این سنت اشتباهی که این روزها و با پایان فصل برداشت، بسیاری از مزارع کشور را به آتش میکشند و علاوه بر آسیبرساندن به خاک و آلودهکردن هوا، احتمال گسترش آتش به دیگر نقاط از جمله مراتع و جنگلها را افزایش میدهد. آتش زدن کاه و کلش ناشی از برداشت محصولات کشاورزی موجب اعتراض مردم شهرستان و باعث آلودگی هوا و کاهش دید در برخی جادههای ارتباطی مبارکه شده است. سردرد، تنگی نفس، سوزش چشم، بوی بد، مهگرفتگی در جادهها و افزایش خطر تصادف و بی حالی، هر ساله چاشنی زندگی این فصل شهروندان مبارکه میشود.
زخمی عمیق بر پیکر طبیعت
کشاورزان مبارکه در مناطق مختلف این شهرستان معتقدند آتشزدن مزارع بعد از برداشت محصول برای ازبینبردن بذر علفهای هرز باقیمانده در مزارع، ازبینبردن آفتهای گیاهی و بیماریها، جلوگیری از ایجاد محیط مناسب تکثیر این آفتها و بیماریها مؤثر است، این در حالی است که طبق گفته مردم و کارشناسان محیطزیست، این موضوع عاملی مخرب بر پیکر محیطزیست و طبیعت است. رسول زینلی یکی از شهروندان مبارکهای اعتراض خود را نسبت به آتشزدن مزارع اینگونه مطرح میکند: آتشزدن کاه و کلش نهتنها سبب آسیب به خاک کشاورزی منطقه میشود، بلکه سبب آلودگی هوای پاک شهرها و روستاها شده و همین مسئله شهروندان را آزار میدهد. او میگوید: با توجه به مشکلات زیادی که آتشزدن کاه و کلش مزارع برای سالمندان کودکان و زنان باردار ایجاد میکند، طبق ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی باید با افراد خاطی برخورد شود. مریم بهرامی، دیگر شهروند مبارکهای است که نظر خود را در مورد آتشزدن کاه و کلش مزارع کشاورزی اینگونه عنوان میکند: متأسفانه با شروع برداشت گندم، جو و برنج از مزارع و به خصوص از عصر تا شب دود ناشی از آتشزدن کاه و کلش طاقت همه را بریده و بر اثر بوی دود نفسکشیدن برای مردم سخت شده است. او تاکید میکند: این موضوع باید با حضور متولیان امر کشاورزی و محیطزیست به کشاورزان هشدار داده شود یا راهکارهای جایگزین برای آنها ارائه دهند تا کشاورزان از این کار جلوگیری کنند.
با کشاورزان متخلف برخوردقضایی میشود
فرماندار شهرستان مبارکه با اشاره به آتشزدن کاه و کلش باقیمانده توسط کشاورزان گفت: تعداد کمی از کشاورزان در پایان فصل برداشت محصولات خود اقدام به این کار میکنند که موجب افزایش آلایندگی هوا و محیطزیست شهرستان میشود. اصغر هدایت افزود: برخورد با افرادی که نسبت به آتشزدن باقیمانده کاه و کلش در زمینهای کشاورزی خود اقدام میکنند بر عهده شهرداریها نیست و بخشداریها و دهیاریها باید در راستای اجرای دستورالعمل و اختیارات و وظایف خود با جهاد کشاورزی، با این افراد برخورد قانونی انجام دهند. او با بیان اینکه ســــوزاندن پسماندهای کشاورزی، علاوه بر خسارت بر زمین و خاک کشاورزی، آلودگی محیط زیست را نیز به دنبال دارد، گفت: در صورت عدم همکاری کشاورزان، جهاد کشاورزی موظف است کشاورزان متخلف را جهت اقدامات قضایی به محیط زیست معرفی کند. فرماندار مبارکه از شهرداریها خواست ضمن اطلاع رسانی به کشاورزان با تشکیل اکیپهای گشتزنی از سوزاندن پوشال جلوگیری ودر صورت مشاهده تخلف در این زمینه، آنرا به محیط زیست شهرستان گزارش کنند.
فرهنگ سازی شود
هدایت تاکید کرد: باید با مدیریت و فرهنگسازی در بین کشاورزان از سوزاندن مابقی پسماندهای کشاورزی در شهرستان جلوگیری شود. او از ادارههای جهاد کشاورزی و محیطزیست این شهرستان خواست با برگزاری کلاسهای آموزشی، کشاورزان را با عواقب سوزاندن کاه و کلش و پسماند کشاورزی آشنا کنند. به گفته فرماندار، توجه به مدیریت صحیح پسماند و استفاده از روشهای علمی و نوین در این زمینه به عنوان یکی از امور زیربنایی جهت توسعه هر منطقه محسوب میشود.
