوری و حمل شده و در سکوهای انتقال پسماند به خودروهایی که پسماندهای پزشکی را حمل میکنند، منتقل میشوند تا بعد از آن به منطقه سگزی رفته و به صورت بهداشتی دفن شوند.»
ساکـتی دربـاره نـحـوه مدیریت پسماندهای عادی نیز توضیحاتی ارائه داد و گفت: «پسماندهای عادی و غیرعفونی دفن نمیشوند، بلکه در کاخانه کمپوست به کمپوست تبدیل شده و مواد بازیافتی آنها جدا میشوند. در ایــن مـیـان بـخـشـی از این پـسـمانـدهـا که ریجکت نام دارند، قابلیت تبدیل و بازیافت نـداشته و در قسمـتی در منطقه سـگزی ذخـیرهسازی میشوند.»
پسماند ویژه، پسماندی با مشخصات آلودگی
او خاطرنشان کرد: «هرگونه پسماندی که مشخصه آلودگی، خطر، قابلیت انفجار و سمی بودن داشته باشد، پـسمـانـد ویــژه تـلقـی مـیشـود و مدیریت آن با تولیدکننده آن است. شهرداری اصفهان نیز در این راستا همکاری کرده و با لحاظ کردن تمهیدات بهداشتی و دریافت هزینه از تولیدکننده، در تأمین مکان و اجرای عملیات بهداشتی دفن، مشارکت میکند.» او افزود: «پسماندهای عفونی در محل دفن با استفاده از پتوهای خاص مجهز به تکنولوژی آهکی و با اجرای پروتکلها و دستورالعملهای دفن بهداشتی توسط سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان دفن میشوند.»
زحمات فراوان مأموران برای جمعآوری پسماندهای عفونی
ماجرای دفن پسماندهای عفونی اما به همین جا ختم نمیشود. اینکه شهرداری اصفهان در مراحل دیگر این عملیات همچون جمعآوری شیرابه، تجزیه و تبخیر پسماندها، ایزوله کردن و ضدعفونی کردن محل پـتـوهـای آهـکـی و… چـه اقداماتی صورت میدهد، موضوعی است که شرح جزئیات آن به گزارش مجزای دیگری نیازمند است. اما آنچه ذکر آن در پایان این گزارش ضرورت دارد، این است که رها کردن زبالههایی از سوی شهروندان در معابر عمومی که احتمال آلودگیشان به ویروس کرونا وجود دارد، خللی جدی در روند پاکسازی شهر از این ویروس خطرناک است و ضمن زحمات فراوان مأموران زحمتکش شهرداری، در جریان جمعآوری این زبالههای عفونی نیز خللی جدی ایجاد میکند.