به گزارش اصفهان زیبا؛ هزینه حمل‌ونقل داخلی و بین‌المللی تأثیر چشمگیری بر قیمت تمام‌شده کالا دارد. میزان این تأثیر بسته به نوع کالا، مسافت، روش حمل‌ونقل و شرایط بازار می‌تواند متفاوت باشد. در بسیاری از موارد، هزینه حمل‌ونقل می‌تواند بین ۱۰ تا ۳۰درصد از قیمت تمام‌شده کالا را تشکیل دهد. در کالاهای حجیم یا سنگین که هزینه حمل بیشتری دارند، این درصد ممکن است بالاتر باشد؛ همچنین برای کالاهای با ارزش بالا، هزینه حمل معمولا درصد کمتری از قیمت تمام‌شده را شامل می‌شود؛ اما همچنان تأثیرگذار است. روش حمل‌ونقل نیز یکی از فاکتورهای اثرگذار بر قیمت تمام‌شده کالاهاست. حمل‌ونقل جاده‌ای، دریایی، هوایی و ریلی هرکدام هزینه‌های متفاوتی دارند؛ برای مثال، حمل‌ونقل دریایی معمولا ارزان‌تر از حمل‌ونقل هوایی است؛ اما زمان بیشتری می‌برد. انتخاب روش مناسب حمل‌ونقل به نوع کالا و اولویت‌های زمانی وابسته است و تأثیر مستقیمی بر قیمت تمام‌شده دارد. تغییرات نرخ سوخت نیز یکی دیگر از مواردی است که بر قیمت تمام‌شده کالا اثر می‌گذارد.
هزینه‌های سوخت ازجمله عوامل متغیر و مؤثر بر هزینه حمل‌ونقل هستند که بر قیمت نهایی کالا نیز اثر دارند. تغییرات ناگهانی در قیمت نفت می‌تواند به افزایش یا کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل و درنتیجه تغییرات در قیمت تمام‌شده کالا منجر شود.
در حمل‌ونقل بین‌المللی، هزینه‌های گمرکی، مالیات‌ها و عوارض وارداتی و صادراتی نیز به هزینه نهایی حمل‌ونقل اضافه می‌شوند. این موارد به‌خصوص در صادرات و واردات کالاهایی که تعرفه‌های بالایی دارند، تأثیر مستقیم بر قیمت تمام‌شده دارند. برای حمل‌ونقل بین‌المللی، بیمه بار اهمیت زیادی دارد و معمولا به‌عنوان بخشی از هزینه حمل‌ونقل در نظر گرفته می‌شود. بیمه کمک می‌کند تا ریسک‌های احتمالی کاهش یابد؛ اما به‌هرحال هزینه‌ای مضاعف به قیمت کالا اضافه می‌کند.
نوسان‌های عرضه و تقاضا در بازار حمل‌ونقل می‌تواند بر قیمت نهایی تأثیر بگذارد؛ به‌ویژه در زمان‌هایی مانند دوره‌های اوج تقاضا، مانند مناسبت‌های خاص یا پس از بحران‌های جهانی، هزینه حمل‌ونقل به دلیل کمبود ظرفیت افزایش می‌یابد؛ بنابراین، هزینه‌های حمل‌ونقل هم در مرحله تولید (حمل‌ونقل مواد اولیه) و هم در مرحله توزیع و فروش کالا بر قیمت تمام‌شده اثرگذار است. برای شرکت‌ها و مدیران صادرات و واردات، تحلیل دقیق و انتخاب روش‌های بهینه حمل‌ونقل، راهکاری کلیدی برای کاهش هزینه‌ها و رقابت‌پذیری بیشتر در بازار است.
تأثیر عوامل داخلی و خارجی بر هزینه حمل
در ایران، هزینه‌های حمل‌ونقل داخلی و بین‌المللی طی یک سال گذشته به دلیل چندین عامل داخلی و خارجی به‌طور چشمگیری افزایش یافته است.
کاهش ارزش ریال در برابر دلار و سایر ارزهای خارجی یکی از عوامل اصلی افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل بین‌المللی بوده است. هزینه‌های مربوط به سوخت، تجهیزات، قطعات یدکی و خدمات بین‌المللی اغلب به دلار محاسبه می‌شوند؛ درنتیجه، با افزایش نرخ ارز، هزینه واردات این اقلام و درنهایت هزینه‌های کلی حمل‌ونقل افزایش یافته است. تورم داخلی و افزایش هزینه‌های عملیاتی نیز منجر به افزایش هزینه حمل‌ونقل شده است.
