«با توجه به شرایط اجاره، فروش کم و شرایط اقتصادی بین ۱۵ تا ۲۰ درصد سوپرمارکتها تغییر شغل داده یا مغازههای خود را بستهاند.» سعید درخشانی، رئیس اتحادیه سوپر مارکت و مواد پروتئینی چندی پیش از این موضوع خبر داد و گفت: فعالیت سوپرمارکتها در عرصه اقتصادی مفهومی ندارد، زیرا مبادله کالا صورت نمیگیرد. وضعیت بازار مشخص است، کاسبان روزهای سختی را میگذرانند و کرونا با ضرر و زیان سنگین استخوان مشاغل را خرد میکند. بیکاری اولین نتیجه تعطیلات کرونایی بود، هرچند صنف سوپرمارکتها از گزند تعطیلی و بیکاری محفوظ ماندند. باوجوداین، آمار مختلفی از ورشکستگی سوپرمارکتها منتشر میشود. فقط کافی است در سطح شهر قدم بزنید تا ببینید چه تعداد از سوپرمارکتها که سالها در اصفهان فعالیت میکردند، حالا تعطیل شدهاند. صالح حیدری، سوپرمارکتدار اصفهانی در اینباره میگوید: «زمانی چند سوپرمارکت در یک راسته همجوار من کار میکردند و هرکدام خرج خانواده خود را در میآوردند. ولی کرونا کمرمان را شکست! کاسبیها به نصف رسید و یکییکی سوپرمارکتها جمع میشود.»
با شیوع ویروس کرونا، تعطیلی کسبوکارها و بیکاری، روند صعودی قیمت مواد خوراکی و… قدرت خرید مردم را کاهش داد تاجایی که سبد خرید خوراکی اقشار مختلف روزبهروز کوچکتر میشود. حیدری توضیح میدهد: «خیلی از بازاریان میگویند که سوپرمارکتها خوب کار میکنند و در کرونا بسته نشدهاند. ولی تعطیلی بازار بر کسبوکار ما تأثیرگذار است چون بازار تعطیل شود مردم پول ندارند، قدرت خریدشان پایین میآید و دیگر خرید آنچنانی نمیکنند.»
کاهش قدرت خرید مردم
احمد یزدانی، یکی دیگر از سوپرمارکتدارها معتقد است: «مردم تا قبل از کرونا برای خرید گاهی صف میکشیدند. ولی این روزها خبری از صفکشیدن نیست و مقدار خرید مردم کم شده است، مثلا اگر مردم در گذشته یک کیسه برنج در ماه میخریدند، اکنون یکی دو کیلو برنج در هفته میخرند. عدهای از همکاران من تغییر شغل دادهاند و من هم به فکر راهی دیگر برای کسب درآمد افتادهام.»
کاهش قدرت خرید مردم یکی از آثار تعطیلی کرونایی و گرانیهاست و کاسبان باید با اقساط عقبمانده، چک های برگشتی، اجارهبها، مالیات، قبض آب، برق و گاز هم دست و پنجه نرم کنند.
یزدانی در این باره به اصفهانزیبا میگوید: «اسم این وضعیت را نمیتوان کاسبی گذاشت، فروش پایین است. درمقابل مبلغ مالیات و قبضهای مختلف بالاست. خیلی از همکاران من از پرداخت مالیات و اجاره و… ناتوان ماندند و خانهنشین شدهاند.» گزارشهای میدانی از بازار اصفهان نشان میدهد تعدادی از سوپرمارکتدارهای جدید و نوپا که مستأجرنشین بودهاند، ناچار به تعطیلکردن فروشگاه و کسبوکار خود شدهاند. حسن نصیری که در حوالی خیابان بزرگمهر سوپرمارکت دارد، در این خصوص بیان داشت: «هرکس که مالک بود نه مستأجر و یا هرکس که اجارهبهای بالایی نداشت، توانست در این شرایط نابهسامان بازار تاب بیاورد. خیلیها تا یک سال قبل در این خیابان مغازه داشتند، ولی پرداخت اجارهبهای میلیونی، مالیات مختلف و قبضهای متنوع کار آسانی نیست و درآمد معقول و بالا میخواهد. درنهایت یکی دو سوپرمارکت درعرض یک سال در این خیابان تعطیل شدند.» شمار روزافزون فروشگاههای زنجیرهای مانند کوثر، رفاه، کوروش، جانبو و… در سالهای اخیر بر کسادی کسبوکار سوپرمارکتهای کوچک تأثیربسزایی دارد و فعالان بازار، نسیه فروشی را یکی از راههای بقای سوپرمارکتها میدانند. سوپرمارکتدارها به واسطه نسیه فروشی، مشتریان خاص خود را داشتند، به بیان دیگر نسیه برگ برنده سوپرمارکتهای کوچک در مقابل فروشگاههای زنجیرهای محسوب میشود.
ولی گرانی مواد خوراکی و پایین آمدن قدرت خرید مردم، نسیه فروشی را تعطیل کرده است و طبق بررسی میدانی از بازار اصفهان از هر ده سوپر مارکت شاید تنها یک مغازه، نسیه فروشی داشته باشد.
بیکاری کاسب برای دولت نیز هزینهبر است، زیرا سیاستهای گردش پول و دریافت مالیات به مشکل بر میخورد.
باوجوداین، فعالان بازار امیدی به سامان گرفتن وضعیت کسبوکار ندارند.
به گزارش دنیای اقتصاد، طبق توضیحات سعید درخشانی، رئیس اتحادیه سوپرمارکت و مواد پروتئین، اگر روند افزایش قیمت کالاها همچنان روند صعودی داشته باشد و قدرت خرید مردم نیز به روند کاهشی خود ادامه بدهد، بدون تردید بسیاری از فعالیتهای صنفی در این حوزه تعطیل میشود؛ زیرا اگر مردم قدرت خرید کافی نداشته باشند، فعالیت واحدهای صنفی در عرصه اقتصادی مفهومی ندارد و مبادله کالا صورت نمیگیرد.
