اجاره‌های تیرماه نجومی‌تر از خرداد

ستاد ملی مبارزه با کرونا در طول فصل بهار تصویب کرد قرارداد مستأجران با افزایش 20درصد نسبت به سال گذشته به‌صورت خودکار تمدید خواهد شد؛ ولی گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد این مصوبه نیز نتوانست در مقابل افزایش عجیب‌غریب رهن و اجاره مقاومت کند.

رهن و اجاره همچنان روی مدار افزایش

نوروزانی، یکی از مشاوران املاک باسابقه اصفهان، می‌گوید: «مالکان در قراردادهای رهن و اجاره اردیبهشت و خردادماه در این روزها تماس می‌گیرند و گلایه می‌کنند چرا ملک ما را زیر قیمت اجاره دادی؟ امروز به دو برابر قیمت ماه گذشته مستأجر داریم.» بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد در مناطق مختلف شهر اصفهان رهن و اجاره نسبت به ماه گذشته افزایش چشمگیری داشــتــه است؛ بــرای مــثــال، در مــحلــه رزمندگان 25اردیبهشت‌ماه آپارتمانی نوساز با رهن 50 میلیونی و اجاره یک‌میلیون و 700 هزارتومانی به دست مستأجر سپرده شد؛ ولی تیرماه واحد کناری همین آپارتمان با رهن 50 میلیونی و اجاره ماهانه سه میلیون و 500 هزار تومان قولنامه شد. یا در محله میرزاطاهر سه‌خوابه‌ای 200مترمربعی نیمه دوم اردیبهشت با ودیعه 150میلیونی و اجاره ماهانه پنج میلیون تومان آگهی شد. مالک به دلایل مختلف با متقاضیان به توافق نرسید؛ تا اینکه هفته آخر تیرماه واحد را با رهن 180 میلیونی و اجاره ماهانه هشت میلیون تومان اجاره داد.فعالان بازار مسکن اصفهان مثال‌های مختلفی از افزایش رهن و اجاره املاک مسکونی در طول تیرماه بیان می‌کنند. آن‌ها عقیده دارند در راسته‌های مختلف شهر اصفهان رهن و اجاره تا بیش از 50درصد افزایش یافته است.

مالک روی دور افزایش

چرا رهن و اجاره املاک مسکونی در طول تیرماه دوباره افزایشی شد؟ ربیعی، یک مالک اصفهانی، در پاسخ به این پرسش گفت: «ماکارونی خردادماه هفت هزار تومان بود و امروز می‌گویند 13هزار تومان، شیر و نان و همه‌چیز نسبت به خرداد گران شده است، یا قیمت جدید میلگرد و سیمان را در نظر بگیرید، چرا ملک گران نشود؟» تورم و تناسب نداشتن رهن و اجاره با قیمت املاک، اصلی‌ترین دلیل مالکان برای افزایش قیمت‌ها در تیرماه بود. بسیاری از مالکان عقیده دارند امروز رهن و اجاره، هزینه‌های استهلاک ملک را پوشش نمی‌دهد؛ ضمن اینکه رهن و اجاره باید با قیمت بنا رابطه داشته باشد.
یک مالک اصفهانی دراین‌باره می‌گوید: «الان آپارتمان‌های حاشیه شهر هم دست‌کم یک‌میلیارد قیمت دارند. اگر یک میلیارد را در بانک بگذارم، سالی 16میلیون تومان سود می‌گیرم؛ حالا شما می‌گویید اجاره خانه‌ام را از ماهی سه میلیون به پنج میلیون تومان رسانده‌ام، کار اشتباهی انجام داده‌ام؟» چند فرمول برای محاسبه قیمت رهن و اجاره املاک مسکونی در بازار مسکن اصفهان مورداستفاده قرار می‌گیرد. در یکی از این فرمول‌ها، رهن کامل معادل یک چهارم تا یک‌هشتم قیمت بناست و هر میلیون رهن معادل 30 هزار تومان اجاره است؛ ولی اگر رهن و اجاره بر اساس فرمول واقعی خود محاسبه شود، شاید درصد بالایی از مستأجران توان اجاره هیچ ملکی را نداشته باشند.

مستأجران؛ مات و مبهوت بازار

مستأجران گزارش می‌دهند در بازار رهن و اجاره تابستان 1400 «خانه نیست»؛ ولی بررسی‌ها نشان می‌دهد با شرایط موردنظر مستأجر، کمتر ملکی در بازار عرضه می‌شود تا بسیاری از آن‌ها مجبور به حاشیه‌نشینی یا مهاجرت به شهرهای همسایه باشند. هنوز آمار مشخصی از حاشیه‌نشینی و مهاجرت مستأجران اصفهانی منتشر نشده است؛ ولی فعالان بازار گزارش‌های مختلفی درباره این موضوع دارند. قاسمی، یکی از فعالان بازار مسکن منطقه سیمین و ولیعصر، دراین‌باره می‌گوید: «در روز مستأجران زیادی با ما تماس می‌گیرند. آن‌هایی که محله‌های متوسط شهر بودند، می‌خواهند به شفق یا کشوری بروند و مستأجران محله‌هایی مانند شفق به دنبال ملک در ملک‌شهر، بهارستان و فولادشهر می‌گردند.» حداقل دستمزد یک کارگر برای سال 1400 حدود چهارمیلیون و 200 هزار تومان است و با توجه به آگهی‌های رهن و اجاره تیرماهی در شهر اصفهان، بدون در نظر گرفتن ودیعه، یک کارگر با حداقل حقوق اداره‌کار باید بیش از 50درصد از حقوقش را بابت اجاره بپردازد.