به گزارش اصفهان زیبا؛ «ذوب آهن» دوباره حاشیهساز شد! نقص فنی در یکی از سیستمهای غبارگیر این کارخانه روز یکشنبه، دوباره سیلی از انتقادها را به سمتوسوی این کارخانه روانه کرد و باعث شد در روزهایی که اصفهانیها هوایی برای تنفس ندارند و آلودگی هوا عرصه را بر آنها تنگ کرده است، دوباره نام این واحد صنعتی آلاینده بیشازپیش بر سر زبان بیفتد و منجر به گلایه شهروندان، بهویژه آنهایی شود که در لنجان و شانهبهشانه این کارخانه زندگی میکنند و دموبازدمشان به انواع و اقسام آلایندهها آغشته است.
مریم کرمانی، سرپرست معاونت محیطزیست انسانی ادارهکل حفاظت محیطزیست اصفهان
در روزهای گذشته، تصاویر متعددی از این کارخانه در فضای مجازی دستبهدست شد که همگی نشاندهنده ایجاد آلودگی شدید توسط این واحد صنعتی است؛ هرچند، مریم کرمانی، سرپرست معاونت محیطزیست انسانی ادارهکل حفاظت محیطزیست اصفهان، معتقد است که آلودگی شدید ذوب آهن در روز یکشنبه، تنها برای دوسه ساعت به طول انجامید که به خاطر مشکل در یکی از سیستمهای غبارگیر این کارخانه بود؛ آنجا که میگوید: «روز گذشته، وضعیت به روال قبل برگشته، بااینوجود اخطارهای لازم به این کارخانه از سوی محیطزیست داده شده است.»
آلاینده خبرساز!
این اولینباری نیست که ذوب آهن خبرساز میشود و انگشت اتهام را به سمتوسوی خود میکشد؛ واحدی آلاینده که سهم مؤثری در ایجاد آلودگی در هوای شهر لنجان دارد؛ سال گذشته نیز آلودگی شدید این واحد صنعتی بارها چالشهای زیادی را بهوجود آورد و باعث شد انتقادهای زیادی متوجه آن شود. در آن زمان، مدیرکل وقت محیطزیست اصفهان دراینباره به رسانهها گفته بود که ذوب آهن و کورههای آجرپزی بیشترین سهم را در آلودگی هوا دارند و طبق قانون با آنها برخورد خواهد شد: «مقصران اصلی آلودگی هوای اصفهان شرکت ذوبآهن و کورههای آجرپزی هستند که تاکنون جلسههای بسیاری در این زمینه برگزار و مقرر شده است شرکت ذوبآهن با برنامه جامع و مدون کارهای بزرگی درزمینه رفع آلودگی رقم بزند که ممکن است تا سه سال آینده به طول بینجامد!»
مهدی طغیانی، نماینده مجلس نیز یکی دیگر از افرادی بود که آن موقع به این مسئله واکنش نشان داد: «در خصوص واحد ککسازی ذوب آهن به مدیرعامل این شرکت تذکر جدی داده شده است. متأسفانه بر اساس گفته مسئولان محیطزیست لنجان، ۸۵درصد آلودگی این منطقه به دلیل فعالیت ذوبآهن است. نکته آخر اینکه، احکام قضایی بازدارنده در خصوص واحدهای آلاینده نیز صادر نشده است. قانون هوای پاک در مواد متعددی تکلیف آلودگی هوا و متخلفان را بهویژه در مواد ۱۱ و ۱۲ مشخص و تکالیفی وضع کرده است.
«متأسفانه در یکونیم سال سنجش و رصد ذوب آهن با بیش از ۴۰ مورد آلایندگی ثبتشده در واحد ککسازی، گندلهسازی و… تنها ۱۸ اخطار و سه پرونده قضایی تشکیلشده که یکی از این پروندهها تبرئهشده و برای پرونده دیگر جریمه هفتمیلیونتومانی تعیینشده و پرونده سوم نیز در دست بررسی است. اگر با این واحدهای آلاینده برخورد بازدارنده نشود، آنها به فعالیتهای مخرب خود ادامه خواهند داد؛ بنابراین رصد و پایش واحدهای صنعتی پیشزمینه برخورد بازدارنده با واحدهای آلاینده است.»
