جهانگیری در گفتوگو با اصفهانزیبا مدعی است در تعیین اجارهبها باید مشکلات مالک را نیز در نظر گرفت؛ ولی برای جلوگیری از رشد افسارگسیخته اجارهبها باید مجلس دست به کار تصویب قانون مشخصی شود تا برای مثال رهن و اجاره با تورم افزایش پیدا کند.
مستأجران از ارقام رهن و اجاره در بازار مسکن شاکیاند.
متأسفانه طی سالهای گذشته به دلیل نوسانات بازار ارز و کاهش ارزش پول ملی، قیمتها در بازار مسکن نجومی شد و به دنبال آن اجارهبها نیز افزایش پیدا کرد. ما هم قبول داریم که قیمتها بیرویه افزایش پیدا کردهاست.
چاره چیست؟
تنها راه چاره این است که مستأجر حداقل امسال در همان خانه قبلی بماند.
اگر مستأجری مجبور به تغییر مکان بود؟
تنها توصیهای ما همین بود، زیرا راهکار قانونی دیگری نداریم. مالکیت محترم است و اگر مستأجر خانه را خالی کرد ما قانونی نداریم که به مالک بگوییم حتما باید با این قیمت خانهات را اجاره بدهی. در آن صورت هر دو طرف باید سر قیمت توافق کنند.
قرار شد مانند سال گذشته قراردادها با 20 درصد افزایش بهصورت خودکار تمدید شود، ولی افرادی معتقد هستند باید قراردادها بدون افزایش تمدید شوند.
من بیشتر طرفدار مستأجر هستم و میدانم شرایط سختی است؛ ولی این دلیل نمیشود که وضعیت مالکان را هم نادیده بگیریم. باید مالک را هم در نظر داشته باشیم. شاید یک خانواده از طریق رهن و اجاره خانهاش امرار معاش میکند. آیا هزینه زندگی آنها نسبت به سال گذشته ثابت ماندهاست؟ اینکه بدون هیچ افزایشی قراردادها را تمدید کنند ناراحتی اجتماعی ایجاد میکند و شکاف بین مالک و مستأجر بیشتر میشود.
اینکه هر سال سقفی برای اجارهبها تعیین شود، تا چه زمانی درمان بازار مسکن خواهد بود؟ به نظر شما این مصوبات درمان قطعی مشکلات در زمینه اجارهبهاست؟ تکلیف آن مستأجرانی که به هر دلیل مجبور به عوضکردن خانه خود هستند، چه خواهد شد؟
من پیشنهاد داده بودم قیمتها در بازار رهن و اجاره باید از یک قانون تبعیت کند. امروز بیش از 50 درصد هزینه یک خانوار مربوط به مسکن است و بالاخره قیمتها در این بازار باید از یک قانونی پیروی کند. ما نباید بدون هیچ دلیل شاهد رشد نجومی قیمتها باشیم.
به نظر شما چگونه باید به بازار اجاره بها نظم بخشید؟
من قانونگذار نیستم؛ ولی مثلا میتوانیم هر سال رقم رهن و اجاره را بر مبنای تورم تعیین کنیم و اجازه ندهیم اجاره بیشتر از تورم بالا برود. برای این کار قوه قضائیه هم باید حمایت کند.
در مورد این موضوع آیا قانونی وجود دارد؟
اگر قانونی داریم باید اجرا شود و اگر نداریم باید قانونی برای کنترل بازار اجارهبها تصویب کنیم. به نظر من باید نمایندگان مجلس از همین حالا دست به کار شوند تا انشاءالله وقتی مشکل کرونا تمام شد، شاهد رشد سنگین قیمتها نباشیم.
برخی از کارشناسان نسبت به آینده بازار رهن و اجاره نگرانند. آنها معتقد هستند مصوبه دو سال گذشته اگرچه بخشی از افزایش قیمتها را کنترل کرد، ولی بالاخره یک روز اثرش را از دست میدهد.
اگر افزایش قیمتها اینچنین افسار گسیخته ادامه داشته باشد، شاید در آیندهای نزدیک بخشی از خانوادهها نتوانند هیچ ملکی را اجاره کنند. وضعیت بازار مسکن خطرناک شدهاست.
آیا ساختوساز مسکن، دردی از بازار اجارهبها دوا میکند؟
ساختوساز طی سالهای گذشته یکسوم نیاز جامعه بود و همین مسئله فاصله بین عرضه و تقاضا را بیشتر کرد تا شرایط بدی ایجاد شود. ما جمعیت جوانی داریم و باید حداقل سالانه یک میلیون مسکن بسازیم.
مستأجران میگویند در بازار رهن و اجاره خانه نیست. یعنی چه؟
اینکه میگویند «خانه نیست» یعنی خانه با شرایطی که مستأجر میخواهد کمتر عرضه میشود. متأسفانه قیمتها غیرمنطقی افزایش پیدا کرد، به طوریکه امروز هزینه مسکن با درآمد خانوادههای زیادی تناسب ندارد.