آتش زدن پسماندهای کشاورزی جرم است
رئیس اداره حفاظت محیطزیست مبارکه نیز در این باره با اشاره به پایان برداشت محصولات کشاورزی گفت: سوزاندن کاه و کلش توسط کشاورزان جرم است و خسارت زیادی را به همراه دارد. مهران شنتیایی با بیان اینکه آتشزدن پسماندهای کشاورزی کاری بدون فایده است و خسارت زیادی به همراه دارد، اظهار کرد: برگرداندن کاه و کلش به زمین از طریق شخم و شیار نهتنها موجب تأمین بخشی از نیاز غذایی محصول میشود، بلکه با این روش نیاز به مصرف کودهای شیمیایی در سال زراعی آینده نیز کاهش مییابد. او هشدار داد: سوزاندن کاه و کلش در شالیزارهای برنج و مزارع گندم ممکن است با وزش باد باغها، درختان و مراتع حاشیه مزارع را نیز دچار حریق کند. شنتیایی با بیان اینکه میزان سوزاندن کاه و کلش زمینهای کشاورزی نسبت به سالهای گذشته کاهش یافته است، گفت: در روزهای اخیر تعدادی از کشاورزان اقدام به سوزاندن بقایای محصولات کشاورزی خود میکنند که کاری غیراصولی است.
بی توجهی برخی کشاورزان
رئیس اداره حفاظت محیطزیست شهرستان مبارکه گفت: براساس قوانین و مقررات محیطزیست، سوزاندن کاه و کلش جرم محســــوب شده و متخلفان به دلیل تهدید بهداشت عمومی و آلودگی هوا به مراجع قضائی معرفی خواهند شد. او با اشاره به اقدامهای صورت گرفته برای آگاهسازی کشاورزان در زمینه آتشزدن مزارع اظهار کرد: متأسفانه با وجود اطلاعرسانیهای قبلی از طریق صداوسیمای مرکز استان، چاپ و پخش بروشور، اطلاعیه، نصب پلاکارد در مبادی ورودی و خروجی شهر و برگزاری کلاسهای آموزشی توسط جهاد کشاورزی، باز هم شاهد سوزاندن کاه و کلش باقی مانده مزارع توسط کشاورزان هستیم. شنتیایی از کشاورزان شهرستان مبارکه درخواست کرد: برای حفظ خاک و جلوگیری از آلودگی محیطزیست، از سوزاندن بقایای محصولات کشاورزی خود به ویژه در محدوده شهری و سکونتگاهها خودداری کنند. او تصریح کرد: با سوزاندن کاه و کلش برنج دود غلیظی در منطقه میپیچد و از سوی دیگر این اراضی در نزدیکی ایستگاههای سنجش آلودگی هواست و همین امر سبب میشود که نمود شاخص کیفی هوای شهر مبارکه افزایش یابد. شنتیایی با تاکید بر اینکه در صورت مشاهده سوزاندن کاه اراضی کشاورزی با متخلفان برخورد میکنیم، گفت: در کارگروه پسماند شهرستان که با حضور نماینده دادستان و نیروی انتظامی شهرستان برگزار شد یکی از موضوعات اصلی جلوگیری از آتش زدن کاه و کلش بود و مقرر شد این تخلفات را در مراجع قضایی پیگیری کنیم. طبق ماده ۱۶ قانون مدیریت پسماند و ۶۸۸ از قانون مجازات اسلامی، عمل سوزاندن پسماندهای کشاورزی از مصادیق تهدید علیه بهداشت عمومی است و قانون به صراحت این موضوع را جرم تلقی کرده و مستوجب مجازات حبس تا یک سال برای افراد متخلف است. سوزاندن بقایا و ضایعات کشاورزی علاوه بر تهدید بهداشت عمومی، عامل ایجاد ناراحتی در بیماران تنفسی و افراد حساس است. سوزاندن ضایعات کشاورزی جرم است و در صورت سوزاندن ضایعات کشاورزی با متخلفان بدون اغماض برخورد خواهد شد. انتشار آلایندههای هوا علاوه بر برهمزدن نظم اکوسیستم، رژیم آبوهوایی و چرخههای زیستی عاملی در ایجاد چالش تغییرات اقلیم است.