چرا محله کشوری بیش از 10 هزار واحد خالی دارد؟ فعالان بازار مسکن این بخش از شهر اصفهان عقیده دارند سلاطین مسکن در محله کشوری نه ملکی میفروشند و نه اجاره میدهند. این افراد دهها واحد مسکونی آماده یا نیمه آماده در این محله با قیمتی کمتر از 200 میلیون تومان در سالهای گذشته خریدهاند و امروز با قیمت بالاتر از یک میلیارد تومان هم فروشنده نیستند.
واحدهای خالی محله کشوری
به گفته مدیرکل راه و شهرسازی استان اصفهان، 40 هزار واحد خالی در شهر اصفهان وجود دارد و 70درصد این تعداد یعنی 24 هزار واحد خالی در محله شهیدکشوری و ولیعصر قرار دارند. بررسیهای میدانی نشان میدهد سهم محله کشوری بیش از 10 هزار واحد خالی است و در طول تیر و مرداد سهم آگهیهای فروش محله کشوری با وجود بیش از 10 هزار واحد خالی، کمتر از 5درصداز کل آگهیهای فروش ملک در اصفهان بود. در این پژوهش یک جامعه آماری متشکل از آگهیهای فروش ملک در طول تیر و مرداد تهیه شد و مطالعه روی آن نشان داد فروشنده چندانی در محله شهید کشوری وجود ندارد. درصد بالایی از فروشندگان نیز قیمت را فراتر از حد نرمال تعیین کردهاند.
«بیش از 10هزار واحد خالی» چرا نه برای فروش آگهی میشوند و نه اجاره؟ نوروزانی، مشاور املاک با سابقه اصفهان در پاسخ به این سؤال میگوید: «شما ملک میخری تا آنجا زندگی کنی یا رهن و اجاره بدهی، ولی واحدهای این محله سالهاست خالی از سکنه هستند، وقتی خانهات را نه میفروشی و نه رهن و اجاره میدهی پس برای چه خریدهای؟ آیا این منطقی است؟» بخش بزرگی از مالکان در محله کشوری نه فروشندهاند و نه حاضرند واحد خالی را به دست مستأجر بسپارند. آنها برنامهای برای فروش یا رهن و اجاره ندارند و واحد آنها سالهاست خالی ماندهاست. شیروانی یکی از فعالان بازار مسکن کشوری در این باره میگوید: «گاهی مالک فراموش میکند واحدش کجا بود؟ طرف سالها قبل اینجا آپارتمان خریده و خالی است.» شیروانی مدعیاست بخشی از مالکان با هدف سرمایهگذاری در محله کشوری ملک خریدهاند و تصمیم به فروش ندارند. با اینکه آپارتمانهای کمتر از صد میلیون تومان شهید کشوری در طول سالهای گذشته به ارقام میلیاردی رسیدهاست، همچنان قیمت ملک در این محله از بسیاری از محلههای شهر کمتر است و این مسئله مالکان را تشویق به نگهداری بلندمدتتر میکند. شیروانی دراینباره میگوید: «چند هفته قبل با مالکی تماس گرفتم، دو واحد به قیمت 110 میلیون تومان خریده بود، بالای یک میلیارد و 300 میلیون تومان هم فروشنده نبود و میگفت با دید سرمایهگذاری بلندمدت صبر میکند.» اگرچه قیمت آپارتمان در محله کشوری نسبت به سالهای گذشته تا ده برابر رشد کردهاست، ولی بسیاری از مالکان در این منطقه عقیده دارند املاک این منطقه هنوز جای زیادی برای رشد قیمت دارد. بسیاری از آپارتمانهای شهید کشوری امروز کمتر از دو میلیارد تومان قیمتدارند ولی در محلههای متوسط شهر، آپارتمانها دو تا سه برابر قیمت بیشتری دارند.
نوروزانی در اینباره میگوید: «دلالها به مردم میگویند اگر نفروشید آپارتمانهای کشوری بالای سه میلیارد تومان میآیند، آنها خودشان سالهاست تعداد زیادی آپارتمان در این محله خریدهاند و فروشنده نیستند.» پس از سکه، خودرو، شکر حالا سلاطین ملک در محله کشوری اصفهان ظهور کردهاند.
سلطان ملک در محله کشوری
«محله کشوری بیش از دهها سلطان ملک دارد.» مسئولان طی سالهای گذشته بارها از احتکار ملک در محله کشوریگفتهاند و فعالان بازار نیز مهر تأییدی بر این ادعا میزنند. اگرچه هیچ آمار رسمی و غیر رسمی برای تأیید این ادعا وجود ندارد ولی برخی فعالان با سابقه بازار مسکن اصفهان عقیده دارند در مسکنمهر فولادشهر، بخشی از بهارستان و محله کشوری بیشترین تعداد سلاطین ملک فعال هستند. آنها تعداد زیادی آپارتمان در کف قیمتی خریدهاند و امروز فروشنده نیستند و یا عرضه را بهگونهای کنترل میکنند تا قیمتها افزایش پیدا کند.
