کرونا قبل از گرفتن جان‌انسان‌ها، عده‌ای را از کار بیکار می‌کند. روند صعودی نرخ ارز از تابستان نیز موجب شد تعداد زیادی شغل خود را از دست بدهند و در این روزهای سرد سال خانه نشین شوند.
کرونا متهم ردیف اول
9 ماه از زمان شیوع ویروس کرونا در کشور می‌گذرد و در این ماه‌ها افراد زیادی شغل خود را به واسطه این ویروس از دست داده‌اند. آمارهای رسمی از اسفند سال گذشته تاکنون نشان می‌دهد نزدیک به ۱.۵میلیون شغل با شیوع ویروس کرونا از بین رفته‌اند. کامران کلانی، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اصفهان درباره تاثیر کرونا بر وضعیت اشتغال استان گفت: «با شیوع و تداوم ویروس کرونا در کشور، نرخ بیکاری استان اصفهان طی تابستان امسال نسبت به تابستان سال گذشته از ۱۰,۷درصد به ۱۱,۴درصد افزایش یافته است. براساس آمارهای رسمی در سال جاری ، نزدیک به ۲۷۰ هزار نفر در استان اصفهان بیکار شده‌اند، اما به اعتقاد بنده، این آمار بالاتر است.» از این رو، وضعیت اشتغال اصفهان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین استان‌های صنعتی کشور مناسب نیست ونه‌تنها افراد زیادی بیکار شده‌اند، بلکه بسیاری از مشاغل نیز درمعرض ورشکستگی قرار دارند. مشاغل غیر رسمی وخدماتی در مقایسه با سایر مشاغل آسیب بیشتری براثر کرونا دیده اند و طبق گفته مدیرکل تعاون و کار اصفهان، 60 درصد مشاغل کشور در حوزه غیررسمی‌قرار دارند که کرونا بر آن‌ها اثر زیادی داشته است. همچنین آثار کرونا بیشتر بر مشاغل حوزه خدمات بوده که ۵۰درصد اشتغال کشور نیز در این بخش است. به گفته علی خدایی، نماینده کارگران در شورای عالی کار، « بخش خدمات ایران هدف اصلی آسیب‌های کرونا بوده است. تداوم تضعیف فعالیت‌های اقتصادی مولد در موج سوم کرونا، می‌تواند آثار مرگبارتری از کرونا برای تولید و نیروی کار داشته باشد.» مشاهدات میدانی نشان می‌دهد فعالیــــــت مشاغل غیررسمــــــی و خدماتی در مقایسه با سال‌های قبل در اصفهان کاهش چشمگیری یافته است.
ارز متهم ردیف دوم
کرونا در سال 99 موجب بیکاری افراد زیادی به‌ویژه در فصل بهار شد، ولی نمی‌توان از تاثیر تحولات اقتصادی بر اثر مشکلات بازار ارز و تحریم‌ها بر بیکاری چشم پوشی کرد. نماینده کارگران در شورای عالی کار در این رابطه توضیح داد: «در طول فصل بهار، بسیاری از کسب‌وکارها تعطیل شده‌اند یا تا پای تعطیلی پیش رفته‌اند، اما در فصل تابستان و از آن به بعد، تحولات اقتصادی نظیر نوسان نرخ ارز، کمبود مواداولیه، کاهش قدرت خرید بنگاههای اقتصادی و… بیش از کرونا بر کسب‌وکارها و بازار کار اثرگذار بوده و حتی ریزش 1.2میلیونی شاغلان در تابستان امسال نیز بیش از کرونا، به همین تحولات اقتصادی ربط داشته است.» درواقع مشکلات اقتصادی باعث رکود بازار و افزایش هزینه‌ها در بخش تولید و خدمات شده است. به دنبال این مشکلات، بنگاههای کوچک و کسب‌‌وکارهای خرد قادر به فراهم آوردن مواد اولیه با نرخ فعلی ارز نیستند و ناچار به تعدیل نیرو یا تعطیلی کسب‌وکار خود شده اند. اصغر آهنی‌ها، عضو کارفرمایی شورای‌عالی کار، کرونا را فقط یکی از چالش‌‌های موجود در اقتصاد ایران دانست و گفت: «موج سوم کرونا، در کنار سختی تأمین ارز برای خرید مواداولیه، رشد نرخ ارز و نابسامانی بازارها، حلقه محاصره تولید و اشتغال را تنگ کرده و هم‌زمان معیشت مردم و نیروی کار را نیز متأثر کرده‌اند.» در این شرایط شیوع گسترده کرونا و تداوم تنشهای ارزی به بالارفتن آمار بیکاری تا انتهای سال 99 دامن می‌زند.
اشتغال با مشاغل خرد تنها راه حل
تعداد بیکاران کرونایی و مشکلات اقتصادی و ارز روزبه‌روز بیشتر می‌‌شود، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصفهان راه کاهش بیکاری را حرکت به سمت مشاغل خرد می‌داند. کامران کلانی در این باره توضیح داد: «در شرایط کنونی معتقدم به دلیل مشکلات موجود به جای توسعه اشتغال به خصوص در بخش صنعت باید به سمت توسعه مشاغل خانگی و خرد و همچنین اقتصاد دانش بنیان حرکت کنیم و جریان اشتغال به دنبال خلاقیت، کارآفرینی و نوآوری ایجاد شود.» برآوردها نشان می‌دهد تا دو سال گذشته سرانه ایجاد شغل در عرضه صنعت ۱۵۰ میلیون تومان بود، ولی اکنون نرخ ارز موجب شده این سرانه به بالای۴۵۰ میلیون تومان برسد. بنابراین اشتغال‌زایی در بخش مشاغل خرد و خانگی برای بهبود بازار کار در شرایط کنونی راه حل مناسبی به‌نظر می‌رسد.