تورم بالا در ایران که هزینه‌های نیروی کار، نگهداری و تعمیرات، بیمه و خدمات مرتبط با حمل‌ونقل را افزایش داده، یکی از عوامل مؤثر بر افزایش هزینه‌ها بوده است. این موضوع به‌خصوص در بخش‌های حمل‌ونقل زمینی و جاده‌ای که نیازمند تعمیرات و نگهداری مداوم هستند، محسوس‌تر است. در حمل‌ونقل بین‌المللی، قوانین گمرکی و محدودیت‌های اعمال‌شده در پی تحریم‌ها باعث افزایش هزینه‌ها و زمان ترخیص کالاها شده است. بسیاری از کالاها با هزینه‌های گمرکی بالاتر یا عوارض اضافی روبه‌رو می‌شوند؛ همچنین مشکلاتی مانند محدودیت در تعداد کشتی‌ها و پروازها، هزینه‌های بیشتری را به شرکت‌های ایرانی تحمیل می‌کند.
تحریم‌های بین‌المللی باعث محدودیت در دسترسی به خدمات بین‌المللی حمل‌ونقل شده و ایران ناچار است از مسیرهای پیچیده‌تری برای تجارت بین‌المللی استفاده کند. این مسئله به افزایش هزینه‌های غیرمستقیم مانند بیمه بار، افزایش ریسک حمل‌ونقل و استفاده از مسیرهای جایگزین و طولانی‌تر منجر شده است؛ کمبود و فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل نیز یکی دیگر از عوامل اثرگذار بر هزینه حمل‌ونقل به‌شمار می‌رود.
ناوگان حمل‌ونقل زمینی، هوایی و دریایی ایران در سال‌های اخیر دچار فرسودگی و کاهش کیفیت شده است. با کمبود تجهیزات و نبود ناوگان جدید، هزینه‌های تعمیر و نگهداری افزایش یافته و زمان ارسال و دریافت کالاها نیز طولانی‌تر شده و این امر به افزایش هزینه‌های کلی حمل‌ونقل در ایران انجامیده است؛ همچنین افزایش هزینه‌های زندگی و تورم، تقاضا برای افزایش حقوق و دستمزد در میان رانندگان و سایر کارکنان بخش حمل‌ونقل را افزایش داده است. این عامل به‌ویژه بر بخش حمل‌ونقل جاده‌ای و شهری تأثیرگذار بوده و هزینه‌های عملیاتی را افزایش داده است. به‌طورکلی، ترکیب عوامل اقتصادی و سیاسی داخلی و خارجی باعث شده است در یک سال گذشته هزینه‌های حمل‌ونقل داخلی و بین‌المللی در ایران به‌طور میانگین حدود ۳۰درصد افزایش پیدا کند.
در اصفهان به‌عنوان یکی از قطب‌های صنعتی و تجاری ایران، حمل‌ونقل بارهای داخلی و خارجی با چالش‌های مختلفی مواجه است که به هزینه‌ها و کارایی این بخش آسیب می‌رساند. بسیاری از کامیون‌ها و وسایل نقلیه‌ای که در اصفهان فعالیت می‌کنند، به دلیل فرسودگی نیاز به تعمیر و نگهداری مداوم دارند. این مسئله باعث کاهش بهره‌وری و افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل شده و به تأخیر در حمل بار و ایجاد مشکلات برای تجار و تولیدکنندگان منجر می‌شود.
شرکت‌های صادراتی در اصفهان به دلیل تحریم‌ها با مشکلات زیادی درزمینه حمل‌ونقل بین‌المللی مواجه هستند. این تحریم‌ها دسترسی به بنادر بین‌المللی و ناوگان حمل‌ونقل دریایی و هوایی را محدود می‌کند و باعث افزایش هزینه‌های بیمه و ریسک‌های حمل‌ونقل خارجی می‌شود؛ همچنین، محدودیت‌های بانکی و تبادلات مالی، ارسال و دریافت بار را برای تجار اصفهانی دشوارتر و گران‌تر کرده است.
