بااینحال هنوز انگشت اشاره بهسوی مشاوران املاک دراز است. نه امسال بلکه سالهای گذشته نیز بارها درباره احتمال تأثیر مشاوران املاک بر قیمتگذاریهای بازار مسکن شائبههایی مطرح شد. افرادی معتقدند مشاوران املاک برای دریافت کمیسیون بیشتر، فروشنده را به بالابردن قیمتها تشویق میکنند. رسول جهانگیری، رئیس اتحادیه مشاوران املاک اصفهان، در گفتوگویی با اصفهانزیبا به پرسشهای مربوط به تأثیر مشاوران املاک بر قیمتهای بازار مسکن اینگونه پاسخ داد:
به نظر شما دلیل افزایش قیمت مسکن چیست؟
خریدوفروش و نوسانهای بازار مسکن متأثر از بازار ارز، طلا، سکه و این قبیل کالاهاست، مانند بقیه بازارها. من از شما میپرسم دلیل نـوسانهای بازار خودرو چیست؟ علت نوسانهای لوازمخانگی چطور؟
به نظر شما چه دلیلی دارد؟
متأسفانه اصل و اساس موضوع گرانیها در مسکن و سایر بخشها، کاهش ارزش پول ملی است. این مسئله باعث شده تا مردم به سمت تقاضای کاذب روی بیاورند.
تقاضای کاذب مسکن!
بله، در عمل طرف نیازی به مسکن و زمین ندارد. پولی دارد یا در بانک یا هر جای دیگر، برای اینکه از کاهش ارزش آن جلوگیری کند اقدام به خرید میکند و دلیل قیمتهای نجومی مسکن همین است.
تابستان امسال قیمتها در بازار مسکن واقعی بود؟
آنچه در حال حاضر مشاهده میکنیم واقعی نیست.
بعضی همکاران شما هم میگویند قیمت ملک حباب است و برخی عقیده دارند خیر واقعی است.
بله ما در قیمت ملک گرانی و حباب داریم.
آیا قیمت ملک با دلار 28 یا 29 هزارتومانی تعادل دارد؟
بانک مرکزی هم مدام اعلام میکند قیمت دلار واقعی نیست. آیا واقعا قیمت دلار باید 28 یا 29 هزار تومان باشد؟ اگر اینطور باشد باید زندگی مردم با آن تنظیم شود.
بانک مرکزی دلار 5 هزارتومانی را هم غیرواقعی میدانست. امروز شما قیمتها در بازار مسکن را غیرواقعی میدانید.
دلار 29 هزارتومانی به دلیل تحریمها و فشار معاندان انقلاب است. آنها از بیرون فشار میآورند تا نظام اسلامی را زیر سؤال ببرند، پیامدهای آنهم به بازارها برمیگردد. بازار خودرو، طلا و… همگی همین وضعیت را دارند.
نمایندگان مجلس طی هفتههای گذشته نظر متفاوتی درباره دلیل رشد قیمتها در بازار مسکن داشتند.
بله جالب است، بعضی از نمایندگان مجلس و مسئولان در دولت به جای حل کردن مشکلات بهصورت ریشهای به سراغ حاشیهها میروند. من بهتازگی دیدهام موجی از طرف نمایندگان مجلس به راه افتاده که میگویند گرانیها مربوط به کسبه است!
کسبه تأثیری ندارند؟
کسبه آخرین حلقه عرضه خدمت به مردم هستند. آیا اگر خودرو گران میشود باید نمایشگاههای خودرو را جمعآوری کنیم؟ شاید تقاضای واقعی خودرو بین 2 تا 5 میلیون دستگاه باشد؛ ولی اگر 100 میلیون دستگاه هم تولید شود بازهم قیمتش کاهش پیدا نمیکند. یا در بازار طلا اگر نرخ طلا و سکه افزایش بیرویه پیدا کرد باید مغازه طلافروش را ببندیم یا مشکل را ریشهای حل کنیم؟
نمایندگان مجلس مشاوران املاک را هم دخیل میدانند.
متأسفانه بعضی از نمایندگان در کمیسیون عمران مجلس مباحثی را مطرح کردهاند که قسمت اعظمی از گرانیهای بازار مسکن مربوط به دلالبازی است، آنها حتی کلماتی بهکاربردهاند که درشأن یک نماینده مجلس نیست.
دلالبازی در افزایش قیمت ملک دخیل نیست؟
بله شاید در مواردی اصناف هم تخلف کرده باشند؛ ولی در حال حاضر ما گرانی داریم نه گرانفروشی. امروز در بازار مسکن گرانی به گرانفروشی چربیده است. ما باید فکری برای گرانی کنیم نه اینکه تمام حلقهها را رها کنیم و به سراغ عرضهکننده بیاییم.
بعضی نمایندگان عقیده دارند باید بینظمیها در بازار را سامان داد.
حلقه آخر که عرضهکننده خدمت یا کالاست اثر آنچنانی در قیمتها ندارد؛ اگر با اصناف بیچاره برخورد کردید، مشکل گرانی حل خواهد شد؟ اگر اصل مشکل برطرف نشود با بستن یک واحد صنفی مثلا در یک محله میتوانیم قیمتها را کنترل کنیم؟
پیشنهاد شما چیست؟
مردم برای جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی در بازارهای مختلف وارد میشوند. من میگویم باید جلوی کاهش ارزش پول ملی را بگیریم. باید در مقابل نوسانهای مواد اولیه بایستیم و در بحث دلار فکری اساسی کنیم. نهفقط مردم، بلکه دولتیها و مجلسیها هم همینطور هستند.نماینده مجلس یا مسئولی در دولت اگر پول انباشتهای داشته باشد، آن را در بانک میگذارد یا کالایی میخرد تا ارزش پول آنها حفظ شود؟ هرکسی بگوید این کار را نمیکنم دروغ میگوید.
