به گفته برخی متولیان استانی برای کنترل بیشتر قیمت خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در استان باید شبکه توزیع بهبود پیدا کند و تعداد فروشگاه‌های زنجیره‌ای به نسبت جمعیت مناطق افزایش یابد. بررسی اطلاعات مرکز آمار نشان می‌دهد در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به گروه «سبزی‌ها» (گوجه‌فرنگی، پیاز، فلفل دلمه‌ای، لوبـــیـــاســبز، سیــب‌زمینی)، گروه «گوشت قرمز و گوشت ماکیان» (مرغ ماشینی، گوشــت گاو یا گوساله، گوشت گوسفند)، گروه «روغن‌ها و چربی‌ها» (روغن نباتی جامد، کره غیرپاستوریزه، روغن مایع)، گروه «میوه و خشکبار» (نارنگی، موز، انگور) است. در گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات»، گروه «هتل و رستوران» (غذاهای آماده)، گروه «مبلمان و لوازم‌خانگی» (بخاری گازی، انواع شوینده، لوازم پلاستیکی آشپزخانه) بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند.
در آبان، دهــک‌هــای پایین‌تــر فشار بیشتری را متحمل شده‌اند خوراکی‌ها سهم مهمی در سبد مصرف دهک‌های پایین جامعه دارند، بنابراین طبیعی است که اوج‌گیری قیمت خوراکی‌ها، بیشترین ضربه را به دهک کم‌برخوردار جامعه بزند. اتفاقی که در عمل هم رخ داد و نرخ تورم ماهانه در دهک اول در آبان به بیش از 8 درصد رسید. درحالی‌که در مهرماه که علت اصلی تورم، افزایش نرخ ارز بود، بیشترین تورم ماهانه را دهک دهم، یعنی دهک برخوردار تجربه کرد. اما در آبان این ترتیب برعکس شد و دهک‌های بالای جامعه تورم کمتری را نسبت به دهک‌های پایین حس کردند، چراکه بازیگر اول تورم از ارز، جایش را به غذا داد و این یعنی فشار بیشتر بر اقشار پایین‌دست جامعه. بررسی رشد نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه آبان امسال نیز نشان می‌دهد، شاهد افزایش ۱۶,۱ درصدی نرخ تورم گروه خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات هستیم. به‌نحوی‌که میانگین قیمت سبد خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها و البته دخانیات در آبان امسال ۵۶,۶ درصد رشد کرده است. این در حالی است که نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه گروه کالاهای غیرخوراکی و خدمات در آبان امسال ۴۱,۸ درصد بوده که نسبت به مهرماه امسال تنها یک‌دهم درصد کاهش یافته است.
حال این پرسش مطرح می‌شود که دلیل علت پیشی‌گرفتن استان‌ها در نرخ تورم چیست و ازآنجایی‌که مؤلفه قیمت خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در رشد نرخ تورم ماهیانه تأثیرگذار بوده چرا در استان‌های مختلف خوراکی‌ها قیمت بیشتری نسبت به پایتخت داشته‌اند؟
معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان به اصفهان زیبا می‌گوید: شبکه توزیع روی کنترل قیمت خوراکی‌ها در استان‌های مختلف تأثیرگذار است، به‌طورمعمول فروشگاه‌ها در تهران منسجم‌تر هستند، در استان‌هایی که شبکه‌های توزیع منسجم نیستند هر اندازه کالاها در خرده‌فروشی دست‌به‌دست می‌شود مارج بازرگانی افزایش پیداکرده و به دنبال آن قیمت‌ها نیز افزایش می‌یابد. محمدرضا لعلی تصریح می‌کند: تعداد این فروشگاه‌ها و مکان فروشگاه‌ها دارای اهمیت است؛ درواقع فروشگاه‌های بزرگ باید به نسبت جمعیت توزیع شوند، این فروشگاه‌ها با تولیدکنندگان قرارداد منعقد می‌کنند و مارج بازرگانی بین خرده‌فروشی‌ها حذف می‌شود که روی قیمت‌ها تأثیرگذار است. لعلی ادامه می‌دهد: در بحث عرضه خوراکی‌ها نیز اگر کالا به میزان کافی عرضه شود، در کنترل قیمت‌ها مؤثر است؛ به‌عنوان‌مثال در بحث روغن شاهد بودیم که در پایتخت عرضه به‌موقع‌تر و متناسب‌تر بود. در اصفهان نیز برای استقرار فروشگاه‌های زنجیره‌ای متناسب با جمعیت منطقه در حال رایزنی با اصناف و اتحادیه‌ها هستیم تا سیستم توزیع در اصفهان مناسب‌تر باشد.
