بازار خودرو چند سالی است وضعیت عادی ندارد و دولت برای سامان دادن به شرایط بازار در سال جاری اقدام به پیش‌فروش خودرو از طریق قرعه‌کشی کرد.
دولت خواست در کوتاه مدت مانع رشد قیمت‌ها در بازار آزاد شود؛
ولی درست پس از اتمام دور اول قرعه‌کشی و مشخص شدن برندگان، وضعیت بازار آزاد به روال سابق بازگشت
و حتی دلالان با درنظر گرفتن متقاضیان هفت‌میلیونی شرکت در قرعه‌کشی، این بار وعده رشد بیشتر قیمت‌ها را داده‌اند.
رئیس اتحادیه فروشندگان خودروی اصفهان نیز معتقد است خودروسازان باید به تعهدات قبلی‌شان عمل کنند تا وضعیت بازار بهبود یابد؛
پیش‌فروش حلال مشکلات نیست. تعداد ثبت‌نام‌کنندگان در قرعه‌کشی پیش‌فروش خودرو به قدری بالا بود که به لاتاری بزرگ کشور تعبیر شد؛
ولی همین لاتاری نه تنها التهاب بازار آزاد خودرو را کم نکرد، بلکه زمینه سودجویی بیشتر دلالان را فراهم کرد.
قرعه کشی؛ مُسکن موقتی!
پیش‌فروش خودرو با قرعه‌کشی در خرداد سال جاری با استقبال خوبی روبه‌رو شد.
متقاضیان واقعی خرید خودرو امید زیادی به این قرعه‌کشی داشتند و این امر موجب کاهش معاملات در بازار آزاد شد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد از تاریخ 7 تا 14 خردادماه خرید و فروش خودرو به حداقل رسید؛
همچنین در طول این یک هفته قیمت‌ها در بازار آزاد ثابت بود،
ولی تثبیت قیمت‌ها در بازار آزاد با تداوم زیادی همراه نبود و پس از مشخص‌شدن نتایج قرعه‌کشی و برنده‌نشدن افراد زیادی، قیمت خودرو در بازار آزاد روند صعودی پیدا کرد.
سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودروی تهران، در خصوص شرایط فعلی بازار خودرو گفت:
«بازار به ظاهر آرام است. قیمت خودروهای داخلی از زمان اعلام قیمت‌های جدید با ریزش مواجه شده؛
اما در همین بازار مشتری وجود ندارد و خرید و فروش قفل شده‌است و درصورت ادامه چنین وضعیتی احتمال هر طوفان شدیدتری به‌منظور افزایش قیمت‌ها وجود دارد.»
قرعه‌کشی و پیش‌فروش خودرو در واقع مسکن موقتی محسوب می شود و اکنون با گذشت دو سه هفته وضعیت بازار آزاد مانند سابق است؛
یعنی خودروها با قیمت بسیار بالایی به فروش می رسند.
تحویل به جای عرضه
افزایش قیمت کارخانه خودرو برای مدت کوتاهی موجب ثبات نرخ خودرو در بازار آزاد شد و طرح فروش خودرو از سوی خودروسازان سبب شد خریداران از بازار خودرو به‌سوی کارخانه‌‌ها کوچ کنند؛
ولی تمامی این اقدامات به ویژه قرعه‌کشی در بلند مدت کارایی نداشت؛
زیرا خودروسازان تاکنون موفق به انجام تعهدات قبلی خود نشده‌اند و قرعه‌کشی و پیش فروش خودرو تنها با عرضه به موقع موجب آرامش بازار می‌شود.
حمیدرضا قندی، رئیس اتحادیه فروشندگان خودروی اصفهان، در این خصوص گفت:
«پس از اعلام فروش فوق‌‌العاده خودرو، جو روانی بر بازار حاکم شده که فعلا قیمت‌ها در بازار آزاد را با شیب نزولی مواجه کرده است؛
البته این کاهشِ حباب است نه کاهش نرخ؛ زیرا همچنان قیمت طلا و دلار در حال افزایش است،
درحالی که همه این بازارها وابسته به یکدیگر هستند.
روند کاهشی یا ثبات نرخ خودرو در زمانی واقعیت پیدا میکند که خودروسازان، خودروهای خود را تحویل بازار دهند.
با عدم تحویل خودروها شرایط بازار دشوارتر هم می شود.» از این رو فروش 25 هزار خودرو جواب‌گوی نیاز میلیون‌ها نفر نیست.
از همان ابتدا امیدی به سامان یافتن شرایط بازار با قرعه‌کشی و پیش‌فروش وجود نداشت؛
همچنین به گفته رئیس اتحادیه فروشندگان خودروی اصفهان، سازمان حمایت از مصرف‌کننده و تولیدکننده مدام به خودروسازان برای پیش‌فروش خودرو فشار وارد میکند؛
ولی این پیش‌فروش‌ها تاثیری بر شرایط بازار ندارد؛ بلکه باید خودروسازان را وادار به تحویل خودروهای معوقه کرد تا بازار سامان گیرد و آشفتگی فعلی برطرف شود.
طوفان بازار خودرو
متعادل‌نبودن عرضه و تقاضا مشکل اصلی بازار خودرو محسوب می‌شود و ثبت‌نام میلیون‌ها نفر برای خرید 25 هزار خودرو نیز گواهی بر این موضوع است؛
بنابراین تا زمانی که تولید افزایش نیابد، قیمت اتومبیل‌ها در بازار آزاد صعودی خواهد بود.
به گفته سعید موتمنی، اکنون سبقت تقاضا از عرضه و عدم خرید و فروش خودرو با فرمول ۱۰ درصد بالاتر از قیمت مصوب، آنالیز قیمت را در بازار خودرو برهم زده است
و برای بازگشت به روال عادی در بازار خودرو باید عرضه خودروهای تولید داخل و حتی وارداتی افزایش یابد تا قفل معاملات در بازار را بشکند.
درمجموع پیش‌فروش با قرعه‌کشی فقط نمایانگر تقاضای بالا در بازار خودرو بوده و این امر موجب سودجویی بیشتر دلالان شده است؛
به‌طوری که هفته گذشته قیمت بعضی خودروها تا 10 میلیون تومان افزایش یافت و خریداران ناچار به خرید اتومبیل با چنین نرخ‌هایی هستند؛
زیرا شانس برنده‌شدن در قرعه‌کشی‌های بعدی با وجود این حجم از تقاضا کم است؛ درنتیجه قرعه‌کشی در کوتاه‌مدت شاید نتایج خوبی به‌همراه داشته باشد،
ولی اکنون در شمار دلایل گرانی خودرو قرار می‌گیرد.
