به گزارش اصفهان زیبا؛ درحالی که جنگ داخلی سوریه که بیش از ده سال به طول انجامید، وضعیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کنونی این کشور را در فضایی نابسامان و پر از چالش قرار داده است، کارشناسان اما معتقدند ورود سوریه به فاز بازسازی و حل مشکلات امنیتی، فرصت مناسبی برای حامیان و متحدان آن در نقش آفرینی برای بهسازی و نوسازی شهرهای این کشور است؛ چراکه اغلب زیر ساختهای این کشور تخریب شده و بسیاری از بخشهای سوریه بهخصوص حوزه ساختوساز و انرژی نیاز به بازسازی و ترمیم دارد.
دولت سوریه نیز با اولویتبندی شرکای استراتژیک خود در همکاری برای توسعه اقتصادی و تجاری کشور درصدد اجرای این پروژه است و از متحدان خود همچون ایران درخواست حمایت دارد.
در این میان شهرها هم میتوانند در کنار دولتها بهعنوان بازیگران غیر رسمی و در راستای تحقق اهداف شهری خود نقشآفرینی کنند.
اصفهان نیز با وجود ظرفیتهای قابل توجه صنعتی مدتهاست به ارتباط با این کشور نگاهی جدی دارد و به دنبال ارتباطی مؤثر با شهرهایی از سوریه در قالب روابط خواهر خواندگی است تا طبق تفاهمنامه نقش مهمی در بازسازی سوریه داشته باشد و از طرفی به تبادل تجربیات فرهنگی و گردشگری با سوریه که به گفته کارشناسان بهترین شیوه برای توسعه ارتباط دو جانبه است، بپردازند.
تقارب فرهنگی ایران و سوریه
سید محمدحسین سجادنژاد، رایزن بازرگانی اسبق جمهوری اسلامی ایران در سوریه و دبیر میز ترکیه و خاورمیانه سازمان توسعه تجارت ایران در گفتوگو با «اصفهانزیبا» از ظرفیتهای مهم سوریه برای اصفهان در ایجاد روابط خواهرخواندگی گفت.
به اعتقاد این کارشناس اقتصادی مسائل سوریه توجه به مشترکات فرهنگی برای ایجاد رابطه اصفهان با شهرهایی از سوریه باید در اولویت قرار گیرد و اصفهان میتواند با توجه به ظرفیتهای دمشق، حلب و لاذقیه، این شهرها را در لیست شهرهای خواهرخواندههای جدید خود قرار دهد.
سجادنژاد با اشاره به اینکه خواهرخواندگی میتواند به همکاری مشترک بین المللی، توسعه روابط و تبادل تجربیات دو کشور در حوزههای فرهنگی، اقتصادی و همچنین سیاسی کمک کند، میگوید: «سوریه کشوری با سابقه تاریخی است که همچون ایران صاحب تمدن است.»
او میافزاید: «ایران و سوریه شاید از لحاظ جغرافیایی با یکدیگر هم خوانی نداشته باشند، اما مشترکات فرهنگی بسیاری دارند. روابط ایران و سوریه از گذشته خوب بوده و به لحاظ سیاسی هیچگاه قطع یا تیره نشده و چه پیش از انقلاب و چه بعد از آن همیشه در جریان بوده است.»
به گفته سجادنژاد یکی از دلایل ارتباط همیشگی ایران و سوریه، تقارب فرهنگی دو کشور است.
او خاطرنشان میکند: «وجود مراقد حضرت زینب (س) و حضرت رقیه (س) در سوریه نیز از دیگر دلایل ارتباط نزدیک و مستمر بین ما و سوریها به شمار میرود.»
تقویت تعاملات فرهنگی و اقتصادی ایران و سوریه در بستر روابط استراتژیک
رایزن بازرگانی اسبق ج. ا. ایران در سوریه با اشاره به روابط ایران و سوریه در حوزه گردشگری عنوان میکند: «قبل و بعد از انقلاب رفتوآمدها و ارتباط گردشگری مذهبی دو کشور بسیار پررنگ بود. البته سوریه علاوه بر گردشگری مذهبی در دیگر بخشهای گردشگری همچون آثار باستانی نیز بسیار فعال بود و تا پیش از بحران داخلی نزدیک به ده میلیارد دلار درآمد سوریه از این بستر تأمین میشد.»
