بالا و پایین بازار مرغ
بازار مرغ طی دو سال گذشته روزهای پرفرازونشیبی را طی کرده است. مشکلات مدیریتی در چرخه تولید و عرضه، باعث نابسامانی قیمت مرغ در بازار شد. خرید نهاده‌ها با قیمت ارز آزاد، مرغداران را با مشکلات بسیاری مواجه کرده بود و همین عامل منجر به افزایش هزینه تولید شد؛ نهاده‌ها به میزان کافی در اختیار مرغداران قرار نگرفت و مشکلاتی برای تخصیص ارز به منظور ترخیص نهاده‌ها از گمرک وجود داشت. بعد از آن هم حمل‌و‌نقل نهاده‌ها با اخلال مواجه شد و افزایش کرایه حمل هزینه‌ها را برای مرغداران افزایش داد. کاهش جوجه‌ریزی‌ها یکی دیگر از اتفاقاتی بود که منجر به نابسامانی و هرج‌ومرج در بازار مرغ شد. به دلیل افزایش هزینه‌های تولید، جوجه‌ریزی‌ها کاهش یافت و به دنبال کاهش عرضه در بازار قیمت مرغ افزایش پیدا کرد. مرغداری‌ها اعلام کردند شرکت‌های مرغ مادر اقدام به افزایش قیمت جوجه یک‌روزه کردند و در سایه نبود نظارت، این شرکت‌ها به قیمت‌گذاری با وجود مغایرت با نرخ مصوب ادامه دادند. هم‌زمان با گرانی جوجه یک‌روزه، با کمبود در بازار و التهاب در بازار مرغ مواجه شدیم. با ایجاد صف‌های طولانی برای خرید مرغ براساس مصوبات ستاد تنظیم بازار مقرر شد تمام فرایندها از جوجه‌ریزی و تأمین خوراک گرفته تا عرضه و توزیع مرغ در بازار به وزارت کشاورزی سپرده شود و کمیته‌ای تخصصی جهت سامان‌دهی بازار مرغ و تخم‌مرغ تشکیل شود. تصمیم‌گیری‌ها در ستاد تنظیم بازار نهایتا به تشکیل قرارگاه سامان‌دهی مرغ در کشور منجر شد؛ ولی با وجود تشکیل این قرارگاه حال و اوضاع بازار مرغ نشان از بی‌تأثیری عملکرد این قرارگاه دارد؛ تاجایی که فروشنده‌ها با قیمت دلخواه خود مرغ را عرضه کردند. مشکلات مرغ بعد از تشکیل قرارگاه سامان‌دهی مرغ نیز ادامه‌دار شد تا اینکه به تازگی عرضه اینترنتی مرغ برای آرام‌کردن آشفتگی‌های این بازار عملیاتی شده است. براساس تصمیمات متولیان دولتی، نرخ مصوب مرغ نیز 31 هزار تومان اعلام شده و عرضه مرغ بالاتر از این مبلغ تخلف به حساب می‌آید.
وفور گوشت مرغ در بازاراصفهان
حالا این‌طور که فعالان بازار اصفهان می‌گویند، در شرایط کنونی عرضه مرغ به‌اندازه‌ای است که نیاز بازار را تأمین می‌کند و ادامه این وضعیت به شرایط تولید در مرغداری‌ها و نحوه جوجه‌ریزی‌ها ارتباط دارد. رئیس اتحادیه گوشت سفید اصفهان به اصفهان‌زیبا می‌گوید: «گوشت مرغ در اصفهان با قیمت هر کیلو 31 هزار تومان به فروش می‌رسد که قیمت مصوب کشوری است؛ ضمن اینکه مشکلی در توزیع و عرضه مرغ در اصفهان وجود ندارد و با وفور گوشت مرغ در اصفهان مواجه هستیم.» محمدعلی فروغی تصریح می‌کند: «نحوه جوجه‌ریزی‌ها تعیین‌کننده عرضه مرغ تا شب عید است و بسته به اینکه جوجه‌ریزی‌ها به میزان کافی انجام شود و مرغداران مشکلی نداشته باشند، عرضه مرغ تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد.»
