بازار پرهیجان سه سال گذشته با نوسانات جذاب روزانه یک شبه جای خودرا به بازار پرعرضه و راکد داد و نتیجه بخش نبودن تلاش‌های ترامپ برای ماندن در قدرت، خورشید دلالان بازار مسکن را تیره‌تر کرد اگرچه ارتباط مستقیمی میان ریاست‌جمهوری آمریکا و بازار مسکن اصفهان وجود ندارد، همان‌شبی که ترامپ اعلام پیروزی کرد، ولی آرا کامل شمرده نشده بود، دلال‌های بازار فقط چند دقیقه چشم روی هم گذاشتند و نتیجه انتخابات آمریکا برعکس شد. فعالان بازار عقیده دارند از همان شب بازار مسکن از هوش رفت.
بازار مسکن، خلوت‌تر از همیشه
اگر مشاوران املاک شهر مانند طلا فروشان همگی در یک راسته مغازه داشتند، امروز راسته آن‌ها نیمه تعطیل بود، همان‌طور که بسیاری از مشاورین املاک سطح شهر کار خود را نیمه‌تعطیل کرده‌اند. رسول‌جهانگیری، رئیس اتحادیه مشاورین املاک اصفهان نیز چند هفته قبل از رکود سنگین حاکم بر بازار گلایه کرده بود: «در بازار حرف از رقم‌های سنگین است، ولی با این قیمت‌ها معامله نمی‌شود.» بازار مسکن تعطیل نیست ولی معامله‌ای انجام نمی‌شود. گفت‌وگو با تعدادی از مشاوران املاک نشان می‌دهد هفته‌هاست خریداری در بازار ندیده‌اند! ایرج صادقی، مشاور املاک منطقه هزارجریب می‌گوید گاهی مردم برای اطلاع فقط قیمت می‌پرسند: «قبل از آبان شب‌ها به‌زور خانه می‌رفتم و موبایلم را خاموش می‌کردم تا مشتری زنگ نزند. آن‌ها به هر قیمتی می‌خریدند و مدام می‌گفتند اگر فلان معامله انجام شود این مقدار شیرینی اضافه‌تر می‌دهیم، ولی الان چند هفته‌است با هرکدام تماس می‌گیریم یا خاموش هستند یا پاسخ مرا نمی‌دهند.»
تب خرید فروکش کرد و حالا تب فروش در بازار مسکن اصفهان آمپر چسبانده‌است. فروشندها در تلاش‌اند تا شاید شانس به آن‌ها روی بیاورد و پول خود را نقد کنند ولی خریداری در بازار نیست. فروشنده دو آپارتمان در محله ولیعصر می‌گفت به هر دری زده تا لااقل یکی از آپارتمان‌هایش را بفروشد: «انگار مشتری آب شده رفته در زمین؛ باورتان می‌شود من دو آپارتمان سه میلیاردی و در مجموع شش میلیارد تومان سرمایه دارم ولی پول بنزینم را ندارم؟» بسیاری از فروشندگان بازار مسکن وضعیت عجیبی دارند، آن‌ها در طول تابستان یا مهرماه تمام سرمایه خود را ملک خریدند تا با قیمت بالاتر بفروشند ولی امروز بازار خالی از مشتری است.
رویای سودهای سنگین در بازار مسکن
در میان فروشندگان افرادی با وام یا پول قرضی ملک خریده‌اند و حالا پولی برای پرداخت بدهی یا اقساط خود ندارند. مالکی در خیابان آل‌یاسین می‌گوید زندگی‌اش در بازار مسکن گیر کرده‌است: «فروردین یک آپارتمان خریدم، یک ماه بعد با 200 میلیون تومان سود فروختم، دو بار دیگر همین کار را انجام دادم. یکی پیشنهاد داد تا شریکی نصف یک ساختمان نوساز را بخریم، حساب کردم اینقدر سود می‌برم که دیگر نیاز به کارکردن نداشته باشم. ماشین و خانه و حتی طلاهای همسرم را فروختم و نصف یک ساختمان را خریدیم، حالا 8 واحد آپارتمان دارم ولی از پس مخارج زندگی‌ام برنمی‌آیم.» این فقط چند مثال از سرمایه‌گذاران شکست‌خورده در بازار مسکن اصفهان است. آن‌ها هفتگی و ماهانه از بازار مسکن نوسان‌گیری می‌کردند و حالا سرمایه آن‌ها در بازار قفل شده‌است، مانند صفوف فروش سهام در بازار سرمایه! شرایط این روزها اتفاق جدیدی در بازار مسکن نیست، پیش از این در سال‌های 93 به بعد هم بازار راکد شده‌بود، آن زمان یک انبوه‌ساز معروف شهر در محله آذر دو ساختمان 9 طبقه‌ای کامل و نوساز به ارزش چند میلیارد تومان داشت، ولی با یک پراید دوگانه‌سوز در شهر تردد می‌کرد؛ زیرا ساختمان‌ها فروش نمی‌رسد و سرمایه‌اش در بازار قفل شده‌بود. حالا تعدادی از فعالان بازار عقیده دارند رکود این بار سنگین‌تر و تاریخی‌تر از چند سال قبل است. قاسم بهرامی، فعال بازار مسکن منطقه کاوه می‌گوید: «چند سال قبل وام مسکن یک‌سوم قیمت یک آپارتمان نوساز بود ولی امروز به سختی یک‌پنجم قیمت یک آپارتمان نوساز می‌شود، سال 93 حدود 333 ماه یک کارگر برابر با یک آپارتمان 100 مترمربعی به قیمت 200 میلیون تومان بود، ولی امسال حدود 460 ماه یک کارگر برابر با یک آپارتمانی 100مترمربعی به قیمت یک میلیارد و دویست میلیون تومان است.» با این تفاسیر، عده‌ای براین‌باورند این بار رکود حاکم بر بازار مسکن بیشتر از دوران رکود قبلی است. کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی نیز آینده روشنی برای بازار مسکن متصور نیستند، اکنون تقاضا در بازار به کمینه رسیده است و گویی در آسمان بازار مسکن اصفهان پرنده پر نمی‌زند.
