روایت دانمارکی از ایران ساسانی

«شما می‌دانید که دوره ساسانیان چه چیز است؟ می‌دانید که در بینِ ادوارِ تاریخیِ ایران، عهدِ ساسانی یکی از بزرگ‌ترین‌ها بوده است؟ نه‌فقط که دولتِ ایران آن وقت قوی و توانا بود، از برای این‌که یک تمدنِ بسیار عالی داشت که با تمدنِ روم رقابت می‌کرد و آثار و نفوذِ آن تمدن هنوز می‌ماند. برای تحصیل کردنِ آن دوره بسیار منابع داریم که عبارت از روایاتِ مشرقی و مغربی و خرابه‌ها و صورت‌هایی از دیواربرجسته و مسکوکات و کارهای صنعتیِ مختلف است و اگر آن منابع را با انتقاد تفحص می‌کنیم، برای آن خواهد بود که به واسطه آن یک خاتم‌کاریِ ظریفی را انجام داده باشیم و دوره ساسانیان دوباره پیشِ چشمِ ما زنده باشد.» این روایت آرتور کریستنسن، ایران‌شناس مهم دانمارکی، است که حوالی 92 سال پیش طی یک سخنرانی به زبان فارسی در مدرسه آمریکاییان (ظاهرا کالجِ البرز) انجام داد. در متن پیش رو با نــگاهــی به نــظــر کریستنسن و ایران‌شناسان دیگر، سعی می‌کنیم سفری به ایرانِ ساسانی داشته باشیم، دوره‌ای از تاریخ ایران بزرگ که حالا در موزه‌ها و البته بناهای تاریخی و ثبت جهانی شده ایران هنوز جاری و زنده است.