ذوبآهن؛ قاتل هوای پاک
سالهاست که ذوب آهن اصفهان در لیست آلایندهها قرار دارد و البته بارها از سوی محیطزیست در این زمینه اخطار گرفته؛ این در حالی است که این تهدیدها و اخطارها هنوز راه به جایی نبرده و نتوانسته است این کارخانه را وادار به استفاده از فناوریهای روز کند. وضعیت بحرانی ذوبآهن به جایی رسیده است که چندی پیش، سازمان محیطزیست نیز دراینباره به این کارخانه اولتیماتوم داد و حرف از تعطیلی آن به میان آورد: «در بررسیهای انجامشده مشخص شد که شرکت فولادمبارکه و ذوبآهن اصفهان که از بزرگترین صنایع این منطقه هستند، بیشترین آلودگی را در شعاع ۸۰کیلومتری اصفهان ایجاد میکنند.
«یکی از کارهایی که انجام دادیم، این بود که از این شرکتها درخواست کردیم مهمترین اقدامهایی را که میتواند به کاهش آلودگی هوا و محیطزیست منجر شود، به ما معرفی کنند. ما به آنها تأکید کردیم که چهار روش اصلی با بیشترین تأثیر بر کاهش آلودگی هوا را انتخاب کرده و ظرف مدت شش ماه شروع به اجرای عملیاتی آنها کنند.
«در صورت عدم آغاز عملیات اجرایی این اقدامها در مدت تعیینشده، سازمان حفاظت محیطزیست بهصورت رصد و نظارت دقیق وارد عمل خواهد شد و برخوردهایی ازجمله توقف فعالیتهای این صنایع را انجام خواهد داد. این اقدامها در راستای بهبود وضعیت محیطزیست و کاهش آلودگیهای زیستمحیطی در اصفهان انجام میشود.»
حسین احمدیکیا، مدیرگروه پژوهشی آلودگی هوای دانشگاه اصفهان
حسین احمدیکیا، مدیرگروه پژوهشی آلودگی هوای دانشگاه اصفهان، دراینباره اما با اشاره به اینکه ذوب آهن به دلیل استفاده از کوره بلند، باید هر چند وقت یکبار به تخلیه غبارگیرهای خود بپردازد، میگوید: «به همین دلیل در آن زمان گردوغبار بسیاری منتشر میشود و منطقه را فرامیگیرد. این گردوغبار دائمی نیست؛ ولی میتوان با استفاده از برخی فناوریهای جدید از بروز آن جلوگیری کرد یا مجدد غبارگیری را انجام داد. این غبارهای قهوهای، شامل مقادیر زیادی اکسید آهن بههمراه مقادیر زیادی فلزات سنگین هستند و برای سلامتی انسان مضرند.»
به گفته او، بهطورکلی، ذوب آهن به دو دلیل دارای آلودگی بسیار زیاد است؛ اول اینکه، این کارخانه از فناوریهای قدیمی استفاده میکند و بهروزرسانی نشده است و دوم اینکه، ماهیت کوره بلند، استفاده از زغالسنگ برای احیای سنگآهن و تأمین انرژی است که طبیعتا آلودگی بسیار زیادی منتشر میکند. برخلاف جهان که بیشتر از روش کورهبلند استفاده میکنند، در ایران به دلیل برخورداری از نعمت گاز طبیعی ارزان، بیش از 80 درصد تولیدکنندگان فولاد از گاز طبیعی برای احیای سنگآهن و از برق برای تبدیل آهن به فولاد استفاده میکنند که آلودگی آنها کمتر از روش کوره بلند است.
احمدیکیا با اشاره به اینکه ذوب آهن آلودگی زیادی دارد، بیان میکند: «نزدیک به 40 درصد از آلودگی ذرات معلق حاصل از منابع انسانساز منطقه اصفهان، به دلیل وجود ذوب آهن است؛ هرچند با افزایش فاصله مناطق مسکونی با آن بهشدت سهم آن کاهش مییابد. چند بخش این کارخانه بسیار آلاینده هستند؛ برای مثال، بخش “کنورتور” در ناحیه فولادسازی خوب غبارگیری نشده و ذرات معلق ریز زیادی منتشر میکند که چون فلزات سنگین فراوانی دارد، خطرناک است؛ همچنین واحد کُکسازی به دلیل استفاده از زغالسنگ، آلودگیهای زیادی، بیشتر از جنس اکسیدهای گوگرد، گازهای سمی و تا حدودی ذرات معلق تولید میکند.»