چالش کمبود راننده حرفه‌ای در بخش حمل‌ونقل
به دلیل شرایط سخت کاری، کمبود نیروی انسانی در بخش حمل‌ونقل، به‌ویژه رانندگان حرفه‌ای، یکی از مشکلات اساسی در اصفهان است. این مسئله باعث افزایش تقاضا برای نیروی کار و درنتیجه افزایش دستمزد رانندگان و کارکنان حمل‌ونقل شده است که این هزینه‌ها به‌صورت غیرمستقیم بر قیمت نهایی بار اثر می‌گذارد.
در حمل‌ونقل داخلی و خارجی، تخلیه و بارگیری بارها در پایانه‌ها و مراکز گمرکی به دلیل نبود امکانات کافی و حجم بالای بارها با تأخیر مواجه می‌شود. این تأخیرها هزینه‌های اضافی مانند هزینه انبارداری و بیمه را برای تجار به‌دنبال دارد و زمان ارسال و دریافت بار را افزایش می‌دهد. حمل‌ونقل ریلی به دلیل هزینه‌های کمتر و امنیت بیشتر می‌تواند گزینه مناسبی برای کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل در اصفهان باشد؛ با این حال، به دلیل کمبود زیرساخت‌های مناسب و محدودیت دسترسی به شبکه ریلی، هنوز استفاده از این روش برای حمل‌ونقل بار در اصفهان محدود است و اکثر بارها به‌صورت جاده‌ای منتقل می‌شوند که این خود هزینه‌های حمل‌ونقل را افزایش می‌دهد.
افزایش هزینه‌های بیمه حمل‌ونقل به دلیل ریسک‌های موجود در حمل‌ونقل خارجی و هزینه‌های جانبی مرتبط با لجستیک، مانند هزینه‌های انبارداری و بسته‌بندی، باعث افزایش قیمت نهایی کالاهای حمل‌شده در اصفهان شده است.
تأثیر نوسان‌های ارزی بر هزینه حمل‌ونقل
نوسان‌های نرخ ارز باعث افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل بین‌المللی شده است. بسیاری از هزینه‌های حمل‌ونقل، به‌ویژه در بخش حمل‌ونقل بین‌المللی، به دلار محاسبه می‌شود و با افزایش نرخ دلار، هزینه‌ها افزایش می‌یابد. این مسئله به‌ویژه برای صادرات کالاهای صنعتی و کشاورزی که از اصفهان ارسال می‌شوند، مشکل‌ساز است و رقابت‌پذیری محصولات صادراتی اصفهان را در بازارهای بین‌المللی کاهش می‌دهد؛ درنتیجه، تجار و تولیدکنندگان اصفهان برای حمل‌ونقل داخلی و بین‌المللی بارهای خود با چالش‌های متعددی روبه‌رو هستند که علاوه بر افزایش هزینه‌ها، روند تجارت و صادرات را نیز دشوارتر کرده است.
ناوگان حمل‌ونقل به روزرسانی شود
نوسازی و به‌روزرسانی ناوگان حمل‌ونقل یکی از مطالبه‌های فعالان تجاری در حوزه حمل‌ونقل داخلی به‌شمار می‌رود. یکی از مهم‌ترین نیازها، نوسازی ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای و ریلی است. بسیاری از کامیون‌ها و وسایل نقلیه سنگین فرسوده هستند و به دلیل بهره‌وری پایین و مصرف سوخت بالا هزینه‌ها را افزایش می‌دهند. با حمایت از نوسازی و واردات تجهیزات جدید و پیشرفته، می‌توان هزینه‌های حمل‌ونقل داخلی را کاهش داد و کیفیت خدمات را بهبود بخشید؛ توسعه و بهبود زیرساخت‌های جاده‌ای و ریلی نیز یکی دیگر از مطالبه‌های ما به‌شمار
می‌رود.
وضعیت جاده‌ها بهبود یابد
وضعیت جاده‌ها، پایانه‌های باری و ایستگاه‌های بارگیری و تخلیه در برخی مناطق ایران، ازجمله اصفهان، نیازمند بهبود و توسعه است. احداث و نگهداری جاده‌های مناسب و گسترش خطوط ریلی برای دسترسی بهتر به نقاط صنعتی، کاهش زمان و هزینه حمل‌ونقل و افزایش ایمنی را به دنبال خواهد داشت.
