میثم رادپور، کارشناس بازار ارز، در گفت‌وگوی پیشین خود با اصفهان زیبا آنلاین یکی از عوامل افزایش نرخ دلار را تحریک تقاضا و تضعیف عرضه عنوان کرد. رادپور به اصفهان زیبا آنلاین گفت: دولت باید اقدامی عاجل درخصوص کنترل نرخ ارز انجام دهد. در این خصوص، نرخ بهره بانکی باید افزایش پیدا کند تا نقدینگی در بانک‌ها منجمد شود، نرخ بهره واقعی در ایران به طرز بی‌سابقه‌ای منفی است و از منفی 20درصد هم فراتر رفته است. از سوی دیگر، عرضه ارز مسئله‌ساز شده و طرف تقاضا و عرضه به قیمت‌ها فشار آورده است.
کاهش نرخ سودتورم زا شد
باتوجه به راهکار پیشنهادی برخی تحلیلگران ارز و البته زمزمه‌های اجرایی‌کردن افزایش نرخ سود بانکی توسط سیاست‌گذار پولی و بانکی میزان تأثیرگذاری این راهکار را در کنترل نرخ ارز از سوی کارشناسان اقتصادی بررسی کرده‌ایم. در این خصوص، کمیل طیبی، استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان به اصفهان زیبا آنلاین می‌گوید: در بحث نرخ سود بانکی افزایش نرخ سود تسهیلات در برابر نرخ سود سپرده‌ها منجر به افزایش هزینه تولید می‌شود و از سوی دیگر، جنبه سیاست انقباضی پول دارد و سودآور می‌شود، چون ذخیره پول در بانک‌ها افزایش پیدا می‌کند.طیبی عنوان می‌کند: سود سپرده‌گذاری بین بانکی در ادامه عملیات بازار باز هست، هم بانک مرکزی می‌تواند نقدینگی را کنترل کند و هم روابط بین‌بانکی افزایش پیدا می‌کند. دراین صورت انگیزه هم برای ورود به بازار ارز کاهش پیدا می‌کند و در نتیجه نقدینگی و تورم کنترل می‌شود. او اذعان می‌کند: سود سپرده‌گذاری سهام به 18درصد رسیده و این اقدام بنگاه‌ها و مردم را تشویق به خرید سهام کرده است، این نوع سیاست‌گذاری در بازار پول که توسط بانک مرکزی عملیاتی می‌شود، کنترل نقدینگی است و به‌نوعی سیاست انقباض پولی است. زمانی که نقدینگی کاهش پیدا می‌کند تورم نیز کنترل می‌شود. این استاد اقتصاد دانشگاه ادامه می‌دهد: اگر از این طریق بتوان ایجاد انگیزه کرد و این بازدهی قابل‌رقابت با سایر بازدهی‌ها در بازار دارایی باشد، این نوع افزایش نرخ سود بانکی نقدینگی را کنترل می‌کند و روی کنترل تورم تأثیرگذار است. درصورتی‌که همچنان بازدهی و سود بالاتری در بازارهای موازی وجود داشته باشد، انگیزه ورود به بازار افزایش پیدا می‌کند. طیبی بیان می‌کند: کاهش نرخ سودبانکی با این انگیزه عملیاتی شد که سرمایه‌گذاری را افزایش دهد، چون رابطه معکوسی بین سرمایه‌گذاری و نرخ بهره و نرخ سود بانکی وجود دارد، نرخ سود بالا انگیزه نگهداری پول را تقویت می‌کند. زمانی هم که کاهش پیدا کند، چون هزینه پول کاهشی می‌شود، انگیزه برای سرمایه‌گذاری و در نهایت برای تولید ایجاد می‌شود. البته در خصوص سرمایه‌گذاری فقط عامل نرخ سود بین بانکی مطرح نیست و اقدام متولیان برای کاهش نرخ سود اجرای یک سیاست انبساطی بود که تورم‌ز ا شد.
مهار تقاضای کاذب بازار
از سوی دیگر محمدرضا شهنام پور، کارشناس اقتصادی، تأثیرگذاری افزایش نرخ سود بانکی در کنترل نرخ ارز را صددرصد می‌داند. او به اصفهان زیبا آنلاین می‌گوید: افزایش نرخ سود بانکی صددرصد در کنترل نرخ ارز تأثیرگذار است، زمانی که بانک‌ها قدرت جذب سپرده‌گذاران را ندارند، نقدینگی سرگردان در بازارهای مختلف و در شاخه‌های مختلف وارد می‌شود. با کاهش نرخ سود سپرده‌ها، افراد تمایلی به سرمایه‌گذاری در بانک‌ها ندارند و در بخش‌های مختلف اقتصاد وارد می‌شوند که به‌طورقطع در افزایش نرخ ارز تأثیرگذار خواهد بود. شهنام پور عنوان می‌کند: هر اندازه دولت بیشتر بتواند پول و نقدینگی رابه سمت بانک‌ها هدایت کند، تقاضا در بازارها کاهش پیدا می‌کند.شهنام‌پور اذعان می‌کند: این تقاضای بازار کاذب است و واقعی نیست، خریدهایی که انجام می‌شود برای این است که قدرت پول مردم حفظ شود. درصورتی‌که تقاضای کاذب کنترل شود تورم و نرخ ارز نیز مهار می‌شود.این کارشناس اقتصادی بیان می‌کند: کاهش نرخ سود بانکی منجر به افزایش نرخ ارز شد. هرگونه دخالت دولت در بازار پولی و بانکی منجر به برهم‌خوردگی تعادل بازار می‌شود، زمانی که سود بانکی کاهش پیدا کند، فرد تمایلی به سرمایه‌گذاری ندارد. همان‌طور که شاهد بودیم، با رشد بورس برخی حتی حاضر شدند حساب سپرده‌هایشان را ببندند و برای کسب سود وارد بورس شوند. شهنام پور می‌گوید: افزایش نرخ سود بانکی در بلندمدت تأثیرگذار است. وقتی بانک این وجهه را به سرمایه‌گذاران نشان دهد به‌تدریج نقدینگی به سمت بانک‌ها هدایت می‌شود و چرخش پول در بازارها متوقف می‌شود. به گفته این کارشناس اقتصادی، در شرایط فعلی سرمایه‌گذاری بهترین حالت برای کنترل نرخ ارز است که البته باید کارشناسانه باشد و نه احساسی.