به گفته او، هنگام وزش باد نیز گردوغبارهایی از دپوهای باز کنسانتره سنگآهن به اطراف منتشر میشود که با محصورکردن یا حتی استفاده از دیوارهای متخلخل قابلکاهش هستند.
احمدیکیا میگوید: «ذوب آهن سالهاست که تهدید میشود و محیطزیست از آن میخواهد که اقدامهایی برای کاهش آلودگی خود انجام دهد؛ اما این تهدیدها هیچگاه عملی نشده است و به نظر نمیرسد در آینده نزدیک هم اتفاقی بیفتد. از سوی دیگر، تعطیلی این کارخانه که محیطزیست بهتازگی به آن اشاره کرده است، به این راحتی نیست؛ چراکه بخش عمدهای از آهن ساختمانی و تمام ریلهای کشور توسط ذوبآهن تأمین میشود؛ ضمن اینکه اشتغال بیش از 13هزار نفر بهطور مستقیم و تعداد زیاد دیگری بهصورت پیمانکاری و غیرمستقیم به این کارخانه وابسته است و برای همین هم بهراحتی نمیتوان آن را تعطیل کرد.»
احمدیکیا با بیان اینکه ذوب آهن از زغالسنگ استفاده کرده و آن را به قیمت جهانی خریداری میکند، میگوید: «بنابراین برخلاف شرکتهای فولادی دیگری که از گاز طبیعی و برق استفاده میکنند، یارانهای دریافت نمیکند و ازاینجهت سود آن بسیار کمتر بوده و آن را هم برای آلودگی هوا هزینه نمیکند. وقتی سود کارخانه کم باشد، جریمههای محیطزیستی هم کم است. متأسفانه در قانون، حجم انتشار آلایندگی مهم نیست و طبق قانون، نهایت جریمهای که برای تمام آلایندههای محیطزیستی یک کارخانه اعم از هوا و آبوخاک در نظر گرفتهشده، یکونیمدرصد میزان سود آنهاست که به دلیل کمبازدهبودن، جریمهای که پرداخت میکنند، نسبت به هزینه استفاده از فناوریهای جدید و بهروز، بسیار اندک است و برای همین هم ترجیح میدهند به پرداخت جریمه بسنده کنند.»
پیگیریهای قضایی در جریان است
بابک صادقیان، رئیس اداره امور آزمایشگاههای ادارهکل حفاظت محیطزیست استان اصفهان
آلودگی هوای اصفهان و شهرستانهای مجاور که یکی از دلایل آن، وجود ذوبآهن است، سالهاست بلای جان شهروندان شده. بابک صادقیان، رئیس اداره امور آزمایشگاههای ادارهکل حفاظت محیطزیست استان اصفهان، اما از سهم 6 درصدی ذوب آهن در آلودگی هوای اصفهان سخن به میان میآورد؛ آنجا که میگوید: «هر منبع آلایندهای با توجه به فاصله و همچنین ارتفاع دودکشی که دارد، آلودگی هوا را منتشر میکند. سهم آلودگی با توجه به عوارض طبیعی مثل وجود کوه و تپه و شرایط جوی و همچنین سرعت باد و عوامل مصنوعی مثل ساختمانها و… مشخص میشود. اگر منبع پذیرنده شهر اصفهان و منبع تولیدکننده ذوبآهن باشد، در طول مسیر، عواملی مثل شرایط جوی و سرعت و جهت باد، رطوبت، ابرناکی، دما و…. لحاظ میشود و نهایتا غلظتی به اصفهان میرسد که میزان آن را با توجه به سایر منابع متحرک و ثابتی که وجود دارند، معین میکند.»