خوراکی‌های متورم
در گروه نان و غلات، اقلام «برنج ایرانی درجه‌یک» با ۹,۲ درصد، «برنج خارجی درجه‌یک « با ۷,۹ درصد و «شیرینی خشک» با ۵,۹ درصد بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند. در گروه گوشت قرمز، سفید و فراورده‌های آن، مرغ ماشینی» با ۲۶,۲ درصد،» گوشت گاو یا گوساله» با ۱۸,۱ درصد، «ماهی قزل‌آلا» با ۱۳,۹ درصد و «گوشت گوسفند» با ۱۳,۷ درصد بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند. در گروه لبنیات، تخم‌مرغ و انواع روغن بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به «روغن نباتی جامد» با ۳۳, ۱ درصد، «روغن مایع» با ۱۲,۶ درصد و «خامه پاستوریزه» با ۱۱,۲ درصد بوده است. همچنین در ماه جاری متوسط قیمت «تخم‌مرغ ماشینی» با کاهش ۶,۴درصدی روبه‌رو بوده است. در گروه میوه و خشکبار نیز بیشترین افزایش قیمت مربوط به «لیموترش» با ۱۴,۹ درصد و «موز» با ۱۱,۲ درصد افزایش نسبت به ماه قبل است. همچنین در ماه جاری متوسط قیمت «پرتقال» ۸,۹ درصد کاهش قیمت نسبت به ماه قبل داشته است. در گروه سبزی‌ها، بیشترین افزایش قیمت مربوط به «گوجه‌فرنگی» با ۲۰۸,۹ درصد، «فلفل‌دلمه‌ای» با ۶۲,۳ درصد، «پیاز» با ۶۲,۲ درصد و «کدو سبز» با ۲۱,۰ درصد افزایش نسبت به ماه قبل است و در گروه قند و شکر، آشامیدنی‌ها و سایر خوراکی‌ها، نوشابه گازدار بیشترین افزایش قیمت را به خود اختصاص داده است. بر اساس گزارش مرکز آمار نرخ تورم دوازده‌ماهه منتهی به آبان ماه ۱۳۹۹ برای خانوارهای کشور به عدد ۲۹درصد رسید. بیشترین نرخ تورم دوازده‌ماهه مربوط به استان هرمزگان (۳۴,۲ درصد) و کمترین آن مربوط به استان آذربایجان غربی (۲۵,۴ درصد) است. در آبان نرخ تورم نقطه‌ای خانوارهای کشور افزایش یافت. منظور از نرخ تورم نقطه‌ای، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه مشابه سال قبل است. نرخ تورم نقطه‌ای در آبان به عدد ۴۶, ۴ درصد رسیده است؛ یعنی خانوارهای کشور به‌طور میانگین ۴۶,۴ درصد بیشتر از آبان سال گذشته برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند.
خانوارهای شهری
در آبان ۱۳۹۹ عدد شاخص کل برای خانوارهای شهری به ۲۷۲,۶ رسید که نسبت به ماه قبل ۴,۷درصد افزایش نشان می‌دهد. در این ماه بیشترین نرخ تورم ماهانه خانوارهای شهری مربوط به استان ایلام با ۷,۸درصد افزایش و کمترین نرخ تورم ماهانه مربوط به استان تهران با ۳,۱ درصد افزایش است. درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه‌به‌نقطه) برای خانوارهای شهری کشور ۴۵,۷ درصد است. بیشترین نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه خانوارهای شهری مربوط به استان کرمانشاه (۵۳,۹ درصد) و کمترین آن مربوط به استان مازندران (۴۲,۱درصد است. نرخ تورم دوازده‌ماهه منتهی به آبان ماه ۱۳۹۹ برای خانوارهای شهری به عدد ۲۹,۰ درصد رسید. بیشترین نرخ تورم دوازده‌ماهه مربوط به استان هرمزگان (۳۳,۹ درصد) و کمترین آن مربوط به استان‌های آذربایجان غربی و خراسان رضوی (۲۵,۴ درصد) است.
