زیباترین هتل خاورمیانه

به گزارش اصفهان زیبا؛ امروز که صحبت از «استانداردهای جهانی»، «جهانی شدن» و «مدرن شدن» می‌شود، منحصر به فرد بودن و حرف خاصی برای گفتن داشتن، نایاب و محبوب شده و اصفهان شهری است که این برگ برنده را دارد؛ آنقدر که فقط یکی از بناهایش زمانی آندره گدار را به تب و تاب انداخته و امسال هم خبرنگار گردشگری سی‌ان‌ان را مبهوت خود کرده؛ طوری که تیتر زده است: «عباسی ایران؛ زیباترین هتل خاورمیانه».

اصفهان به اندازه کافی شگفتی‌های تاریخی دارد؛ اما از جهات مختلف هتل عباسی به تنهایی یک جاذبه گردشگری منحصر به فرد نه فقط برای اصفهان که برای ایران محسوب می‌شود. بنایی که حدود 300 سال پیش، در زمان حکومت شاه سلطان حسین صفوی ساخته شد.

به عنوان کاروانسرایی برای اقامت بازرگانانی که در راه ابریشم سفر می‌کردند، سال‌ها، دهه‌ها و قرن‌ها بعد در حوالی سال 1900 میلادی به عنوان پادگان نظامی مورد استفاده قرار گرفت و تخریبش آغاز شد تا اینکه در سال 1950 میلادی باستان‌شناس معروف فرانسوی، آندره گدار که در آن زمان در ایران کار می‌کرد، تلاش کرد که بنا را احیا کند.

خیلی زود هتل عباسی، بنایی شد که الان می‌بینیم؛ گران‌ترین و مجلل‌ترین هتل اصفهان. در دنیایی که همه چیز به سمت یکسان‌سازی و جهانی شدن پیش می‌رود، هتل عباسی یکتاست و مهم ترین ویژگی‌اش این است که به طور ویژه‌ای پارسی است!

مسیر رسیدن

هتل عباسی در ابتدای خیابان آمادگاه خیلی نزدیک به چهارباغ و در همسایگی مدرسه چهارباغ و بازار هنر و بازارچه بلند) قرار دارد. چهار در مختلف هم برای ورود از بخش‌های مختلف به هتل وجود دارد که یکی در اصلی است، دومی برای پذیرایی از مهمانان غیر مقیم در سمت شرقی در اصلی است و دو در دیگر به فضا و حیاط پشتی هتل می‌رسند که البته به واسطه به داخل حیاط اصلی منتهی می‌شوند.

خیابان چهارباغ عباسی، ابتدای خیابان آمادگاه

نکته کاربردی گردشگرانه

در همه فصول سال می‌توانید به هتل عباسی سر بزنید و از فضای خوبش لذت ببرید؛ اما جذاب‌ترین زمان، وقتی است که درختان فضای باز هتل پر از «به» شده‌اند. ابتدای پاییز یعنی مهر و آبان ماه آرام آرام درختان پر از «به» می‌شوند؛ «به» اصفهان که از قدیم مشهور بوده حال و هوای هتل زیبای اصفهان را دلپذیرتر می‌کند.

هوا نه گرمای تابستان را دارد و نه سرمای زمستان را و می‌شود در این فضای دوست داشتنی با صدای آب و نورهای ملایم و درختان پربار نشست و کشک و بادمجان اصفهان، آش رشته یا شام به همراه خورش ماست و دسر اصفهانی خورد.

برای ورود به هتل، اگر اتاق ندارید، باید از در دوم وارد شوید و بلیت تهیه کنید. مبلغی که برای ورودیه می‌پردازید، از هزینه غذایی که در فضای باز هتل می‌خورید، کسر می‌شود.

اگر قصد دارید یکی از تالارهای هتل را برای مجالس یا مهمانی‌هایتان رزرو کنید، دانستن این نکته مهم است که برخی از تالارها مثلا تالار کوچک اما زیبای عالی قاپو به تشریفات هتل تعلق دارد و معمولا به عموم اجاره داده نمی‌شود. بنابراین کوچک‌ترین تالاری که اگر از پس هزینه‌اش بربیایید می‌توانید رزروش کنید، تالار هشت بهشت با گنجایش 100 نفر است.

در سال 1341 زمانی که برخی از فعالان میراث فرهنگی اصفهان تبدیل سرای فتحیه به هتل را مورد انتقاد قرار دادند، شرکت بیمه ایران گروهی 20 نفره از خبرنگاران تهران را به خرج خود به اصفهان آورد و اقداماتش را برای آنها توضیح داد.