به گفته او، بر اساس آخرین اطلاعات، سهم ذوب آهن در آلودگی هوای اصفهان 6 و سهم آن در لنجان بیش از 40 درصد است. این آلودگی از جنس ذرات معلق PM۲. ۵ است که یکی از مهمترین عوامل آلودگی هوا بهشمار میآید. او میگوید که ذوبآهن، سالهاست در لیست صنایع آلاینده قرار دارد و پیگیریهای قضایی نیز دراینباره انجام شده است: «البته در این سالها ذوبآهن اقدامهایی نیز انجامداده، اما به اندازهای که باید تأثیرگذار نبوده است. آلودگی هوای ذوبآهن سالهاست که زندگی را بر اهالی لنجان سخت کرده است.»
پرونده ذوبآهن پیچیده است
امیرحسین پرورش، مدیر روابطعمومی ذوبآهن اصفهان
اگرچه مدیران این کارخانه مدعی هستند در سالهای اخیر، گامهای زیادی برای کاهش آلودگی هوا برداشتهشده، اما به دلیل موانعی هنوز به سرانجام نرسیده است. امیرحسین پرورش، مدیر روابطعمومی ذوبآهن اصفهان، در خصوص دود غلیظ و گردوغبارهای خارجشده از یکی از دودکشهای این مجموعه صنعتی که روز یکشنبه در اطراف کارخانه مشاهده شده است، به «اصفهانزیبا» میگوید: «این دود قرمزرنگ خارجشده که مربوط به یکی از دودکشهای فولادسازی کارخانه بود، چندان آلاینده نیست و شامل پودر آهن است که در همان محوطه نزدیک دودکش روی زمین نشست و ضرری ندارد.»
او در ادامه، به برنامه جامع زیستمحیطی که مجموعه ذوبآهن اصفهان بهمنظور کاهش چالشهای زیستمحیطی در دستورکار خود قرار داده است، اشاره میکند و افزاید: «سالهای بسیاری از تأسیس کارخانه ذوبآهن اصفهان میگذرد و این مجموعه دارای عمری طولانی است و هزینههای لازم برای بهروزرسانی آن به دلایل مختلف همچون وضعیت اقتصادی کشور و تحریمها صورت نگرفته است؛ ذوبآهن اصفهان نیز در راستای حل مشکلات و چالشهای زیستمحیطی، یک برنامه جامع زیستمحیطی در دستورکار خود دارد؛ برنامهای که در رابطه با آن با سازمان محیطزیست هم به توافق رسیده است تا درنهایت از طریق این برنامه، بتواند گامبهگام عیوب تکنولوژیک خود را در حوزه زیستمحیطی برطرف کند. ثبت این طرح به دهه 90 برمیگردد، طرحی که 30 تا 40 گام دارد و تا به امروز نزدیک به 17 گام آن برداشتهشده است.»
پرورش با بیان اینکه بر طبق پژوهشهای دانشگاه صنعتی و دانشگاه اصفهان سهم ذوبآهن در آلودگی هوای شهر اصفهان مشخص شده است، خاطرنشان میکند: «عمده آلایندگی ذوبآهن برای شهرستان لنجان است و منابع متحرک سهم بیشتری از کارخانه ذوبآهن در آلودهکردن هوای اصفهان دارند؛ البته نه به این معنا که بگوییم ذوبآهن آلاینده نیست، اما این اراده هم در ذوبآهن وجود دارد که در راستای بهبود وضعیت موجود تلاش خود را میکند.»
مدیر روابطعمومی ذوبآهن با اشاره به اینکه چالش آلودگی تنها مشکل ذوبآهن نیست و مسائل مالی، زیان انباشته، مشکلات تأمین مواداولیه و فضای کارگری ملتهب از دیگر چالشهای این مجموعه صنعتی بهشمار میرود، میگوید: «طی یکسالونیمی که بنده در این فضا مشغول به کار هستم، شاهد بودم که گره ذوبآهن پیچیده است و از یک سمت باز نمیشود؛ بدین معنا که این مشکلات تنها از سوی فرد یا افراد خاصی حلشدنی نیست.» پرورش معتقد است که بخشی از مشکلات ذوبآهن، ملی است.
او عنوان میکند: «ذوبآهن تنها فولادسازی است که زیرمجموعه وزارت صمت نیست و زیرمجموعه وزارت کار است؛ اما زنجیره تأمین آن ناقص بوده و دشواریهایی برای تأمین کک و سنگآهن خود دارد. در کل، پرونده ذوبآهن پیچیده است.»