نوروزانی، مشاور املاک اصفهانی، در اینباره میگوید: «بیش از 10 هزار واحد خالی در محله کشوری داریم، یعنی در این محله باید آنقدر عرضه باشد تا قیمتها ثابت بماند ولی چرا کسی فروشنده نیست؟ مردم 10 هزار واحد خالی خریدهاند برای چه کاری؟ درصد بالایی از این خانهها متعلق به دلالهاست.» تعداد واسطهها در محله کشوری کم نیست و در بیشتر موارد راضی به گفتوگو نمیشوند.
شیروانی، فعال بازار مسکن منطقه کشوری میگوید: «دلالی را میشناسم امروز 80 واحد کلید نخورده دارد، یکی دیگر 65 واحد، دیگری 50 واحد و افراد زیادی با تعداد واحدهای بالای 20مورد در این محله حضور دارند.» چرا اطلاعاتی در مورد این دلالها و دارایی آنها وجود ندارد؟ شیروانی در پاسخ به این سؤال میگوید: «سلاطین ملک یک قولنامه مینویسند و از فروشنده وکالتنامه میگیرند، در نتیجه هیچ سند رسمی به نام آنها نیست و اطلاعاتی از آنها در سازمان امور مالیاتی یا دیگر نهادها وجود ندارد.»
واسطهها سالهای گذشته برای خرید ملک از یک فروشنده بدون انتقال سند رسمی، از فروشنده یک وکالتنامه رسمی دریافت کردهاند. در این وکالتنامهها خریدار اختیار دارد تا هر زمانی نسبت به انتقال سند اقدام کند و برای طی کردن مراحل این کار نیازی به حضور فروشنده نیست. با انجام این نوع معامله هم هزینه انتقال سند کاهش پیدا میکند و هم نامی از واسطه در سیستمهای اطلاعاتی ثبت نمیشود.
سلاطین ملک محله کشوری چه افرادی هستند؟
آمار مشخصی از تعداد خانههای هر واسطه در محله کشوری وجود ندارد، تنها فعالان بازار مسکن این بخش افرادی را با نام سلاطین ملک معرفی میکنند. در میان این افراد کمتر کسی راضی به گفتوگو با روزنامه شد و عدهای پس از فهمیدن موضوع گوشی موبایل خود را قطع کردند، تنها دو نفر قبول کردند کمتر از دو سؤال درباره این مسئله پاسخ دهند به شرط اینکه نامی از آنها در روزنامه درج نشود.
نفر اول به گفته فعالان بازار بیش از 25 واحد مسکونی در این محله دارد و در پاسخ به چرایی این سرمایهگذاری گفت: «یکی در بورس سهم میخرد، یکی دیگر بیتکوین میخرد، ما هم کار خلاف قانون نکردهایم، برای حمایت از تولید مسکن آمدهایم و چند واحد خریدهایم.» این واسطه بیشتر واحدهای مسکونی را به صورت پیشفروش به قیمت هر مترمربع کمتر از دو میلیون تومان خریدهاست و در پاسخ به اینکه چرا واحدهای خود را نمیفروشید؟ با عصبانیت گفت: «چرا دروغ میگویید؟ چه کسی میگوید ما احتکار کردهایم و نمیفروشیم؟ الان هزینه ساخت هر مترمربع 10 میلیون تومان است، اگر مشتری آمد متری 22 میلیون تومان من همه واحدها را میفروشم. وقتی مفت میخواهند متری 12 میلیون داراییام را بخرند، بله نمیفروشم.»
نفر دوم نیز در اینباره گفت به قیمت واقعی همه فروشندهاند ولی قیمتهای فعلی این محله واقعی نیست. این فرد 40ساله کارمند یکی از شرکتهای صنعتی و بزرگ اصفهان گفت: «شما ماشینت را به قیمت سه سال پیشمیفروشی؟ اگر نمیفروشی پس محتکر هستی؟ ما فروشندهایم ولی قرار نیست به سرمایهمان چوب حراج بزنیم.»
این افراد و بسیاری از واسطهها در محله کشوری مدعیاند اگر قیمت ملک در محله کشوری دوبرابر شود فروشندههستند و با همین سیاست آپارتمانهای 100 تا 200 میلیون تومانی این محله را به قیمتهای یک تا یک میلیارد و 500 میلیون تومان رساندهاند.