خودروسازان در شرایطی که با تعداد زیادی متقاضی در قرعهکشیهای پیشفروش خودرو روبهرو هستند، از عرضه کامل محصولاتشان به بازار خودداری میکنند. میزان تولید و فروش خودرو در هشت ماه ابتدایی سال همخوانی ندارد.آمارهای مرکز پژوهش مجلس نشان میدهد تولید خودرو از اردیبهشت امسال افزایش یافته است. خودروسازان در سال 99 با دور زدن تحریمها و داخلی سازی بعضی قطعات خودرو موفق به تولید اتومبیلهای بیشتری شدهاند. درمقابل، اعداد و ارقام عرضه و فروش خودرو در بازار با میزان تولید آن همخوانی ندارد. طبق آمارهای مرکز پژوهش مجلس در شرایطی که تولید خودرو روند صعودی داشته، عرضه آن در بازار افزایش نیافته و رشد تولید تأثیری بر التهابهای بازار خودرو و کنترل قیمتها نداشته است. جزئیات تولید و فروش سه شرکت خودروسازی در سال جاری به شرح جدول زیر است؛ البته باید به این نکته اشاره کرد که فروردینماه بهدلیل تعطیلات نوروزی و شیوع ویروس کرونا تولید روند نزولی داشت؛ همچنین خودروسازان هر سال در مردادماه به تعطیلات تابستانی میروند.باتوجه به اعداد و ارقام تولید و فروش خودرو در هشت ماه امسال، این پرسش مطرح میشود که خودروسازان با مازاد تولید خود چه کردهاند؟ آیا این خودروها به جای عرضه به بازار، راهی پارکینگ خودروسازان شدهاند تا در شرایط بهتر با قیمت بالاتر به خریدار فروخته شوند؟خودروسازان پس از تحریمها از نبود قطعه و قطعهسازان از نبود مواد اولیه، بارها گله کردند و این امر بر روند تولید خودرو تأثیرگذار بود. این امکان وجود دارد که خودروسازان تعدادی از خودروهای خود را بهدلیل ناقصبودن در پارکینگ دپو کردهاند. بر اساس آمار منتشرشده توسط خبرگزاری فارس، طی ۹ ماه امسال، ۶۵۴هزار خودرو در این مدت تولید شده که ۹۲ هزار دستگاه خودرو به دلیل ناقص بودن راهی پارکینگ خودروسازان شده است؛ از این رو از هر هفت خودروی تولیدی، یک اتومبیل به دلیل نقص قطعه به پارکینگ میرود. درعین حال ۱۰هزار و ۴۴۷ دستگاه خودروی کامل در پارکینگ فروش سایپا موجود است. بنابراین میتوان یکی از علل تناقض میزان تولید و عرضه خودرو را نبود قطعه دانست؛ هرچند وزارت صمت چند میز ساختداخل را از سال گذشته برگزار کرده است تا با داخلیسازی قطعات، وابستگی به واردات کمتر شود. همچنین سال گذشته با موافقت شورای پول و اعتبار حدود هزار میلیارد تومان تسهیلات به خودروسازان بابت پرداخت بدهی به قطعهسازان و طلب معوق آنها تعلق گرفت.تعدادی از کارشناسان اقتصاد و خودرو نیز دلیل تفاوت تولید و فروش خودروسازان را سیاستهای غلط در ارتباط با قیمتگذاری خودرو میدانند؛ از جمله این کارشناسان باید به حسن کریمیسنجری، کارشناس خودرو، اشاره کرد که در گفتوگو با دنیای اقتصاد اذعان داشت: سیاستهای اشتباه در رابطه با قیمتگذاری خودرو در مبدأ از یک طرف و شرایط تورمی حاکم بر اقتصاد کشور از سوی دیگر باعث حضور سرمایههای سرگردان در بازار خودرو شده است. در واقع قیمتگذاری دستوری به التهابهای بازار خودرو دامن می زند. جایگزینی قیمتگذاری فصلی باقیمتگذاری سالانه در سال جاری منجر به تأخیر خودروسازان درعرضه محصولات تولیدی به بازار شده است؛ از این رو تحریمها، نبود قطعه و قیمتگذاری دستوری را میتوان از دلایل عرضهنشدن تمام خودروهای تولیدی در بازار دانست. درمقابل، عرضه خودرو در بورس میتواند پادزهری برای تناقض میزان تولید و عرضه باشد؛ زیرا خودروسازان فقط قادر به فروش خودرو در بورس هستند و تمامی خودروهای تولیدی راهی بورس میشود. هرچند این روزها عرضه یا عدم عرضه خودرو در بورس به بحث بین دولتیها و نمایندگان مجلس تبدیل شده است!