به گزارش اصفهان زیبا؛ به تازگی دفتر مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گزارشی را منتشر کرده است که براساس آن استانهای هرمزگان، کرمان، سیستان و بلوچستان، گیلان، خراسان رضوی، اردبیل و خوزستان دارای بیشترین موارد مثبت ابتلا به بیماری تب خونریزیدهنده کریمه کنگو هستند.
همچنین بر اساس این گزارش، از سال ۱۳۷۸ تا پایان سال ۱۴۰۱، استان سیستان و بلوچستان با شناسایی ۹۴۹ مورد، خراسان رضوی ۱۷۹ مورد، کرمان ۱۰۴ مورد، اصفهان ۷۶ مورد و فارس ۶۸ مورد از موارد قطعی بیماری، بیشترین استانهای گزارشدهنده موارد قطعی بیماری در کشور را تشکیل دادهاند.
مشاهده نام استان اصفهان در این فهرست و همچنین آمار بالای بیماری تب خونریزیدهنده کریمه کنگو از سال 1378 تا سال گذشته، این نگرانی را به وجود آورده است که امسال نیز این بیماری در استان اصفهان آمار بالایی را به خود اختصاص دهد؛ بهویژه حالا و در شرایطی که گرمی هوا بیداد میکند و نام ویروس کشنده تب کریمه کنگو دوباره به سر زبانها افتاده و هشدارها و اخطارهای متعددی ازسوی سازمان دامپزشکی در رابطه با مصرف گوشت صادر میشود؛ چرا که این ویروس بسیار مهلک و کشنده است.
همین ششسال پیش بود که خبر مرگ مردی میانسال که در یکی از شهرستانهای اصفهان زندگی میکرد به دلیل ابتلا به تب کریمه کنگو در رسانهها و فضای مجازی پیچید؛ مرگی هولناک که تصاویر دفن و کفنش که در شبکههای اجتماعی دست به دست میشد، تکاندهنده بود.
تب کریمه کنگو چیست؟
تب کریمه کنگو که با رسیدن فصل گرم شیوع پیدا میکند، بیماری مشترک بین انسان و دام است و گاهی حتی میتواند کشنده هم باشد.
تب کریمه کنگو، بیماری حاد تبدار و خونریزیدهنده است که از طریق گزش کنه یا تماس با خون یا ترشحات یا لاشه دام و انسان آلوده منتقل میشود.
آنطور که وزارت بهداشت گزارش داده، تب کریمه کنگو مهمترین و گستردهترین بیماری ویروسی منتقلشونده از طریق کنه است.
این بیماری در بیش از ۳۰ کشور دنیا وجود داشته و در قارههای آفریقا، اروپا و آسیا اندمیک است.
میزان مرگومیر این بیماری میتواند چشمگیر باشد؛ بهطوریکه متوسط میزان کشندگی آن بین ۳۰ تا ۵۰ درصد تخمین زده شده است و برخی منابع حتی میزان آن را تا ۸۰ درصد در زمان طغیانها نیز گزارش کردهاند.
یکی از راههای انتقال این بیماری تماس با خون و ترشحات و لاشه دام آلوده در هنگام ذبح یا دوره زمانی کوتاهی پس از ذبح است؛ بر همین اساس ذبح کنندگان، قصابان، کارگران کشتارگاهها، دامداران، چوپانان، دامپزشکان و زنان خانهدار به دنبال تماس با دام تازهذبحشده یا گوشت آلوده در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
از نشانههای اولیه تب کریمه کنگو میتوان به بروز ناگهانی تب، سردرد شدید، لرز و درد عضلانی اشاره کرد که معمولا بین ۳ تا ۱۳ روز پس از تماس با ویروس (بسته به راه انتقال بیماری) در فرد ظاهر میشود، اشاره کرد؛ سپس علائم بیماری به سمت وخامت رفته و خونریزی در نقاط مختلف بدن بروز میکند.
در این میان، اگرچه نام استان اصفهان، جزو بیشترین استانهای گزارشدهنده موارد قطعی تب کنگو از سال 1378 تا 1401 بوده؛ اما رضا فدایی که مدیر مرکز بیماریهای واگیر مرکز بهداشت استان است، در گفتوگو با «اصفهان زیبا» میگوید که آمار بالای این بیماری مربوط به سالهای گذشته است؛ یعنی زمانی که دامهای سنگین از مرزها به داخل کشور قاچاق و به هر استانی که میرسیدند ذبح میشدند و مردم را بیمار میکردند.
حالا اما مدتهاست که آمار قابلتوجهی از تب کریمه کنگو در اصفهان مشاهده نشده و سایر استانها تعداد بیمار بسیار بیشتری داشتهاند.
به گفته مرکز بیماریهای واگیر مرکز بهداشت استان، از ابتدای سال جاری تاکنون هیچ مورد ابتلا به این بیماری در اصفهان مشاهده نشده است. سال گذشته نیز شاید سه یا چهار نفر به این بیماری مبتلا شدهاند.
چرا تب کریمه کنگو کنترل نشده است؟
تب کریمه کنگو بیماری خطرناکی است که بهراحتی میتواند جان انسان را بگیرد؛ برای همین هم وزارت بهداشت در گزارشی به افراد هشدار داده که مصرف فرآوردههای حیوانی به صورت خام از نظر انتقال بسیاری از بیماریها خطرناک است.
بر این اساس، افراد باید از مصرف گوشت و جگر خام خودداری کنند. فرآورده دامی باید بهصورت پخته مصرف شود تا مطمئن شویم عامل بیماریزا کاملا از بین رفته است.
گوشت دام ذبحشده را باید قبل از قطعهقطعهکردن و مصرف، حداقل ۲۴ ساعت در دمای ۴ درجه سانتیگراد در یخچال نگهداری کرد. جگر و سایر امعا و احشای دام نیز قبل از مصرف باید ۴۸ ساعت در دمای ۴ درجه سانتیگراد در یخچال باشد.
اما تأمین ناکافی و عدمتخصیص به موقع اعتبارات برای اجرای برنامه مدیریت پیشگیری و کنترل بیماری، نگهداری دام در مجاورت اماکن مسکونی در مناطق روستایی، کشتار غیرمجاز و غیربهداشتی دام در حاشیه شهرها، ناکافیبودن اقدامات کنترلی دامپزشکی در کانونهای آلوده دامی، مشارکت ضعیف سازمانهای غیردولتی و داوطلب در برنامههای کنترل و پیشگیری بیماری، ناکافیبودن آموزش پزشکان در تشخیص بالینی بیماری در انسان بهویژه در مناطق با بروز کمتر بیماری، تردد و نقل و انتقال غیرمجاز از مرزهای داخلی بین استانی و خارجی با کشورهای همجوار از چالشهای تب خونریزیدهنده کریمه کنگو است.