ذوبآهن تعطیل میشود؟
مدیر روابطعمومی ذوبآهن در پاسخ به این پرسش که در شرایط کنونی و با توجه به چالشهایی که از آن صحبت شد، آیا میتوان امیدی به بهبود وضعیت موجود در خصوص آلایندگی کارخانه ذوبآهن اصفهان داشت یا خیر؟ عنوان میکند: «در همه زمانها ارادهای برای بهبود شرایط وجود داشته و همچنان این اراده موجود است؛ بهعنوانمثال، یکی از مشکلات ذوبآهن، مصرف کک است. زمانی که مصرف کک زیاد باشد، طبیعتا تولید کک در ککسازی هم باید افزایش پیدا کند. ازطرفی، آلاینده اصلی هم کک است؛ درضمن مسئله ذوبآهن طی سالهای بسیار ککسازی بوده است. در همین راستا نیز پروژهای به اجرا درآمده که مصرف کک را به نصف رسانده است؛ فضایی که به سمت کاهش آلایندگی خواهد رفت.»
پرورش همچنین در پاسخ به این پرسش که ترجیح ذوبآهن پرداخت جریمهها به دلیل تولید آلایندگیهاست تا بهروزکردن فناوریها؟ میگوید: «تابهحال این صحبت به میان نیامده است که ما جریمهای را پرداخت کنیم؛ اما در تکنولوژی اقدامهایی صورت ندهیم. این موضوعهای مطرحشده بهدوراز انصاف است. بهروزرسانیها و استفاده از فناوری روز از سوی مجموعه ذوبآهن تا حد امکان انجام میشود و نباید انتظار داشت بهوسیله چوب جادویی مشکلات ذوبآهن، این کارخانه ۵۴ ساله بهسرعت حل شود؛ این انتشار به حل مسئله اصلی کمکی نخواهد کرد؛ حتی مجموعه فولاد مبارکه که بهروزتر است و درعینحال سود خیلی هنگفتی هم دارد، حل مشکلاتش در حوزه آلایندگی زمانبر بوده و بحث آلایندگی این مجموعه، همچون ذوبآهن نیز مطرح است.»
مدیر روابطعمومی ذوبآهن بار دیگر به طرح جامع زیستمحیطی ذوبآهن اشاره میکند و معتقد است این برنامه که هم استان اصفهان و هم سازمان محیطزیست بر آن مهر تأیید زدند، مجموعه ذوبآهن اصفهان را بهنوعی مکلف کرده است این رویکرد را بهصورت جدی اجرایی کند.
او همچنین در خصوص تهدیدهای سازمان محیطزیست در خصوص تعطیلی مجموعه ذوبآهن اصفهان به دلیل اینکه از عاملان اصلی آلودگی هوای استان اصفهان است، میپردازد و میگوید: «این درک وجود دارد که سازمان محیطزیست نیز وظیفهای در رابطه با موضعگیریها و مصاحبههای رسانهای خود دارد؛ اما ذوبآهن هم صنعتی است که بهصورت مستقیم در استان اصفهان ۱۲هزار نفر پرسنل دارد و حدود ششهزار نفر در شرکتهای زیرمجموعه آن مشغول فعالیت هستند؛ همچنین ذوبآهن در استان سمنان، شرکت زغالسنگ البرز شرقی را هم دارد که چند هزار نفر در آن مجموعه مشغول به کار هستند و در سوادکوه و سنگان استان خراسان هم دارای نیروهایی در معادن است که مشغول به کار هستند. ازطرفی، مجموعه ذوبآهن اصفهان دارای یک خانواده ۵۰ تا ۶۰ هزارنفری از بازنشستگان است؛ مجموعهای گسترده که صحبت از تعطیلی آن چندان منطقی و البته اجرایی نیست.»
پرورش در واکنش به صحبتهایی که از سوی برخی فعالان محیطزیست در رابطه با تعطیلی این واحد صنعتی منتشر میشود، میگوید: «این مجموعه ۷۰درصد تیرآهن کشور را تولید میکند و ازطرفی، تولیدکننده انحصاری ریل نیز ذوبآهن بوده و توسعه راهآهن به ذوبآهن اصفهان وابسته است. از سوی دیگر، تنها شرکت داخلی که برای ایمنسازی معادن، آرکای فولادی میسازد تا به جای چوب از فولاد استفاده کنند، ذوبآهن اصفهان است؛ به همین خاطر صحبت در خصوص تعطیلی ذوبآهن به حل مشکلات موجود کمکی نخواهد کرد؛ زیرا تصمیمی استراتژیک و کلان است.»