به نظرتان حق مشاوره مشاوران بر افزایش قیمتها چقدر تأثیرگذار است؟
جالب است مجلس دراینباره جلسه میگذارد و نتیجه میگیرند حقالمشاوره مشاوران در افزایش قیمت مسکن مؤثر است، درحالیکه عامل اصلی گرانیها اصناف نیستند. من میخواهم ببینم چطور به این نتیجه رسیدهاند؟ و حاضرم در یک مناظره تلویزیونی ثابت کنم که مشکل اصلی کاهش ارزش پول ملی است. وقتی دلار از 4 هزار تومان و 10 هزار تومان میرسد به بالای 20 هزار تومان یعنی ارزش پول ملی کاهش یافته است و حالا مقصر افزایش قیمت ملک مشاوران هستند!
پورسانت دریافتی مشاوران املاک هیچ تأثیری بر قیمتگذاریهای بازار مسکن ندارد؟
حق مشاوره برای یک خانه، 5 میلیون یا 10 میلیون یا نهایتا 20 میلیون است؛ درحالیکه خانه میلیاردی بالا میرود! باید ریشهای مشکل را بررسی کنیم که چرا مسکن که باید کالای مصرفی باشد به یک کالای سرمایهای تبدیل شده است.
همیشه انگشت اتهام به سمت مشاوران املاک دراز بوده که آنها برای دریافت کمیسیون بیشتر فروشنده را به فروش با قیمت بالاتر تحریک میکنند.
پیشازاین پنج سال بازار مسکن در رکود بود. آپارتمانها متری یک میلیون و 800 هزار تا دو میلیون تومان هم مشتری نداشتند؛ اگر مشاوران املاک باعث افزایش قیمت هستند چرا آن زمان قیمتها را بالا نبردند؟ الان برای پنج برابر بالاتر از این قیمت هم فروشنده نمیفروشد.
به نظر شما چرا مسئولان مسائلی مانند کاهش ارزش پول ملی را رها میکنند و به قول شما گرانی مسکن را به گردن حلقه آخر میاندازند؟
بعضی از دولتیها و مجلسیها برای رسانهایشدن حرفهای عامهپسند میزنند، آنها تمام مسائل را کنار میگذارند و یقه کاسب را میگیرند. من فکر نمیکنم اگر طلا گران شده باشد تقصیر طلافروش است! یا همینطور در بازارهای دیگر… آیا علت اصلی تمامی این گرانیها مشاوران املاک هستند؟ این حرفها را میزنند تا مردم عادی بخوانند و خوششان بیاید.عقیده دارید مشاوران املاک هیچ تأثیری در افزایش قیمتها ندارند.مشاوران املاک هم میتوانند تأثیرگذار باشند؛ ولی قدرت آنچنانی ندارند. مشاور ما که نمیتواند داد بزند « آی مردم خانهها را گرانتر بفروشید تا کمیسیون بیشتری بگیرم.» شاید بهصورت انگشتشمار و موردی تخلفاتی داشته باشیم؛ ولی امروز مشکل بازار گرانی است نه گرانفروشی.
آیا مشاوران املاک از افزایش قیمت ملک سود میبرند؟
مشاوران املاک ما امروز بهشدت تحتفشار هستند. سه ماه تابستان98 نسبت به سه ماه تابستان99 قیمت ملک خیلی کمتر از این بود و بهتر معامله میشد؛ ولی امروز معاملهای نمیشود. هرچه قیمتها پایینتر باشد مردم راحتتر خریدوفروش میکنند؛ ولی بازار مسکن امروز دچار رکود تورمی شده است. هم قیمتها بالا میرود و هم معاملهای انجام نمیشود.
وضعیت مشاوران املاک در بازار تابستانی سال جاری چطور بود؟
مشاوران املاک زمانی کاسبی میکنند که قیمتها عادی باشد. الان قیمتها نجومی بالا رفته است و کسی فروشنده نیست.
به نظر شما قیمتهای فعلی همیشگی خواهد شد؟
فکر میکنم یک جایی این قیمتهای هیجانی یک شکست عجیب خواهد خورد. بالاخره دولت و مجلس باید فکری برای بحثهای کلان کنند. نه اینکه دنبال مقصر بیفتند و زورشان به کلهگندهها نرسد تا اصناف را مقصر اعلام کنند.
به نظر شما قیمت فعلی مسکن با دلار 29 هزارتومانی تناسب دارد؟
این منطق ایراد دارد؛ زیرا خیلی از کالاها در داخل مملکت ما با ریال معامله میشود نه دلار… .
ولی افزایش قیمت دلار و کاهش پول ملی را عامل نوسانها قیمت ملک میدانید.
کاهش ارزش پول ملی تقاضای کاذب در بازار مسکن ایجاد میکند.
امسال بازار رهن و اجاره اصفهان چه وضعیتی داشت؟
خوشبختانه امسال دولت و ستاد ملی مبارزه با کرونا تصمیم خوبی گرفتند تا اجارهها در تهران با 25درصد، کلانشهرها 20درصد و شهرستانها تا 15درصد افزایش پیدا کند. این تصمیم با حمایت قوه قضائیه که حکم تخلیه صادر نکرد باعث شد تا بالای 50درصد از مستأجران و مالکان توافق کنند.
مرکز آمار کشور بهتازگی آماری منتشر کرده که در اصفهان قیمت رهن و اجاره نسبت به قیمت ملک از تمام کشور بالاتر است.
اصلا، اصلا و بازهم اصلا. اجارهبها مانند قیمت ملک عجیبغریب شروع شد؛ ولی مصوبه دولت باعث کنترل بازار شد.