او ادامه میدهد: «سوریه یکی از مهمترین کشورهای حوزه دریای مدیترانه در صنعت گردشگری است و به دلیل قدمت هزارساله آثار باستانی و حفظ و ماندگاری آنها محل توجه گردشگران دنیا قرار دارد.»
به اعتقاد سجادنژاد، روابط استراتژیک ایران و سوریه طی دهههای اخیر با توجه به همگامیهای دو کشور در محور مقاومت و حمایت ایران از این محور و ایستادگی در مقابل قلدریهای آمریکا و اسرائیل در منطقه شکل گرفت و باعث تقویت آن شد.
او خاطرنشان میکند: «ایران در بستر روابط استراتژیک با سوریه میتواند تعاملات فرهنگی، گردشگری، اقتصادی و تجاری خود را با سوریه تقویت کند. از طرفی حضور ایران در سوریه و همکاری با سوریها تسهیلکننده روابط ایران با سایر کشورهای عربی و همچنین کشورهای اروپایی خواهد بود و این ارتباط به نوعی دسترسی ایران به سایر کشورها را مهیا میکند.»
این کارشناس میافزاید: «ایران هرچقدر روابط خود را توسعه بخشد و به سمت همکاریهای مشترک منطقهای در بخش تجارت و اقتصادی پیش رود، پایگاه خوبی برای توسعه همکاریها در این بخشها با دیگر کشورها به شمار خواهد آمد.»
اصفهان با چه شهرهایی از سوریه خواهرخوانده شود؟
دبیر میز ترکیه و خاورمیانه سازمان توسعه تجارت ایران در پاسخ به این سؤال که چه شهرهایی از سوریه برای خواهر خواندگی با اصفهان مناسب هستند، میگوید: «بهترین شهرهایی که اصفهان میتواند از سوریه برای ارتباط خواهرخواندگی انتخاب کند، دمشق، حلب و لاذقیه هستند. ظرفیتهای دمشق به لحاظ تاریخی و گردشگری مذهبی، حلب به لحاظ گردشگری و تجاری و لاذقیه نیز به لحاظ گردشگری طبیعت بسیار مورد توجه است. اصفهان میتواند با این سه استان بر اساس توافقنامههای خواهرخواندگی رابطه برقرار کند که عمده این روابط میتواند در قالب فرهنگی تعریف شود.»
سجادنژاد با بیان اینکه ظرفیتهای فرهنگی اصفهان باید در ارتباط با هرکدام از این سه شهر سوریه تبلیغ شود، ادامه میدهد: «تبلیغات فرهنگی از جمله موضوعاتی است که کمتر به آن پرداخته شده است. اصفهان باید در ارتباط با سوریه به معرفی فرهنگ خود بپردازد و شهرهای سوریه نیز باید فرهنگ خود را به اصفهان معرفی کنند؛ موضوعی که باید محور روابط خواهر خواندگی اصفهان با شهرهایی از سوریه قرار گیرد. در این روابط باید بر روی موضوعهای مشترک فرهنگی کار شود. در بحث صنعت گردشگری نیز بهخصوص گردشگری مذهبی باید تمرکز کرد و با برنامهریزی پیش رفت. از طرفی برای همکاریهای تجاری نیز باید برنامهریزی دقیق صورت گیرد. چراکه سه استان حلب، دمشق و لاذقیه از استانهای اقتصادی سوریه به شمار میروند و ظرفیتهای اقتصادی و تجاری قابل توجهی دارند و اصفهان میتواند در همکاری با آنها از بهرهبرداریهای اقتصادی بسیاری بهره مند شود.»
انتقال تجربیات اصفهان در حوزه بازسازی به سوریه
او با بیان اینکه صنعت گردشگری در دنیای امروز زیرمجموعههای بسیار گستردهای دارد، میگوید: «صنعت گردشگری در حوزههای سلامت، فرهنگ، آثار باستانی، پزشکی، صحرا، ورزشی و … همگی درآمدهای بسیاری را برای کشورها در پی خواهند داشت.»
سجادنژاد ادامه میدهد: «از کانالهای بسیاری میتوان به جذب گردشگر و در نهایت تقویت روابط خواهر خواندگی رسید که اولین قدم تقویت زیر ساختهاست. زیرساختهای کنونی ایران جوابگوی حجم قابل قبول گردشگر نیست. شرایطی که هماکنون انگیزهای برای سفر گردشگران به ایران ایجاد نمیکند.»