اولویتهای بخش محیطزیست ذوبآهن چیست؟
بابک بیگی، مدیر بهداشت، ایمنی و محیطزیست (HSE) ذوبآهن
بابک بیگی، مدیر بهداشت، ایمنی و محیطزیست (HSE) ذوبآهن نیز در تکمیل صحبتهای مدیر روابطعمومی ذوبآهن در رابطه با مشکل پیشآمده در یکی از دودکشهای ذوبآهن به «اصفهانزیبا» میگوید: «روز یکشنبه به محض بروز اختلال در غبارگیر کنورتور۳ سریع این کنورتور از مدار تولید خارج شد و این یعنی، ازدستدادن یکسوم تولید در فولادسازی؛ ولی به جهت اولویت محیطزیست، ذوبآهن این عدم نفع تولید را پذیرفت و این اقدام را انجام داد.»
او همچنین با اشاره به بازرسیهای سازمان محیطزیست بیان میکند: «فرایندهای تولیدی ذوبآهن اصفهان توسط کارشناسان محیطزیست استان موردبررسی قرار گرفت که نهایتا منجر به تدوین برنامه جامع زیستمحیطی در 1397 برای ذوبآهن شد و دارای 37 محور است. شرکت ذوبآهن تاکنون 15 بند از این محورها را بهطور کامل انجام داده و به تأیید سازمان محیطزیست رسیده است. سه بند دیگر نیز انجام و برای بررسی و اعلامنظر به سازمان محیطزیست ارسال شده است؛ دو بند هم با توجه به شرایط و انجام آزمایشهای تحتنظارت سازمان محیطزیست باید توسط این سازمان تعیینتکلیف شود. مابقی یعنی حدود ۲۰ بند دیگر در ویرایش ۰۲ برنامه جامع زیستمحیطی در فروردین ۱۴۰۳ بهروزرسانی و برای بررسی و تأیید به سازمان محیطزیست ارسال شد که در شهریور ۱۴۰۳ مورد تأیید قرار گرفت و در حال حاضر این بندها در حال اجرا و پیگیری هستند.»
به گفته بیگی، ذوبآهن در سالهای گذشته اقدامهای زیستمحیطی زیادی انجام داده و حدود پنجهزار میلیارد تومان نیز هزینه کرده است؛ برای مثال، این فعالیتها در بحث فولادسازی عدد سههزار میلیگرم بر نرمال مترمکعب را به 230 میلیگرم رسانده است؛ البته استاندارد این عدد زیر 200 میلیگرم بوده؛ یعنی بهبود 90 درصدی در این زمینه داشته است و اینگونه نبوده که پروژههای انجامشده تأثیری نداشته باشند؛ ضمن اینکه بیشتر تعمیرات اساسی کارخانه در فصل سرد و شروع پدیده اینورژن انجام میشود. در حال حاضر نیز واحد احیای مستقیم بهطورکلی متوقف است.
قبول داریم که ذوبآهن آلاینده است
او میگوید: «این را قبول داریم که بخشی از فعالیتهای ذوبآهن آلودگی ایجاد میکند؛ اما قبول نداریم که ذوبآهن هیچ اقدامی برای رفع آنها انجام نداده است. اتفاقا حفظ محیطزیست که کارکنان ما نیز دغدغه آن را دارند، همواره جزو اولویتهاست. ما به انجام پروژههای زیستمحیطی مصر هستیم. تولید فولاد در ذوبآهن اصفهان به روش کورهبلند بوده و تنها کورهبلند در کشور نیز مربوط به این کارخانه است.
