برنج ایرانی ۴۲ هزار تومان، برنج تایلندی ۱۲/۵ هزار تومان با توزیع صد هزار تن برنج ایرانی، قیمت این کالا در بازار کاهش پیدا کرد. هماکنون برنج ایرانی با قیمت ۶۵ هزار تومان در فروشگاههای زنجیرهای عرضه میشود.گزارشات میدانی نشان از سقوط آزاد قیمت برخی اقلام همچون گوجه و بادمجان میدهد که در هفتههای اخیر […]
پاییز تمام شد تا زمستانی بیسابقه برای بازار برنج ایرانی رقم بخورد؛ گرچه این زمستان و سرما برای دلالها و واسطهها حکم بهاری پررونق را دارد! روند تند صعودی قیمت برنج ایرانی از اواسط تابستان سال جاری شروع شد، در پاییز ترمز برید و در آذر و دی نیز بیپروا افزایش یافت تا اینکه قیمت هر کیسه 10کیلوگرمی برنج دودی ایرانی در انتهای دی به یکمیلیون تومان برسد.
پاییز 1390 هرکیلوگرم برنج درجه یک ایرانی با قیمت سه هزار و 700 تومان به فروش میرسید. ولی در پاییز 1400 قیمت هرکیلوگرم برنج تولید داخل به مرز کیلویی 60 هزار تومان رسید. در برخی از فروشگاههای سطح استان، پیداکردن یک کیسه 10 کیلوگرمی برنج لنجان تولید سال جدید مانند پیداکردن سوزن در انبار کاه است؛ چراکه شماری از تولیدکنندگان اذعان کردهاند برنج لنجان ندارند یا اگر هم دارند، تولید امسال نیست! مشاهدات میدانی نشان میدهد برنجهای وارداتی نیز مانند داخلی قیمت بالایی دارد و یک کیسه 10کیلوگرمی آن 220 تا 400 هزار تومان قیمت خورده است.
برنج موجود در بازار پاسخگوی میزان تقاضا نیست. حالا کمبود برنج قیمتها را افزایشی کرده است. برنج یکی از اقلام اساسی هزینه خانوارهای ایرانی است ولی با افزایش قیمت این محصول، برنج نیز همچون گوشت قرمز از سر سفرههای مردم حذف میشود. گرانی و کمبود برنج در حالی است که اجازه ترخیص برنجهای وارداتی در گمرک نیز داده نمیشود. مردادماه فصل ممنوعیت فصلی واردات برنج آغازشده و تا آبان ماه نیز ادامه دارد. برخی محمولههای برنج قبل از شروع ممنوعیت فصلی واردات برنج به بنادر رسیده ولی چون تاریخ اعلامیه ورود یا قبض انبار آنها بعد از شروع ممنوعیت بوده، گمرک از ترخیص این کالا به دلیل مصوبه مربوطه که تأکید دارد باید تاریخ ورود قبل از اول مرداد باشد، ممانعت کرده است.
قیمت برنج از یکی دو سال گذشته روند صعودی پیدا کرد و سال گذشته قیمت برنج ایرانی به مرز 30 هزار تومان رسید. برنج خارجی نیز با قیمتی بیش از 15 هزار تومان به فروش میرسید. باوجوداین، قیمتها در بازار برنج به ثبات نرسیده و بـررسـیهـا از رشــد ۱۳۷,۴درصدی قیمت برنج نسبت به سال گذشته حکایت دارد. درحال حاضر هر کیلوگرم برنج ایرانی حداکثر 45 هزار تومان قیمت خورده است که باوجود کمبود منابع آبی و کاهش کشت، بهای برنج در ماههای آینده دوباره بالا خواهد رفت. هر کیلوگرم برنج هندی نیز با بهای حداکثر 30هزارتومان عرضه میشود و گرانی برنج هندی به دلیل مشکلات ارزی دور از انتظار نیست.
