ماهها طول کشید تا بازار خودرو رنگ ثبات را به خود دید و مردم بار دیگر به کاهش قیمتها امید پیدا کردند؛ ولی شورای رقابتگیری با تصمیم یکشبه تلنگری بزرگ به بازار زد و شرایط خریدوفروش قیمت خودرو مانند گذشته نابسامان است.
ریزش ثبتنام در قرعهکشیها
کاهش اختلاف قیمت خودرو در کارخانه با بازار آزاد یکی از پیامدهای فرمول جدید شورا محسوب میشود. درواقع مسئولان وزارت صنعت و خودروسازان برخلاف قبل بر کاهش قیمت خودرو در بازار تأکید نمیکنند و معتقدند قیمت خودرو در مبدأ باید نزدیک به بازار آزاد شود. رضا شیوا، رئیس شورای رقابت، دراینباره به نقل از فارس، توضیح داد: «بازار خودرو وضع خوبی دارد، قیمتها رو به کاهش است و اطمینان داریم با افزایش تولید، قیمت خودرو درب کارخانه به قیمت بازار نزدیک شود. مطمئنیم دستورالعمل شورای رقابت برای قیمت خودرو بهنفع مصرفکننده است.» رئیس شورای رقابت درحالی فرمول قیمتگذاری جدید خودرو و نزدیکشدن قیمت کارخانه به بازار آزاد را به نفع مردم میداند که این موضوع باعث نارضایتی عموم شده است؛ زیرا این فرمول وابستگی زیادی به میزان تولید خودرو دارد و قیمت نهایی خودروها بهدنبال این وابستگی مشخص نیست؛ ازاینرو تقاضای شرکت در فرایند قرعهکشی خودروسازان کاهش یافته و مقایسه تعداد ثبتنامکنندگان در قرعهکشی ایرانخودرو و سایپا نشان میدهد تعداد ثبتنامکنندگان برای خرید خودرو نسبت به قبل کم شده است. البته افزایش قیمت خودرو در کارخانه نیز بر این موضوع بیتأثیر نیست. مجید باقری، قائممقام فروش سایپا، دراینباره به نقل از فارس گفت: «با افزایش قیمت خودرو، استقبال مردم از ثبتنام و پیشخرید خودرو کاهش یافته است. در حال حاضر خودروسازان با مشکل تأمین نقدینگی روبهرو هستند و کاهش ثبتنامها نیز این مشکل را تشدید میکند.» بنابراین کاهش استقبال از قرعهکشیها باعث اختلال در روند تولید خودرو در مبدأ بهدلیل کمبود سرمایه نیز میشود. درنتیجه دود تصمیم جدید شورا هم به چشم خریداران واقعی و هم تولیدکنندگان میرود.
شوک یکشبه به بازار آزاد
رشد قیمتها در بازار آزاد از دیگر پیامدهای فرمول جدید قیمتگذاری خودرو و نزدیکشدن نرخ کارخانه به بازار بهشمار میرود. مقایسه قیمت خودرو در ماههای گذشته نشان میدهد نرخ خودرو با شروع فصل پاییز روند نزولی پیدا کرد و حتی در آبانماه شاهد کاهش 30درصدی قیمت خودرو بودیم. در مقابل، تصمیم جدید شورا شوکی به بازار آزاد وارد کرد که به افزایش قیمتها منجر شد. سعید مؤتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاهداران خودرو، در گفتوگو با فارس به اثر روانی دستورالعمل جدید شورای رقابت بر بازار خودرو اشاره کرد و بیان داشت: «قیمت خودرو در اوایل آبانماه کاهش ۳۰ تا ۳۲درصدی را تجربه کرد. بازار خودرو تقریبا به ثبات رسیده بود و فروشنده و خریدار خود را به این قیمتها عادت داده بودند؛ ولی با فرمول جدید شورای رقابت شاهد نوسان در قیمتها هستیم. مصوبه این شورا باعث نوسان قیمتها و بالارفتن قیمت خودرو در بازار شده است.» درمقابل، رئیس شورای رقابت افزایش قیمت خودرو را مقطعی دانست و توضیح داد: «پیشبینی میکردیم که در کوتاهمدت این افزایش رخ دهد. نمیفهمم دلیل این همه حمله در رابطه با این فرمول چیست. شاید برخی هنوز دقیق متوجه نشدهاند که سازوکار و ابعاد آن چگونه است.» ولی کاهش قیمتها در بازار آزاد با درنظرگرفتن بهای خودرو در سالهای گذشته، بهآسانی صورت نمیپذیرد و تغییر روند صعودی قیمتها در صورت ثبات نرخ ارز و وضعیت اقتصادی ماهها به طول میانجامد.
تا دیر نشده لغو کنید!
مسئولان در پی تأثیر فرمول قیمتگذاری شورا بر بازار آزاد خواستار لغو و فراموشی این تصمیم قبل از اجرای آن شدهاند! اشکان میرمحمدی، بازرس کل امور صمت سازمان بازرسی، با اشاره به اینکه مصوبه شورا باعث قرارگرفتن اختیار مدیریت خودرو به دست خودروسازان میشود، به تسنیم گفت: «اگر قرار باشد مدیریت بازار در اختیار تولیدکنندگان باشد، قطعا برای حفظ منافع خودشان اتفاقهایی را رقم میزنند که زیان آن به مردم میرسد. این تصمیم باید متوقف شود.» همچنین وزیر صمت و رئیس سازمان بازرسی کل کشور هر دو خواستار لغو این تصمیم شدند و حتی وزیر صمت این فرمول جدید را بیتدبیری شورای رقابت و عامل اصلی گرانی خودرو دانست؛ بااینوجود زمان اجرای مصوبه شورا بهمنماه است و مشخص نیست تا ماه آینده چه بر سر بازار خودرو میآید.