در این گزارش با متین رکن کارگردان فیلم کوتاه «منم سمیرا»، مهسا امیری کارگردان فیلم کوتاه داستانی «دوچرخهباز» و همچنین ریحانه کاوش سازنده پویانمایی کوتاه «شبح ترسو»، محسن صالحیفرد سازنده پویانمایی کوتاه «گنج واقعی» ساخته و مسعود قدسیه سازنده پویانمایی کوتاه «کیمیاگر» گفتوگو شده است.
فیلم کوتاه داستانی «دوچرخهباز» ساخته مهسا امیری
مهسا امیری که با فیلم کوتاه «دوچرخهباز» در سیوچهارمین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان حضور دارد، میگوید: «فیلم دوچرخهباز درباره خواستههای کودکان است، اینکه بچهها برای بیان خواستههای خود ادبیات خاصی ندارند و وقتی موضوعی را بیان میکنند دقیقا همان چیزی است که میخواهند و حتی اگر بهترین امکانات را هم در اختیار آنها قرار دهیم، بازهم منتظر همان خواستهای هستند که بیان کردهاند، اما والدین با مصلحتاندیشی خودشان آنطور که صلاح میدانند، خواستههای کودکان را برآورده میکنند و انتظار دارند اگر امکانات بهتری فراهم کردند کودکان خواسته قبلی خود را فراموش کنند، درحالیکه اینطور نیست و بهعنوانمثال اگر کودک توپ بخواهد و من خورشید را جلوی او بگذارم و بگویم این توپ بهتری است اما چون کودک نمیتواند با آن بازی کند توپ خود را ترجیح میدهد؛ بنابراین من در این فیلم به دنبال بیان این نکته بودم که خواستههای کودکان واضح است و اگر برآورده نشود، بچهها خودشان برای برآوردهکردن آرزوهای خود اقدام میکنند.» او میافزاید: «موضوع دیگری که در این فیلم دنبال کردم این است که خواستم به کودکان بیاموزم اگر بخواهند از راه نادرستی به خواسته خود برسند نهتنها به آن خواسته نمیرسند، بلکه استرس آن کار نادرست را هم دارند و لذتی از داشتههای خود نمیبرند. ضمن اینکه در فیلم تلنگر کوچکی هم به بزرگترها میزنم و این موضوع را به آنها یادآوری میکنم که محیط ما پر از بدآموزی است و کودکان کارهای زشت ما را میبینند و یاد میگیرند و ممکن است از آن در زندگی خود استفاده کنند؛ بنابراین بهتر است محیطی را که کودکان در آن هستند به بهترین شکل از این آلودگیها پاککنیم تا در تربیت دچار مشکل نشوند.» امیری بابیان اینکه نویسندگی، کارگردانی، تدوین و تهیهکنندگی فیلم دوچرخهباز را به عهده دارد، تصریح میکند: «این فیلم تجربه نخست من است که در ملکشهر اصفهان ساختهشده و مدتزمان آن همراه با تیتراژ هفت دقیقه است، تصویربردار و صدابردار آن محمدرضا نجفی و محمدحسین وکیلی هستند و مسعود کیانی، پویان باقری و طه عنبرافشان و نجمه بهنامنیا در آن به ایفای نقش پرداختهاند.»او بابیان اینکه هدف اصلی من از ساخت این فیلم، حرفزدن بود، اما چون به زمان جشنواره فیلمهای کودکان و نوجوانان رسید و به کودکان مرتبط بود برای جشنواره نیز ارسال شد، ادامه میدهد: «کل فیلمبرداری فیلم در مدت سه روز انجام شد، اما مراحل پیشتولید از بهمنماه شروع شد و تصویربرداری آن خرداد 1400 به پایان رسید و به مرحله تدوین وارد شد.»
فیلم کوتاه «منم سمیرا» اثر متین رکن
متین رکن درباره این فیلم میگوید: «منم سمیرا روایت یک دختر افغان است که عاشق لولک بازی (لولک بازی یک بازی بومی افغانستان) است، ولی برادرش او را سرکوب کرده و مانع میشود تا اینکه روز بازی سمیرا به میدان بازی میآید و از خط باز عبور میکند.»او بابیان اینکه فیلم همراه با تیتراژ حدود 9 دقیقه است، میافزاید: «ساخت فیلم «منم سمیرا» نزدیک به دو سال کشید، چراکه علاوه بر مراحل پیشتولید که حدود پنج ماه طول کشید، برای لوکیشن این فیلم، بازسازی افغانستان لازم بود و هم اینکه لهجه، زبان و گویش فیلم به زبان پشتو است، ضمن اینکه در ابتدای آن صحنهای وجود دارد که خروسبازی انجام میشود و برای اینکه این صحنه ساخته شود لازم بود تا یک گروه افغان این کار را انجام دهند و به همین دلیل ساخت این صحنه نزدیک به یک سال طول کشید.»نویسنده و کارگردان فیلم «منم سمیرا» با بیان اینکه لوکیشن این فیلم میبد یزد است، به دیگر عوامل فیلم اشارهکرده و تصریح میکند: «فیلم منم سمیرا بر اساس طرحی از علی و هما دهقان نگارش شده است، فیلمبردار آن حامد بقاییان، تدوین رامین راستجو و صدابردار جمال دهقان است و تمام بازیگران فیلم یعنی احسان باریکزهی، زیبا باریکزهی، نگار یعقوبی، سجاد ابراهیمی و ابراهیم شنواری نیز از بچههای افغان نا بازیگر بودهاند که شش ماه قبل از تولید به آنها تمرین بازیگری دادم؛ ضمن اینکه شبنم تیموری از دیگر بازیگران این فیلم چند روز قبل از سالگرد عمل قلبش از دنیا رفت.»