با توجه به افزایش هزینه سوخت و محدودیت‌های سهمیه‌بندی، درخواست برای مدیریت بهتر سهمیه‌ها و قیمت‌گذاری عادلانه وجود دارد؛ همچنین، شفافیت بیشتر در توزیع سوخت و حمایت از رانندگان در مواجهه با هزینه‌های بالا، یک نیاز اساسی در این حوزه است.
افزایش آموزش و حمایت از رانندگان و کارکنان لجستیکی در زمینه‌های فنی و ایمنی، به بهبود عملکرد و کاهش ریسک‌ها کمک می‌کند؛ همچنین، باید به نیازهای معیشتی رانندگان توجه کرد تا بتوان با تأمین امنیت شغلی، نیروهای متخصص و مجرب را در این حوزه نگه داشت.
یکی از مهم‌ترین موانع در حوزه حمل‌ونقل بین‌المللی، مشکلات انتقال ارز و محدودیت‌های بانکی به دلیل تحریم‌هاست. درخواست اصلی در این زمینه، تلاش دولت برای ایجاد کانال‌های امن مالی و استفاده از ارزهای جایگزین یا پیمان‌های پولی دوجانبه برای تسهیل تبادلات است.
بنادر و پایانه‌ها توسعه یابد
به دلیل محدودیت‌ها و مشکلات در دسترسی به بنادر و مسیرهای بین‌المللی، نیاز به توسعه همکاری‌های منطقه‌ای و استفاده از مسیرهای جایگزین برای صادرات و واردات بیشتر احساس می‌شود. توسعه بنادر و پایانه‌های جدید و تقویت همکاری با کشورهای همسایه در این زمینه یک اولویت اساسی است.
کاهش و اصلاح تعرفه‌های گمرکی و هزینه‌های مربوط نیز یکی دیگر از مطالبه‌های تجار اصفهانی به‌شمار می‌رود. بسیاری از صادرکنندگان و واردکنندگان با تعرفه‌های گمرکی بالا و پیچیدگی‌های اداری مواجه هستند که هزینه‌ها را افزایش می‌دهد. درخواست برای تسهیل و کاهش هزینه‌های گمرکی، تسریع فرایندهای ترخیص و رفع موانع اداری، به بهبود وضعیت حمل‌ونقل بین‌المللی کمک خواهد کرد.
با توجه به تحریم‌ها و محدودیت‌های خارجی، نیاز به دیپلماسی اقتصادی فعال و انعقاد قراردادهای بین‌المللی وجود دارد تا از این طریق بتوان دسترسی به بازارهای بین‌المللی و همچنین خدمات و امکانات حمل‌ونقل بین‌المللی را بهبود بخشید.
تسهیلات بیمه‌ای و مشوق مالی ارائه شود
ارائه تسهیلات بیمه‌ای مناسب و کاهش هزینه‌های بیمه نیز یکی از مطالبه‌های ما به‌شمار می‌رود تا با کاهش ریسک‌ها و تأمین امنیت بارهای صادراتی، انگیزه‌های بیشتری برای تجار و بازرگانان فراهم شود. درخواست برای ایجاد تسهیلات و مشوق‌های مالی به‌منظور سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و تجهیزات حمل‌ونقل و همچنین ارائه تسهیلات مالیاتی برای شرکت‌های فعال در این حوزه از اهمیت فراوانی برخوردار است.
تدوین و اجرای قوانین شفاف و کارآمد، حذف رویه‌های اداری پیچیده و به‌روزرسانی مقررات قدیمی و ناکارآمد در زمینه حمل‌ونقل داخلی و بین‌المللی برای تسهیل کسب‌وکارها و کاهش هزینه‌ها ضروری است. پیاده‌سازی سامانه‌های هوشمند و دیجیتال برای مدیریت و نظارت بهتر بر فرایندهای حمل‌ونقل، کاهش زمان انتظار و افزایش کارایی و شفافیت را به‌دنبال خواهد داشت؛ همچنین با دیجیتالی‌کردن مدارک و کاهش نیاز به مکاتبه‌های کاغذی، می‌توان روندها را تسریع کرد. این مطالبه‌ها می‌توانند تأثیر بزرگی بر کارایی و کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل داخلی و خارجی داشته باشند و به فعالان اقتصادی اصفهان و سایر مناطق کمک کنند تا به نحو مؤثرتری در بازارهای داخلی و بین‌المللی رقابت کنند.