«بهجز یک کورهبلند با ظرفیت پایین در کرمان، مابقی تولید فولاد در کشور به روش احیای مستقیم صورت میگیرد و با توجه به تعدد شرکتهای فولادی به روش احیای مستقیم، دانش فنی بیشتری در این حوزه وارد کشور شده است؛ درحالیکه دانش کورهبلند محدود بوده و با توجه به تحریمها، استفاده از دانش فنی از خارج کشور بسیار محدود است؛ همچنین منابع محدود مالی ذوبآهن، اجرای پروژههای زیستمحیطی را با کندی روبهرو کرده است.
«برای اجرای پروژههای زیستمحیطی طرح جامع ویرایش ۰۲ به دوهزار و 800 میلیارد تومان منابع ریالی و سهمیلیون یورو منابع ارزی نیاز است. در کنار این محدودیتها، تعهدات تولیدی ذوبآهن به سازمانها و ارگانهای دولتی و خصوصی نیز وجود دارد که امکان توقف طولانیمدت بخشهای تولیدی را بهمنظور اجرای پروژهها غیرممکن میکند. همه اینها دستبهدست هم داده و رفع مشکل آلودگی هوا را پیچیدهتر کرده است».
یکی از انتقادها به ذوبآهن، عدم استفاده از فناوریهای نوین است.به گفته بیگی، ذوبآهن در طول ۵۳ سال عمر خود، همواره سعی در بهروزرسانی سیستمها و تجهیزات تولیدی خود داشته که بخشی از آنها انجام شده است؛ بهطورمثال، در دهه ۸۰ کورهبلند3 توسط شرکت کرهای و نیز ککسازی شماره ۳ و آگلوماشین ۴ با تکنولوژی روز دنیا طراحی و اجرا شده است.
پیگیری مشکلات آلایندگیهای صنایع اصفهان به قیمت تعطیلی آنها
حامد یزدیان، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی
حامد یزدیان، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی نیز در رابطه با بحث آلایندگی مجموعه ذوبآهن و موضوع آلودگی هوای استان اصفهان به «اصفهانزیبا» میگوید: «هفته گذشته مسئولان مختلف در مقیاس ملی به کمیسیون آب، کشاورزی و منابع طبیعی دعوت شدند؛ نشستی مشترک که در آن مطالبههایی با موضوع ترک فعلهای قانون هوای پاک مطرح شد.»
دبیر کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس در ادامه با بیان اینکه ما حتما در مقیاس استانی پیگیر این موضوع مهم هستیم، میافزاید: «بنده هفته گذشته دیداری با رئیس جدید پالایشگاه اصفهان داشتم و در هفته جاری نیز در مجموعه ذوبآهن اصفهان حضور خواهم داشت؛ بهخصوص اینکه در روز یکشنبه شاهد دود غلیظ خارجشده از یکی از دودکشهای کارخانه ذوبآهن هم بودهایم و نیاز است پیگیریهای لازم در این خصوص صورت گیرد.»
به گفته یزدیان، خط قرمز ما مسائل محیطزیستی و آلودگی هواست؛ چراکه این موضوع با سلامت مردم سروکار دارد؛ حتی اگر این پیگیریها منجر به تعطیلی کارخانهها شود، باید هرچه سریعتر چالشهای موجود در رابطه با آلودگی هوای استان اصفهان برطرف شود تا مردم شاهد چنین شرایطی در استان نباشند.
او میافزاید: «متأسفانه آلایندگیها و مشکلات صنایع استان اصفهان، برای خود استان ماست و ازطرفی، اگر این صنایع مزیتهای اجتماعی هم داشته باشند، با این گلایهها طرف هستیم که چرا کل کشور از مواهب صنایع اصفهان برخوردار نیست. همه تلاش ما بهعنوان نماینده مردم استان اصفهان در مجلس این است که مشکلات و چالشهای برآمده از مجموعه ذوبآهن اصفهان، حتی به قیمت تعطیلی موقت بخشهایی از این مجموعه کاهش یابد.»