برنج در سفره ایرانیها قوتغالب به شمار میرود؛ ولی کف قیمت این قوتغالب درمغازههای نصفجهان به 18هزار تومان رسیده و این رقم برای برنجهای ایرانی باکیفیت مرز 30 هزار تومان را رد کرده است. هرچند هفتههاست رشد قیمت برنج متوقف شده است؛ ولی بررسی میدانی نشان میدهد ثبات نسبی نرخ برنج ریشه در تغییر غذایی مردم دارد.
برنجی که تا چند ماه قبل جزو لاینفک سفره ایرانیها بود، اکنون به آهستگی سهم خود را در غذای مردم از دست میدهد؛ زیرا خرید آن حتی به قشر متوسط جامعه هم فشار میآورد؛ ازاینرو کسانی که برنج را بهصورت کیسهای میخریدند، به خرید فلهای روی آوردهاند و فروشگاهداران به خردهفروشی مشغولاند. ستاد تنظیم بازار نیز در راستای حمایت از تولیدکننده و مصرفکننده، واردات برنج را از اول شهریور ممنوع کرد و این امر منجر به گرانی برنج خارجی و ایرانی شد. در حال حاضر خرید یک کیلوگرم برنج در بازار اصفهان بسته به نوع آن، 16 تا 30 هزار تومان هزینه دارد.
بازار برنج نابسامان است. با افزایش قیمت برنج، مصرف این کالای اساسی هم کاهشی شده است. گزارش مرکز آمار نشان میدهد برنج خارجی در خردادماه، از میان کالاهای خوراکی پرمصرف، بالاترین افزایش قیمت را دارد و این عدد نسبت به ماه اردیبهشت 16 درصد و نسبت به خرداد سال گذشته، 55.7 درصد رشد قیمت دارد. مقایسه قیمت برنج خارجی در تیرماه امسال با ماه مشابه سال گذشته نیز حاکی از رشد 85 درصدی این محصول است. هر کیلوگرم برنج خارجی در تیرماه سال گذشته ۸۸۰۰ تومان بوده که در تیرماه امسال با رشد ۸۵ درصدی به ۱۶ هزار و ۴۰۰ تومان رسیده است. با ادامه این روند، برخی فعالان بازار پیشبینی کردهاند که امسال در ماههای محرم و صفر، کمبود و نوسان قیمت برنج محتمل است. عوامل مختلفی دستبهدست هم دادهاند تا قیمت برنج در بازار افزایشی شود و در این شرایط مصرفکنندگان تاوان سوءمدیریتها، تغییر سیاستها و اختلاف دستگاهها و نهادهای مربوط را پرداخت کنند. حالا این مصرفکنندگان هستند که برای خرید برنجهای بیکیفیت وارداتی باید چندین برابر هزینه کنند.
با روند صعودی قیمتها، آیا تغییری در سبد خوراکی مردم به وجود آمده است؟ برای پاسخ به این پرسش، جامعه آماری از بین اقشار مختلف خانوار اصفهانی با مشاغلی متفاوت مانند کارمند، کارگر، آزاد و… بهصورت تصادفی انتخاب شدند. بر اساس نتایج، بیش از 70 درصد ناچار به حذف بعضی از اقلام از سبد خرید شدهاند. ماهی، گوشت قرمز، نوشیدنیهای آماده، برنج ایرانی و میوه، نخستین قربانیها از سفره مردم اصفهان هستند. پژوهش انجامشده نشان میدهد درصد زیادی از خانوادههای اصفهانی این کالاها را از سبد غذایی خود حذف کردهاند. نتایج آمار بهدستآمده در خصوص کالاهای حذفشده از سبد خرید خانوادههای اصفهانی اعم از اقشار کمدرآمد، اقشاری با درآمد بالا، خانوادههای کارگری، کارمندی، مشاغل آزاد و… حاکی از حذف پنج قلم خوراکی از سبد خرید یا کاهش شدید مصرف آنهاست.