آنها یکراست از فرودگاه به هتل رفته و از 40 دستگاه سوئیت آماده شده بازدید کردند. مشرف نفیسی، مدیر عامل وقت این شرکت در این بازدید گفت: «چون در محافل مختلف درباره هزینه مهمان سرای شاه عباس کبیر مطالبی دور از حقیقت گفته شده، خواستم که آقایان از نزدیک هم ساختمان آن را که با اسلوب و معماری قدیم ایران بنا شده ببینند».

بدو ورود

بسته به این که از کدام در هتل وارد شوید، دیدنی‌ها متفاوت است! اگر ورودتان از در اصلی باشد، ناخودآگاه نگاهتان به بالا خواهد رفت، سقف و راه پله سمت راست در مرکز توجهتان خواهد بود و بعد ورودی باغ که روبه رویتان است کنجکاوی‌تان را برمی‌انگیزد و از آنجا احتمالا نگاهتان روی دیوارها خواهد چرخید و از دیدن تابلوهای آئینه‌کاری محدب طاووس، سرو و شکوفه لذت خواهید برد.

سمت چپ هم فضای لابی است که در انتها به فروشگاه‌های هتل می‌رسد و ورودی برخی از اتاق‌ها نیز از همین سمت است. در تزئینات سقف طبقه بالا از گچبری و آئینه‌کاری محدب رنگین استفاده شده است. اگر از در دوم که کوچک تر است وارد شوید، رو به رو به رستوران چهلستون و کافه تریای نقش جهان می‌رسید و سمت چپ راهرویی است که شما را به فضای لابی هتل می‌رساند.

مقدمه

به خواست مادر شاه سلطان حسین صفوی مدرسه چهارباغ حوالی سال 1700 میلادی ساخته شد. او برای تامین هزینه‌های مدرسه، بناهای دیگری هم ساخت و وقفش کرد؛ از جمله چندین مزرعه، باغ، مغازه و کاروانسرا. یکی از مهم ترین این موقوفات هم بنایی شانه به شانه مدرسه بود که نام کاروانسرای مادرشاه را بر خود داشت.

در وقف نامه 40 صفحه‌ای «مدرسه مبارکه جدید سلطانی» [مدرسه چهارباغ] نوشته شده در 123 ق آمده است: «تمامت قطعه زمین معینه واقعه در جنب مدرسه رفیعه، مبارکه مزبوره و حجرات کاروانسرای جدید مبنی است در اراضی مذکوره با عمارات و حجرات و سایر اعیانات مستحدثه». این وقف‌نامه، تعمیر این کاروانسرا را یکی از موارد هزینه کردن درآمدهای موقوفه دانسته است.

بنایی که از حیاطی مربع شکل با اضلاع 80متر و در هر سو ایوان‌هایی با حجره‌های سفید رنگ در دو طبقه، نهر و سکویی در میان برای پیاده کردن بارهای کاروان‌ها. ایوان شمالی به بازارچه شاهی وصل بود و ایوان جنوبی به باغ فتح‌آباد؛ اما بر اثر حمله مغول‌ها آسیب دیده بود تا اینکه در زمان ظل السلطان با هزینه 10 هزار تومان بازار و کاروانسرا تعمیر شد نه البته به قصد احیای میراث که او اهل چنین تفکری نبود! قصدش از این کار فراهم کردن محل جدیدی برای اسکان سربازانش بود.

21هزار سرباز که در میدان‌های چهارحوض، نقش جهان، توپخانه و… کار می‌کردند. کریم خان میرپنج، فرمانده قشون اصفهان، علاوه بر احیای کاروانسرا میدان وسیعی هم برای مشق قشون به انضمام مخزن و اتاق کار و اتاق هایی برای صاحب منصبان و قصری ناظر بر چهارباغ، رو به روی آن ایجاد کرد و نامش را فتح آباد گذاشت. از آن زمان به مدت حدود 42 سال، این منطقه کاربری نظامی داشت و به نام «سربازخانه لشکر جنوب» از آن یاد شده است.

نام «آمادگاه» که هنوز برای این خیابان به کار می‌بریم هم از همین زمان متداول شده بود. بعد از این زمان کشمکش‌های زیادی بر سر مالکیت بنا بین مرحوم سیدالعراقین و شخص ثروتمند بانفوذی به نام محمدکاظم مثقالی رخ داد تا عاقبت رای به موقوفه بودن بنا داده شد؛ اما بنا روزگار خوشی نداشت، مدتی اصطبل بود و مدتی هم انبار قند و شکر بعد هم دوباره آمادگاه ارتش شد حتی در موقع کودتای 28 مرداد افراد دستگیر شده از جمله دکتر عباس ادیب در اینجا مورد بازجویی قرار گرفتند.

