به گزارش اصفهان زیبا؛ مهمان امروز ما صدا و چهرهای است که با صداقت کلام و آرامش سیمایش، روح تازهای در واژه «ارتباط» و گویندگی دمیده است؛ چه از قاب شیشهای تلویزیون و چه از پشت میکروفن رادیو، همواره کوشیده پلی باشد میان دلها؛ روزنهای برای گفتوگو، امید و همدلی.
او نهتنها سخنور، که شنوندهای ژرفاندیش است که فقط به واژهها گوش نمیسپارد؛ بلکه به سکوت میان آنها نیز توجه دارد.
چنین شنیدنی، حاصل سالها آموختن، تأمل و تمرین گفتوگویی است که بر پایه احترام، درک متقابل و مسئولیت شکل گرفته است. دعوت از مخاطب به تأمل در معنا و مشارکت در گفتوگویی زنده و اصیل، موهبت حضور اوست. گفتوگوی ما را بخوانید.
چطور از رادیو کاشان سردرآوردید؟
وقتی رادیو کاشان افتتاح شد، من یک فایل از گویندگیهای خوبی را که انجام داده بودم، برای رادیو کاشان فرستادم و قبول شدم و بعد از هفتهشت سال به اصفهان و سازمان صداوسیما آمدم و بهعنوان گوینده رادیو کاشان هم تأیید شدم.
خلاصه همکاری من با رادیو کاشان از همان موقع و بهصورت دستوپاشکسته شروع شد. من از کارهایی مانند گویندگی دودقیقهای مناجات، گویندگی خبر، گزارشگری، دستیاری تهیهکننده، بازیگری نمایش و سردبیری برنامه گذر کردم تا به گویندگی مستر (گوینده اصلی) در رادیو کاشان رسیدم.
من خیلی عاشق رادیو هستم و از وقتی که پایم را به شبکه اصفهان گذاشتم و جلوی دوربین برنامه «صبحونه» آمدم، همیشه یک نگاهی به کوچه رادیو اصفهان داشتم و با خودم میگفتم که در آنجا چه میگذرد.
دوست داشتم من هم یکی از این آدمهایی باشم که پشت میکروفن رادیو اصفهان قرار میگیرند و صحبت میکنند؛ چون من از رادیو شروع کردم و در رادیو کاشان بزرگ شده بودم و دوست داشتم قد بکشم.
همیشه میگویم رادیو برای گوینده و مجری دانشگاه است و تو هیچوقت نباید دانشگاهت را از دست بدهی. اگر دانشگاهت را از دست بدهی دیگر بهروز نیستی و دیگر نمیتوانی خلاق باشی. دیگر نمیتوانی همگام با مسائل و اتفاقات روز جلو بروی؛ ولی اگر با رادیو کار بکنی تو مجبور به بهروزبودن هستی.
چطور به رادیو اصفهان وارد شدید؟
وقتی برای اولینبار پیشنهاد همکاری به رادیو دادم، به من گفتند که نیرو داریم و من کمی ناامید شدم؛ تا اینکه گذشت و آقای مقدمیان که ناظر پخش رادیو اصفهان هستند، متوجه علاقه من به بخش صدا شدند.
بعد از گفتوگوی ایشان با آقای پرورش، معاون رادیو اصفهان، من این فرصت را پیدا کردم تا در یک شیفت پخش هشتساعته حدود بیست جمله بگویم و این برای من بسیار قشنگ و دوستداشتنی بود.
به این صورت بود که پای من به رادیو اصفهان باز شد و از آن موقع حدود دو سال میگذرد. من در رادیو کاشان هم یک شیفت نیمروز دارم که این به خاطر ادای دینم به کاشان و این رادیو است که در آن بزرگ و دیده شدهام و این همکاری چه با پول باشد و چه بدون پول برای من بسیار ارزشمند است.
به نظر شما، رادیو در حال حاضر و زمانه کنونی، بر مخاطب اثرگذار است؟
ببینید رادیو از همان ابتدا یک رسانه گرم شمرده میشد؛ رسانهای که همراه است؛ رسانهای که همیشه هست. شما از بامداد تا شب میتوانید به رادیو گوش دهید. رادیو ویژگی دیگری هم دارد و آن، این است که تمام آنهایی که در رادیو کار میکنند، تمام تلاششان این است که بتوانند تمام احساسات، عواطف، تمام منطق و تمام آن پیامهایی را که باید به مخاطب منتقل شود بهدرستی منتقل کنند.
چون ما فقط از طریق صدا میتوانیم با مخاطب ارتباط بگیریم؛ بنابراین بهعنوان یک گوینده تمام تلاشمان را میکنیم که اگر یک متنی احساسی است، آن را با تمام احساس بخوانیم، اگر متنی یککلام جدی و منطقی است، باید با جدیت آن را حفظ بکنیم و اهمیت آن موضوع را در کلاممان بیاوریم.
تهیهکننده و دوستان دیگر هم همینطور هستند و بهمراتب با توجه به وظیفه و موقعیتی که دارند، تمام تلاششان را میکنند که با مخاطب ارتباط بگیرند و مخاطب هم در مقابل ارتباط میگیرد. این خیلی خوب است که رادیو رسانهای است که وقتی مخاطب میخواهد پیام مهمی را بگوید، میگوید: «رادیو هم گفته بود!»