سبقت عرضه گوشت قرمز از تقاضا
عرضه گوشت قرمز نیز به عنوان یکی از مهم‌ترین اقلام پروتئینی سر سفره مردم نیز طی ماه‌های گذشته با مشکلاتی مواجه شد. اختصاص نیافتن ارز منجر به تأخیر در ترخیص نهاده‌ها شد و دام‌ها گرسنه ماندند. در سال جاری نیز کم‌آبی شرایط را برای دامداران نامساعد کرد؛ تا جایی که بسیاری از دامداران تا قبل از تلف‌شدن دام‌ها به‌دلیل نبود علوفه، ناچار شدند دام‌هایشان را به کشتارگاه برسانند و این عامل بر عرضه گوشت در بازار اثر گذاشت. قیمت نهاده‌ها نقش زیادی در تعادل قیمتی گوشت قرمز دارد تا با کاهش قیمت‌ها سرانه مصرف گوشت قرمز در میان مردم افزایش پیدا کند.
درباره قیمت و عرضه گوشت قرمز در اصفهان نیز رئیس اتحادیه فروشندگان گوشت قرمز اصفهان به اصفهان‌زیبا می‌گوید: «قیمت گوشت قرمز در اصفهان حدود سه الی چهارماه است که ثابت باقی مانده است. گوسفند زنده با قیمت هر کیلو 48 تا 55 هزار تومان عرضه می‌شود و قیمت هر کیلو گوشت قرمز نیز در مغازه‌ها 130 هزار تومان است.» اصغر پورباطنی بیان می‌کند: «مشکلات دامداران هنوز هم پابرجاست که البته باتوجه به تصصیم وزیر جهاد کشاورزی قرار است وام‌هایی به دامداران برای خرید علوفه اختصاص داده شود؛ ولی تغییر نکردن قیمت‌ها به خاطر این است که شهروندان قدرت خرید ندارند و تقاضا کاهش یافته است؛ در واقع الان عرضه گوشت قرمز بیشتر از میزان تقاضا در بازار است و گران فروشی انجام نمی‌شود.»
برخورد با عرضه‌کنندگان مرغ سبز
بازرسی و نظارت بر فعالیت‌های فروشــندگان نــشان می‌دهــد هــنوز هــستــند مــتخلــفانی که بــا وجــود اعـلام نرخ مـصوب بـرای مـرغ بعضا گوشت مرغ را بالاتر از 40 هزار تومان به مشتری عرضه کرده‌اند. مدیر بازرسی و نظارت اتاق اصناف اصفهان به اصفهان‌زیبا می‌گوید: «قیمت مصوب گوشت مرغ 31هزار تومان است؛ اما به خاطر فراوانی گوشت مرغ بعضا با قیمت پایین‌تر از نرخ مصوب نیز عرضه می‌شود.» جواد محمدی فشارکی بیان می‌کند: «برخی فروشندگان در اصفهان مرغ‌های شمال را خریداری کرده و با عنوان مرغ سبز و با قیمت بالاتر از نرخ مصوب می‌فروشند که این اقدام تخلف محسوب می‌شود.» او ادامه می‌دهد: «استدلال آن‌ها این است که مرغ سبز به دلیل کیفیت بیشتر باید با نرخ بالاتری به فروش برسد؛ با این حال مرغ سبز با مرغ‌های اصفهان به لحاظ کیفیت تفاوتی ندارند و سودجویان، مرغ سبز را از شمال با نرخ زیر 30 هزار تومان خریداری می‌کنند؛ ولی در اصفهان این مرغ‌ها را با قیمت بالای 40 هزار تومان عرضه می‌کنند.»
مدیر بازرسی و نظارت اتاق اصناف اصفهان اذعان می‌کند: «تمامی مرغ‌ها با گرید «بی» هستند که سقف قیمتی آن‌ها 31 هزار تومان است که همان نرخ مصوب کشوری است؛ بنابراین با سودجویان برخورد می‌شود. بازرسی اصناف برای آن‌ها تشکیل پرونده می‌دهد و برای رسیدگی به تعزیرات حکومتی ارسال شده و این متخلفان جریمه می‌شوند.» محمدی خاطرنشان می‌کند: «تا شب عید مشکلی در عرضه مرغ نداریم و با وفور گوشت مرغ در بازار مواجه هستیم. در بحث گوشت قرمز نیز به خاطر کمبود علوفه و نهاده‌های دامی بسیاری از دامداران دام زنده را به کشتارگاه می‌برند که مرکز پشتیبانی امور دام و تعاونی روستایی دام‌های زنده را خریداری می‌کند تا بتواند گوشت مورد نیاز بازار را تأمین کند.»
به گفته مدیربازرسی و نظارت اتاق اصناف اصفهان، در حال حاضر قیمت گوشت قرمز تفاوتی نکرده است و با فراوانی گوشت قرمز در سطح عرضه در استان مواجه هستیم.