تا اینکه در سال 1336 شمسی دولت وقت تصمیم گرفت کاروانسرا را به هتل بین‌المللی «به سبک نوین» تبدیل کند. اجاره‌نامه‌ای بین بیمه ایران و اداره اوقاف اصفهان در اسفندماه سال 1336 با پیشنهاد آندره گدار كه زمانی رئیس و در آن موقع مشاور اداره كل باستان شناسی بود، منعقد شد كه بر اساس آن، سرای فتحیه به مدت 60 سال به شرکت بیمه ایران اجاره داده شد تا به هزینه خود مهمانخانه‌ای بسازد.

این شرکت در مقابل، پنج میلیون ریال به طور پیش قسط در اختیار اداره اوقاف قرار داد که چند دبستان با این پول ساخته و به اداره فرهنگ واگذار شدند. کلنگ زنی انجام شد و نامش را «هتل شاه عباس» گذاشتند. این کار البته موافقان و مخالفان زیادی داشت و روزنامه‌های آن زمان اصفهان مقالات زیادی در انتقاد یا تایید این کار نوشتند؛ به هر حال بازسازی‌ها و تزئینات انجام شدند و شد آن چه باید می‌شد؛ مجلل‌ترین هتل اصفهان که معرف معماری بومی ایران است.

پیش از ورود

پیش از ورود به بنا می‌توانید نگاهی به معماری آن داشته باشید؛ نمایی ساده که پنجره اتاق‌های رو به خیابان را به عابران نشان می‌دهد و حدس هم نمی‌توانید بزنید که این نمای ساده در داخل با چه تزئیناتی همراه شده است. رو به روی بنا هفت نخل تقریبا به عمر خود هتل وجود دارد. سمت شرقی بنا الحاقی است و ورودی بیشتر مراسم و نمایشگاه‌ها از این سمت است.

برای اقامت

اولین مواجهه شما با این هتل می‌تواند به هدف «اقامت» باشد. 225 اتاق، سوئیت و آپارتمان انواع گزینه‌هایی است که مخاطبان هتل عباسی پیش رو دارند؛ شامل اتاق های معمولی یک تخته و دو تخته، چشم انداز و پردیس، سوئیت های معمولی، قاجار، صفوی، سبز و البته آپارتمان دو و سه خوابه هستند.

در تزئینات سوئیت‌های صفوی، تلفیق گچبری، تشعیر، تذهیب و مقرنس را می‌بینید. در سوئیت‌های قاجاری تزئینات مقرنس و دیوارنگاری قابل توجه اند و سوئیت‌های پردیس که رو به حیات هم هستند، چیدمان مدرن دارند. اتاق‌های استاندارد و چشم انداز و پردیس، تزئینات به نسبت ساده‌تری دارند.

برای غذا و فضا!

اگر بخواهید برای صبحانه، ناهار، شام یا میان‌وعده به هتل عباسی بروید، تقریبا شش انتخاب مختلف خواهید داشت. صبحانه را می‌توانید در سالنی که نقش ها و آئینه کاری های به سبک قاجار دارد، بخورید.

طرح های گل و مرغ اثر هنرمند فقید سید جعفر رشتیان و تک چهره ها کار استاد ابراهیم جبار بیگ است. در فاصله بین تالار صرف صبحانه و راهروی اتاق ها، سالن کوچکی قرار دارد که دیوارهای آن به دقیق ترین صورت تُنگ بری و مقرنس کاری شده است و اتاقِ موسیقیِ کاخ عالی قاپو را در ذهن تداعی می کند. از یک ردیف پنجره‌های رو به باغ این تالار می‌توانید نمای زیبای گنبد فیروزه ای مدرسه چهارباغ را هم ببینید.

برای ناهار و شام می‌توانید سفره‌خانه سنتی انتهای شرقی باغ را انتخاب کنید که از 12 الی 15 و شب ها از ساعت 19 الی 23 همراه با اجرای موسیقی سنتی زنده به سرو غذا می‌پردازد. در ضلع شمالی مهمانسرا و رو به روی دری که به سرسرای اصلی باز می شود، غرفه ای با دیوارها و سقف بلند کاشی کاری شده و دو ایوان دو طبقه در دو طرف قرار دارد که به عنوان چایخانه از آن استفاده می شود و بعد از ظهرها تا شب فعال است. آش رشته و چای این بخش معروف است.