این یعنی رادیو درست میگوید! یعنی رادیو به مهمها میپردازد! یعنی رادیو خبر اصلی را میگوید و سعی هم میکند کوتاه و مفید بگوید؛ برای همین یک رسانه گرم است و تمام تلاشش را میکند تا با مخاطب ارتباط بگیرد و برای مخاطب تصویرسازی کند. این یعنی ارزشدادن به مخاطب. مخاطب هم آگاه است؛ این ارزش و اهمیت را احساس میکند و بنابراین با آن همراه میشود، با تو همنفس میشود و با تو حال خوبی دارد.
گویندگی در رادیو تلفیقی از چه سبکهایی از هنر و چه ویژگیهایی است؟
همانگونه که قبلا اشاره کردم، برای یک گوینده، برای یک مجری، رادیو دانشگاه است!
به خاطر اینکه تو باید در دانشگاه تمام واحدهای درسی را پاس کنی و در رادیو هم همین است. تو باید تمام واحدهای درسی گویندگی و مجریگری را در رادیو پاس کنی.
اگر آدم فعالی باشی، علاوه بر گوینده و مجریبودن، تهیهکننده هم میشوی؛ یعنی مرتبه و جایگاه هم میگیری و دستیار هم میشوی.
تو در گویندگی رادیو، یک واحد احساسات پاس میکنی، یک واحد متن خبری پاس میکنی، یک واحد متن جدی پاس میکنی، در کنار این برنامههای مختلف مثل برنامه خانوادگی، برنامه ورزشی و برنامه سیاسی را اجرا میکنی و همه اینها در دانشگاهی به نام رادیو
نهفته است.
وقتی کسی در رادیو کار میکند، مانند این است که بهطور مداوم در دانشگاه درس میخواند. برای همین من همیشه سعی کردهام این ارتباطم با رادیو را نگه دارم؛ برای اینکه سوادم را بالا ببرم و بهروز باشم.
بهطور ویژه چه جنس صداهایی برای گویندگی در رادیو انتخاب میشوند؟
این خیلی خوب است که یک نفر صدای قشنگ داشته باشد و صدای قشنگ را خدا به ما داده؛ ولی بعضی از آدمها هستند که صدای زنگداری ندارند؛ یعنی صدای خاص و منحصربهفردی ندارند؛ اما از بیان زیبایی برخوردارند.
بیان مهم است.
بیان زیباداشتن مهم است. اینکه بتوانی یک متن، یک جمله یا یک پیامی را با بیان زیبا به مخاطب منتقل کنی، تو گل را زدهای؛ بنابراین بعضی از گویندگان رادیو هماکنون که دارم با شما حرف میزنم، از صدای خاص و منحصربهفردی برخوردار نیستند؛ ولی بیان قشنگی دارند؛ برای همین آدمهای ماندگاری هستند.
شما شرایط استعدادیابی در حرفه گویندگی را چطور میبینید؟ اصفهان چقدر در این عرصه مناسب است؟
این خیلی خوب است که از کسانی که به این حرفه علاقه دارند تست بگیری و به آنها بگویی که آیا شما به درد این کار میخوری یا نه!
یعنی اگر کسی مناسب این کار نیست، به او بگویی که وقت نگذارد و زمانش را هدر ندهد و به دنبال آن هنر و کاری برود که در آن استعداد و مهارت دارد و در مقابل به کسی که استعداد و مهارت این کار را دارد بگویی بمان و تلاشت را بکن.
باید این را نیز مدنظر قرار داد که در حال حاضر، سازمان صداوسیما به خاطر مازاد نیرویی که دارد، نمیتواند خیلی به جذب نیرو در این حوزه بپردازد؛ ولی چون ما در عصر ارتباطات و عصر فضای مجازی به سر میبریم، دوستانی که به این عرصه علاقه دارند، خیلی راحت میتوانند در فضای مجازی تولید محتوا داشته باشند و فضای مجازی خود را تبدیل به یک رادیو و تلویزیون کنند؛ یعنی خودشان مدیر، تهیهکننده و گوینده رسانه خودشان شوند و مخاطب داشته باشند.
در حال حاضر خیلی از افراد هستند که گاهی یک تا دو میلیون دنبالکننده دارند و هر فیلمی را که در فضای مجازی بارگذاری میکنند، حدود 10 میلیون بازدید دارد و این یعنی «مخاطب! فضای مجازی هم رسانه است.» فقط کافی است که ما از آن بهدرستی استفاده کنیم.
بهعنوان یک بانوی گوینده رادیو، شرایط کار در فضای رادیو را برای بانوان گوینده چطور ارزیابی میکنید؟
خیلی خوب، زیبا و امن و سرشار از آرامش! در رادیو آدم بدی نیست! آدمها در رادیو همیشه خوباند. بگذارید اینطور بگویم که هرکسی اگر در خارج از رادیو آدم خوبی هم نباشد، وقتی به رادیو قدم میگذارد، آنقدر همهچیز با صداقت کامل، زیبا و بیآلایش و بدون هیچگونه تجملی
است که ناخودآگاه حالش خوب میشود و خودآگاه تبدیل به آدم خوب ماجرا میشود.