این کارشناس مسائل اقتصادی سوریه میگوید: «شهرداری اصفهان باید تجربیات خود را در بخش شهرسازی و نماسازی در اختیار خواهرخواندههای خود بگذارد. همچنین در صورت ایجاد رابطه خواهر خواندگی با شهرهایی از سوریه اصفهان تجربیات خود را به شهرهای سوریه منتقل کند و بالعکس سوریه نیز به همین صورت عمل کند، تا در نهایت شاهد جذب گردشگر و تحقق اهداف اقتصاد شهری باشد.»
رهآورد بازارهای سوریه برای اصفهان
به گفته رایزن بازرگانی اسبق ج.ا.ایران در سوریه، هماکنون کشور سوریه در بخش بازسازی بودجه کافی ندارد. 600 تا 700 میلیارد دلار هزینه بازسازی سوریه است.
در مقابل سوریه انتظار دارد کشورهای حامیاش، با بودجه کافی مسئولیت بازسازی کشور را بر عهده بگیرند و با آورده خود پروژهها را انجام دهند و پس از بازسازی و در مرحله درآمدزایی، سرمایه خود را همراه با سود حاصله برداشت کنند. فرصتی که در حال حاضر برای ایران وجود دارد و مهمترین بخش آن آورده است.
ایران میتواند در بسیاری از بخشهای سوریه همچون مسکن، صنعت، خدمات، کشاورزی و… سرمایهگذاری کند. کشوری که شش استان آن صددرصد تخریب شده و چندین استان دیگر آن تا 70درصد خرابی دارد و زیر ساخت هایش از بین رفته است.
همچنین حوزه انرژی اولویت دولت سوریه است و در بخش اشتعال و درآمد نیز دست به گریبان است و رسیدگی به این موضوعات را از دولتهایی که او را حمایت میکنند، مطالبه میکند.
رویکرد فرهنگی سوریه و لبنان در جذب گردشگر
سجادنژاد همچنین با اشاره به رویکرد انتقال فرهنگی لبنان و سوریه پیش از جنگهای داخلی میگوید: «مهمترین اقداماتی که این دو کشور برای معرفی خود و جذب گردشگر انجام میدادند که بسیار هم نتیجهبخش بود و هر سال بیشترین جذب گردشگر را برای آنها به همراه داشت، فعالیتهای فرهنگ بود.»
او میافزاید: «برنامهریزی سالانه دقیق لبنان و سوریه برای انجام فعالیتهایی فرهنگی در قالب برگزاری کنسرتها و برنامههای تفریحی و گردشگری بسیار پررنگ بود. برنامههایی که به صورت گسترده اطلاعرسانی و رسانهای میشد و گردشگران را از جای جای دنیا به سمت خود میکشاند؛ تا جایی که سوریه بهتنهایی سالانه ده میلیارد دلار از طریق فعالیتهای فرهنگی و انتقال و معرفی فرهنگ خود درآمد داشت. موضوعی که پیشتر به آن اشاره کردم.»
به بیان این رایزن بازرگانی اسبق ج.ا.ایران در سوریه اگر چنین فعالیتهایی در روابط خواهرخواندگی شهرهای ایران انجام نشود و روابط در قالب فعالیتهای فرهنگی تعریف نشود، صرف یک امضا و چند عکس یادگاری نمیتوان چشم انداز قابل توجهی را برای روابط خواندگی متصور شد.
چرا روابط خواهرخواندگی نتایج مورد انتظار را نداشته است
رایزن بازرگانی اسبق ج.ا.ایران در سوریه در پاسخ به اینکه چرا اکثر روابط خواهرخواندگی دستاورد قابل قبول و مورد انتظار را در پی نداشته است، میگوید: «به عقیده بنده متولیان روابط خواهر خواندگی نباید تنها توافق دو شهر را به معنای رسیدن به اهداف مورد نظر در نظر بگیرند؛ بلکه عقد تفاهمنامههای خواهر خواندگی شروع کار است نه پایان کار.»
او ادامه میدهد: «زمانیکه توافق خواهر خواندگی انجام میشود، دو طرف باید امور اجرایی را پیگیری و فورا برای اهداف مورد نظر برنامهریزی کنند. پیگیری مستمر بین دو شهر و انتقال تجربیات و انجام نشستهای مستمر و تخصصی از الزامات روابط خواهرخواندگی است. بدون این اقدامات توافقنامههای خواهرخواندگی به هیچ نتیجهای نخواهند رسید.»