در فضای باز ضلع شرقی هم رستورانی است که انواع غذاهای سنتی و فرنگی را سرو می‌کند؛ اما یکی از پرطرفدارترین رستوران‌های هتل «چشم انداز» است؛ جایی که مخصوصا بعد از غروب آفتاب به خاطر نورپردازی‌ها جذاب است. این رستوران از باقی فضاهای غذایی کمتر باز است و در خیلی از مواقع سال هم کلا تعطیل است. کافی شاپ نقش جهان که سمت شرقی لابی هتل است، اما از هشت صبح تا یازده شب باز است و به جز منوی کافه‌ای پیتزا و فست فود هم دارد.

برای سمینار و جشن

دومین مواجهه با هتل عباسی می‌تواند شرکت در جلسات و سمینارهای محلی، ملی یا بین‌المللی باشد. شماری از سمینارها، افتتاحیه‌ها و اختتامیه‌ها در تالارهای مختلف این هتل برگزار می‌شوند. مهمترین فضای این قبیل برنامه‌ها، «تالار عباسی» است؛ یکی از با شکوه ترین تالارهای این مجموعه که هر کس واردش می‌شود، ناخودآگاه نگاهش به سقف تالار گره می‌خورد! برای رسیدن به آن معمولا از در سوم هتل باید وارد شوید، پوشش سقف و بدنه سرسرای ورودی تالار، هنر «کُپ بری» و «لایه چینی» را تماشا کنید.

نقوش تکرار شده و متحد الشکل دیوارها و سقف، با پوششی از ورق های طلا مخاطبان را حسابی سر ذوق می‌آورد. به داخل تالار که وارد می‌شوید، مقرنس های چوبی سقف و «تُنگ بری»های متنوع و ظریف، به همراه ورق طلاهای قلمگیری شده در دیوار و سقف دیدنی هستند. این تالار ظرفیت میزبانی از 550 نفر را دارد. «تالار آینه» که به آئینه‌کاری‌ها، گچبری‌ها و طلاکوبی‌های سقفش می‌نازد، دومین گزینه این هتل برای همایش‌هاست.

ظرفیتش کمتر از نصف ظرفیت تالار عباسی است و برای همایش‌های کوچکتر مناسب است. گزینه سوم، «تالار فیروزه» است؛ فضایی که رنگ فیروزه‌ای با ورق‌های طلا به انضمام هنرهای «کپ بری»، «نقاشی»، «آئینه کاری» و «گچبری» دیدنی‌اش کرده‌اند. در این تالار امکان پذیرایی از 400 نفر فراهم است. «تالار مرمر که به خاطر سنگ‌های مرمر کف فضایش به این نام خوانده می‌شود، از تالارهای دیگر جدیدتر و با تزئینات کمتر از جمله دیوارهای کرمی رنگ، آئینه کاری های ظریف است.

اما اگر به تزئینات بسیار مجلل علاقه مندید «تالار زرین» یک مقصد گردشگری جالب است. جایی که طبقه همکف هتل که ورق طلاهای قلمگیری شده در پس زمینه سبز آبی دیوارهایش دیده می‌شوند. ظرفیت این تالار حداکثر 80 نفر است و این مهمانان می‌توانند هنرهای «تذهیب»، «لایه چینی» و «گچبری» را بر سقف و دیوار فضا ببینند. در سوی دیگر همین طبقه «تالار نقش جهان» با یکصد و بیست نفر ظرفیت دیده می‌شود.

وجود کتیبه بزرگ قدیمی، گره چینی خاص و منحصر به فرد سقف، شیشه های رنگی و همچنین جداکننده چوبی نفیس را می توان از مشخصه های منحصر به فرد این تالار دانست. دو تالار دیگر هم وجود دارند که بسیار ساده هستند و معمولا به ستاد خبری جشنواره‌ها یا سالن کنفرانس اختصاص پیدا می‌کنند.

«تالار سیمین» با تزئینات گچبری و قطار بندی و گنجایش 40 نفر و «تالار سیما» با ظرفیت 50 نفر. اما جمع و جورترین و جذاب‌ترین تالار هتل که فقط ظرفیت پذیرایی از 30 نفر را دارد، «تالار عالی قاپو» است؛ فضایی ملهم از اتاق موسیقی کاخ عالی قاپو با همان تزئینات گچبری، نقاشی، تُنگ بری و قطار بندی همراه با آثار مینیاتور.