رکن با تأکید بر اینکه فیلم «منم سمیرا» هم میتواند فیلمی درباره کودک باشد و هم فیلمی باشد که مخاطب آن کودکان هستند، ادامه میدهد: «این فیلم روایت سادهای دارد و هرکسی میتواند متوجه آن شود، اما من بهعنوان نویسنده و کارگردان فکر میکنم این فیلم درباره کودک است و مخاطب آن بزرگسال است؛ چراکه مخاطب بزرگسال آن، اتفاق موجود در فیلم را رقمزده و سرکوب میکند؛ درحالیکه کودکان هیچوقت کسی را سرکوب نمیکنند و دلپاکی دارند، از طرفی فکر میکنم کودکان نیز آن را متوجه شوند.»
پویانمایی کوتاه «کیمیاگر» ساخته مسعود قدسیه
مسعود قدسیه نیز درباره فیلمش «کیمیاگر» میگوید: «این پویانمایی درباره ملکهای است که توسط غولی در یک قصر اسیرشده و جنگجویان مختلف درصدد نجات او برمیآیند. نزدیک این قلعه یک چوپان با گوسفندانش حضور دارند که این صحنه را میبیند و برای نجات این ملکه اقدام میکند و در ادامه ماجراهایی اتفاق میافتد.»
او میافزاید: «من شخصیت این پویانمایی را از کتاب نگاهی به کیمیاگر نوشته پائولو کوئیلو برداشت کردم و از طرفی به ملکههای زیبایی نگاه فانتزی داشتم و این قصهها با یکدیگر تلفیقشده است، ضمن اینکه من به این جنبه خیلی توجه کردهام که فضای کار مربوط به کودک و نوجوان باشد.»او که کارگردان، تهیهکننده و نویسنده پویانمایی کیمیاگر است، تصریح میکند: «این اثر بهصورت سهبعدی کامپیوتری ساختهشده است و نگارش فیلمنامه تا اتمام کار یک سال به طول انجامید. همچنین انیماتور آن هادی خجستهفر، موسیقی به عهده هومن امامی و صداگذاریاش توسط آقای علی خطیبینیا انجامشده است.»
پویانمایی کوتاه «شبح ترسو» اثر ریحانه کاوش
ریحانه کاوش قصه پویانمایی «شبح ترسو» را چنین شرح میدهد: «شبح ترسو درباره شبحی است که از همهچیز و همهکس میترسد، ولی یک دختربچه با نگاه متفاوتی که به او دارد توانسته رابطه دوستی بین خودش و او ایجاد کند و اتفاقات دیگری را رقم بزند.» کارگردان این پویانمایی بابیان اینکه این اثر بر اساس کتاب شبح ترسو نوشته نوشین شعبانی و تصویرگری عاطفه ملکیجو ساختهشده است، ادامه میدهد: «علی رعی تهیهکننده پویانمایی شبح ترسو است، همچنین مهدی قشقایی آهنگساز آن است و فیلمنامه توسط حمزه علیرضایی نگارش شده و انیماتوری آن به عهده زهرا صافی بوده است.»
کاوش تصریح میکند: «برای ساختن این پویانمایی از تکنیک دوبعدی استفادهشده، چراکه بچهها در سنین کودکی بیشتر با این تکنیک ارتباط برقرار میکنند و از پالت رنگی که مخصوص گروه کودکان پیشدبستانی است استفادهشده است.» او ادامه میدهد: «من فکر میکنم در جشنواره کودک و نوجوان ما میتوانیم تقسیمبندی بیشتری انجام دهیم تا گروههای سنی مختلف بتوانند آثار بیشتری را ببینند، چراکه بچههایی که بهعنوان داور انتخاب میشوند از شش تا شانزده سال هستند، ولی آن چیزی که مناسب کودک ششساله است طبیعتا با فرد دوازده و شانزدهساله متفاوت است یعنی ریتم این بچهها باهم مختلف است و به همین دلیل اثر «شبح ترسو» برای گروه کودک مناسب است.»
پویانمایی کوتاه «گنج واقعی» ساخته محسن صالحی فرد
صالحیفرد میگوید: «این اثر پویانمایی درباره جوانی است که برای دزدیدن یک گنجینه از یک آهنگر، شاگرد آن آهنگر میشود تا بتواند کلید آن گنجینه را به دست بیاورد و در حین شاگردیکردن، به آهنگری علاقهمند میشود و از کار خود منصرف میشود.»
او که کارگردان و تهیهکننده پویانمایی گنج واقعی است و سناریوی آن را با همکاری ناصر کبیر زاده نوشته است، ادامه میدهد: «این پویانمایی بهصورت کاتد کامپیوتری ساختهشده است، طراح شخصیت و فضا فرشته هادیپور است، انیماتور و جلوههای ویژه ناصر اسلامی، تدوینگر پویا زمانیان و گویندگان نیز سید جواد نوریان، مهدی خلیلیان و فاطمه آقاقلی هستند.»
گفتنی است در سی و چهارمین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان یک اثر پویانمایی کوتاه دیگر ساخته هنرمندان اصفهانی با نامهای «پرندهباز» ساخته سید احمد جعفریان و همچنین سه فیلم کوتاه در بخش کرونا روایت با نامهای «منتخب»، «آدامس» و «تبلت» ساخته علی یزدانی و مهدی نظیفی حضور دارند.