دغدغههای محیطزیستی، اولویت مدیران ذوبآهن اصفهان باشد
یزدیان در پاسخ به این پرسش که آیا این تعطیلی با توجه به نقش پررنگ مجموعههایی همچون ذوبآهن اصفهان در صنایع کشور، قابلاجراست یا خیر؟ میگوید: «در گام اول باید دغدغه مدیران این صنایع کمکردن آلایندگیها باشد. تا زمانی که مدیران به فکر شرکتداری و منافع شرکت باشند، هیچ مشکلی حل نخواهد شد. باید دغدغههای محیطزیستی اولویت این مدیران باشد؛ چراکه این موضوع همانطور که پیشتر اشاره کردم، با جان و سلامت مردم سروکار دارد؛ همچنین در راستای حل این چالش عظیم باید هزینههایی صورت گیرد. اگر هم توان هزینهکردن از سوی مجموعه ذوبآهن وجود ندارد، باید کار را به دست کسانی سپرد که بتوانند از پس مشکلات برآیند.»
این نماینده خاطرنشان میکند: «درنهایت، صنعتی همچون ذوبآهن اصفهان اگر نمیتواند چالشهای محیطزیستی خود را حل کند و ازلحاظ اقتصادی هم بهعنوان یک مجموعه پرضرر صنعتی بهشمار میرود، عملکرد منطقی ندارد و باید به تعطیلی بینجامد؛ البته همه این مشکلات از سوی مجموعه ذوبآهن اصفهان قابلحل است و میتوان از شرکتهایی که توانایی حل این چالشها را دارند، کمک گرفت، شرکتهایی که میتوانند به کنترل منابع و آلایندگی صنایع و نصب فیلترها در کارخانه کمک کنند.»
تلاش نمایندگان استان خروج صنایع استان از لیست آلایندههاست
محمدتقی نقدعلی، نماینده مردم خمینیشهر در مجلس شورای اسلامی
محمدتقی نقدعلی، نماینده مردم خمینیشهر در مجلس شورای اسلامی نیز در رابطه با تلاش نمایندگان استان اصفهان در راستای حل چالش آلودگی به «اصفهانزیبا» میگوید: «مجلس شورای اسلامی سالیان سال است که قانون هوای پاک را مصوب کرده است، قانونی که در آن، وظایف و تکلیف تکتک دستگاهها مشخص شده است؛ بدین معنا که هیچ وزارتخانه و سازمانی در کشور نیست که این قانون برایش تعیینتکلیف نکرده باشد. البته بعضا در اجرای تکالیف مذکور، کوتاهی و تخطی نیز صورت میگیرد.»
نقدعلی با اشاره به آلایندهبودن مجموعهای چون ذوب آهن اصفهان ادامه میدهد: «صنعتی همچون ذوبآهن اصفهان یک صنعت پیر است که فرسودگی دستگاه و مشکلات مدیریتی آن دستبهدست هم داده تا نتواند به استانداردهای محیطزیستی دست پیدا کند و متأسفانه ذرات معلق، گازهای آلاینده را در هوا منتشر میکند.»
این نماینده استان اصفهان در پاسخ به این پرسش که مجلس در راستای حل چالشهای محیطزیستی برآمده از کارخانه ذوبآهن اصفهان چه اقدامهایی صورتداده یا در دستورکار دارد، میگوید: «مجلس مستمرا در بحث آلودگی در حال پیگیری وظایف و تکالیف نظارتی خود است. در آخرین جلسهای که کمتر از یک ماه قبل با حضور معاون اجرایی محترم ریاستجمهوری، ریاست سازمان محیطزیست، مدیرکل محیطزیست استان و تکتک مدیران این صنایع ازجمله مدیرعامل سابق ذوبآهن، مدیرعامل فولاد و مسئولان شرکتهای مختلف و نیروگاهها در دفتر معاون اجرایی برگزار شد، مبحث مازوتسوزی و آلایندگی مطرح شد؛ نشستی که در آن تکالیف و تعهدهایی را به عهده صنایع گذاشتیم.»
به گفته نقدعلی، مجلس با جدیت بهدنبال خارجکردن صنایع استان اصفهان از لیست صنایع آلاینده است. او خاطرنشان میکند: «قابلتوجه است که حل این مشکل نیاز به بازه زمانی بلندمدت دارد؛ اما سعی ما این است که در یک بازه زمانی میانمدت، بار آلایندگی را از روی صنایعی چون ذوبآهن کم کنیم. تکتک نمایندگان استان، بهخصوص دکتر طغیانی، در این زمینه واقعا پیگیر هستند تا صنایع استان به سمت خروج از لیست آلایندهها بروند و به صنایع پاک تبدیل شوند.»
