به گزارش اصفهان زیبا؛ ایام بهار برای برخی از افراد با بروز حساسیتهای فصلی همراه است. حال برای اینکه بدانید علت این اختلال چیست و با چه مواد غذایی می‌توان از این مشکل پیشگیری کرد، نظر دکتر فاطمه شیرانی، متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی و عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان را بخوانید.
حساسیت فصلی و علل بروز آن
حساسیت فصلی بر اثر ورود مواد آلرژیزا مانند دانه‌های گرده گیاهان به بدن از طریق خوردن و آشامیدن، تنفس و تماس‌های پوستی ایجاد میشود و با تحریک ترشح هیستامین‌ها علائمی مانند خارش چشم و لب‌ها، آبریزش بینی یا چشم، عطسه و سرفه‌های دوره‌ای، التهاب مجاری تنفسی و تنگی‌نفس را بروز می‌‌دهد.
درواقع تحریک سلول‌‌های بویایی و التهاب مخاط بینی باعث تحریک سیستم ایمنی بدن و بروز آلرژی در افراد میشود.نوع مواد غذایی مصرفی میتواند با تقویت یا تضعیف سیستم ایمنی بدن، شدت حساسیتهای فصلی را کاهش یا افزایش دهد.
مصرف ادویه‌ها، غذاهای تند، غذاهای سرشار از چربی‌‌های اشباع مانند غذاهای سرخ‌کردنی، انواع شیرینی‌های خامه‌ای، سس مایونز، روغن‌های جامد، کره و مارگارین نیز میتواند با تضعیف سیستم ایمنی بدن منجر به تشدید عوارض ناشی از آلرژی‌های فصلی شود.
درعین‌حال مصرف مواد غذایی فراوری‌شده و صنعتی به دلیل وجود مواد نگه‌دارنده، رنگ‌های مصنوعی و طعمدهندهها، مقدار زیاد نمک و اسیدهای چرب اشباع موجود در آن‌ها باعث بروز انواع حساسیت‌ها ازجمله حساسیتهای فصلی میشود.
تغذیه صحیح در حساسیتهای فصلی
انتخاب الگوی غذایی سالم و داشتن تنوع و تعادل در برنامه غذایی، کنترل اضافه‌وزن و چاقی و دریافت آب کافی میتواند عوارض حساسیتهای فصلی را تا حدودی کاهش دهد.بسیاری از ریز‌مغذی‌ها ازجمله: ویتامین‌های گروه B، A،C و زینک نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارند و استفاده از انواع گوشت و غذاهای دریایی، سبزی‌ها و میوه‌های تازه، آجیل و محصولات لبنی کم‌چرب تا اندازه زیادی این مواد را برای بدن تأمین می‌کنند.
منابع غذایی ویتامین‌های گروه B شامل غلات سبوس‌دار، حبوبات، گوشت، لبنیات و تخم‌مرغ هستند. سبزی‌ها و میوه‌های غنی از ویتامینA شامل سبزی‌ها و میوه‌های به رنگ زرد، نارنجی، قرمز و سبز تیره و سبزی‌های برگی مثل اسفناج، هویج، گوجه، طالبی، زردآلو و شلیل هستند. منابع غنی از ویتامینC شامل سبزی‌های برگی، گوجه و فلفل‌دلمه‌ای و میوه‌هایی مثل مرکبات هستند.
اثر رژیم غذایی مدیترانه‌ای بر حساسیت فصلی: پیروی از رژیم غذایی مدیترانه‌ای میتواند انتخاب مناسبی برای کنترل انواع حساسیت‌ها ازجمله حساسیتهای فصلی باشد.رژیم غذایی سنتی مدیترانه‌ای بر پایه دریافت مقدار فراوانی از غذاهای گیاهی (میوه، سبزی و غلات، به‌ویژه نوع سبوس‌دار، حبوبات، مغز دانه‌ها، دریافت بالای روغن‌زیتون، انواع ماهی و اسیدهای چرب امگا۳ و مصرف متعادل لبنیات کم‌چرب) استوار است و در مقابل، مصرف گوشت قرمز، اسیدهای چرب اشباع و قندهای ساده را محدود می‌کند.
بررسی‌های اپیدمیولوژی نشان داده‌اند پیروی از این الگوی غذایی منجر به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های غیر‌واگیر ازجمله: چاقی، دیابت، بیماری‌های قلبی‌عروقی و سرطان دستگاه تنفسی میشود.
الگوی غذایی مدیترانه‌ای سرشار از سبزی‌ها و میوه‌هاست و درعوض، روغن اشباع‌شده کمتری دارد و در پیشگیری و درمان انواع حساسیت‌ها و آسم اثرات مفیدی را نشان داده است .این الگوی غذایی از اسیدهای چرب غیر‌اشباع مانند روغن‌زیتون، اسیدهای چرب امگا۳ و آنتی‌اکسیدان‌های غنی است و اثرات مفیدی بر کاهش عوامل التهابی، به‌خصوص در مجاری تنفسی دارد.
اثرات میوه‌ها و سبزی‌ها بر کاهش حساسیت فصلی: میوه‌ها و سبزی‌ها میزان زیادی از ویتامین‌ها و مواد معدنی موردنیاز بدن را تأمین می‌کنند؛ همچنین منبعی از آنتی‌اکسیدان‌ها (جلوگیری از عمل تخریبی رادیکال‌های آزاد در بدن)، پلی‌فنول‌ها، کاروتنوئید‌ها و فلاونوئیدها هستند و محتوای انرژی کم و فیبر زیاد دارند.
دریافت انواع آنتی‌اکسیدان‌ها باعث تقویت سیستم ایمنی میشود و به کنترل حساسیتهای فصلی کمک می‌کند. ازطرفی، دریافت مناسب میوه و سبزی و منابع فیبر غذایی سبب تکثیر و بقای باکتری‌های مفید (پروبیوتیک‌ها) در روده میشود.فعالیت پروبیوتیک‌ها در روده سبب کاهش التهاب مجاری تنفسی و همچنین کاهش پاسخ‌های آلرژیک میشود.
