«مشکلی در تأمین کالای موردنیاز ماه رمضان وجود نخواهد داشت.» این جمله تیتر خبرگزاری‌ها از دو هفته گذشته تا به امروز است. هرچند مشکلی در عرضه حبوبات در بازار وجود ندارد؛ ولی این موضوع با قیمت‌ها بی‌ارتباط نیست؛ زیرا نرخ حبوبات به قدری بالاست که مردم قید خرید آن را زده‌اند.
بررسی‌های میدانی از بازار اصفهان نشان می‌دهد در بازار کالاهای اساسی مانند حبوبات مشکلی در زمینه عرضه وجود ندارد و حبوبات به میزان تقاضا در بازار عرضه می‌شود؛ ولی قیمت حبوبات با شروع ماه رمضان روند افزایشی پیدا کرده است. به گزارش ایرنا، قاسمعلی حسنی، عضو هیئت‌رئیسه بنکداران موادغذایی در روزهای پایانی فروردین درباره قیمت حبوبات گفت: «قیمت حبوبات در آستانه ماه رمضان ۱۰درصد نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده است. لپه ایرانی به ازای هر کیلوگرم ۴۱ هزار تومان و خارجی آن ۲۵ هزار تومان به فروش می‌رسد. همچنین قیمت نخود ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان، عدس ۲۷ هزار تومان، لوبیا ۲۸ هزار تومان و ماش ۲۵ هزار تومان تعیین شده است.» همچنین به گزارش تسنیم، حمیدرضا باقری، بازرس اصلی اتحادیه خواربار و آجیل‌فروش اصفهان با اشاره به گرانی‌های اخیر حبوبات در بازار، توضیح داد: «طی روزهای اخیر قیمت لپه با افزایش هشت هزار تومانی از 34 به 42 هزار تومان یعنی 23درصد افزایش، رسیده است. قیمت نخود هم از 22 به 28 هزار تومان، عدس ریز و درشت با قیمت 12 هزار تومان افزایش از 15 با 27 هزار تومان و قیمت لوبیا قرمز نیز با افزایش 10 هزار تومانی در بازار از 18 به 28 هزار تومان رسیده است و بدون شک بالای 30 هزار تومان به دست مصرف‌کنندگان خواهد رسید.» مشاهده‌های میدانی از قیمت بالاتر حبوبات در اصفهان حکایت می‌کند؛ برای نمونه هر کیلوگرم نخود و لوبیا با قیمت بیش از 30 هزار تومان به فروش می‌رسد یا هرکیلوگرم لپه تا 46 هزار تومان نیز قیمت‌گذاری می‌شود.
قیمت بالای حبوبات باعث شده تقاضا برای آن کاهش یابد و حتی اقشار کم‌درآمد حبوبات را از سبد خرید خود حذف کرده‌اند. طبق توضیحات عضو هیئت‌رئیسه بنکداران مواد غذایی، کمبودی در عرضه حبوبات وجود ندارد. با این حساب این پرسش مطرح می‌شود که علت گرانی حبوبات با وجود عرضه به میزان نیاز چیست؟
کمبود آب دلیل اصلی گرانی حبوبات
بازرس اصـلـی اتـحـادیـه خــواربـار و آجیل‌فروش اصفهان یکی از دلایل اصلی گرانی حبوبات را نبود بارندگی‌های کافی و کاهش حجم آب عنوان کرد. حبوبات در شمار محصولات تولید داخل قرار می‌گیرد و میزان تولیدات داخلی تا حدود زیادی جواب‌گوی نیاز مردم است؛ ولی کاهش بارندگی‌ها باعث شده میزان کاشت و برداشت حبوبات کاهش چشمگیری یابد. درنتیجه کاهش تولید حبوبات داخلی، رشد قیمت‌ها را به دنبال دارد. از سوی دیگر، بازرس اصلی اتحادیه خواربار و آجیل‌فروش اصفهان نبود واردات را عاملی دیگر در گرانی حبوبات دانست و توضیح داد: «ایران هم تولیدکننده حبوبات است و هم واردکننده. تولیدات محصولات داخل به تنهایی امکان تأمین کامل تقاضاهای داخلی را ندارد و در برخی مواقع حبوبات مورد نیاز از خارج کشور تأمین می‌شود؛ اما امسال عدم واردات این کالاها سبب گرانی شده است.» براساس توضیحات این مقام مسئول، حبوبات از کشورهای اتیوپی، تانزانیا و روسیه وارد کشور می‌شود و در حال حاضر از کشورهای اتیوپی و تانزانیا هیچ‌گونه حبوباتی وارد کشور نشده است؛ درمقابل بیشترین بار وارداتی نخود و لپه موجود در بازار از کشور روسیه است که کیفیت مناسبی ندارند. همچنین عدم واردات باعث شده عرضه عدس ریز و درشت در بازار اصفهان کاهش یابد و قیمت این محصول تا 12 هزار تومان بیشتر شود. از طرفی موجودی عدس فله‌ای در بیشتر خواربارفروشی و سوپرمارکت‌های اصفهان کاهش یافته است و عدس بسته‌بندی نیز باقیمت بالاتری به فروش می‌رسد. البته حمیدرضا باقری در ادامه به این موضوع اشاره کرد: «به تازگی مسئولان مرتبط اعلام کرده‌اند که عدس وارداتی به بازار آمده است؛ اما با قیمت فعلی 27 تا 28 هزار تومان بدون شک به دست مصرف‌کنندگان بالای 30 هزار تومان خواهد رسید.»
درمجموع وضعیت بازار حبوبات مساعد نیست و کاهش تولید داخلی در پی نبود منابع آب کافی و عدم واردات دست به دست هم داده‌اند تا انواع حبوبات با قیمت بالایی به دست مصرف‌کننده برسد. البته واردات حبوبات به معنای ارزان شدن آن نیست و قیمت محصولات وارداتی در پی حذف ارز 4200 تومانی، تابع نرخ ارز نیمایی یا بازار آزاد است. بنابراین حبوبات را باید در شمار مواد غذایی لوکس برای اقشار پردرآمد قرار داد.
