به گزارش اصفهان زیبا؛ 24 سال از پیوند خواهرخواندگی اصفهان و ایروان میگذرد، پیوندی که ابتدا بر مبنای ارتباط نزدیک دو کشور ایران و ارمنستان با داشتن امتیاز همسایگی و مشترکات فراوان تاریخی و فرهنگی دو ملت شکل گرفت و در ادامه، زمینه تعاملهای دو شهر را در حوزههای مختلف تجاری و اقتصادی ایجاد کرد. در طول این سالها دو شهر اصفهان و ایروان همواره از ظرفیتهای فرهنگی، تاریخی و اقتصادی یکدیگر بهرهبرداری کرده و رابطهای استراتژیک در زمینههای مختلف ایجاد کردهاند.
اصفهان با فرهنگ غنی و میراث تاریخی خود، همچنان بهعنوان یکی از مهمترین قطبهای گردشگری و صنعتی ایران شناخته میشود و قرنهاست پذیرای شهروندان ارمنی در منطقه جلفاست و عنوان نماد همزیستی مسالمتآمیز ادیان توحیدی را به خود اختصاص داده است. در مقابل، شهر ایروان قرار دارد که پایتخت ارمنستان و مرکز سیاسی و صنعتی این کشور است و بهعنوان یک شهر فرهنگی، پایتخت جهانی کتاب را در 2012 به خود اختصاص داد و با جاذبههای تاریخی ویژهاش از مهمترین مقاصد گردشگری ارمنستان به شمار میرود و ازجمله شهرهای امن جهان نیز محسوب میشود. پیوند این دو شهر در 1379 بسته شد و این فرصت را به آنها داد تا با تقویت همکاریهای گردشگری، رویدادهای فرهنگی و تبادل تجربهها، به رشد و ارتقای روابط دوجانبه در حوزههای مختلف دست یابند و فرصتهای رشد بیشتری را در حوزه بینالملل برای یکدیگر ایجاد کنند.
خانم سدا آقبالیان، رئیس بخش گردشگری اداره فرهنگ و گردشگری شهرداری ایروان معتقد است که خواهرخواندگی اصفهان و ایروان توانسته به افزایش تعداد گردشگران ایرانی در کشورش کمک کند. او در گفتوگویی با «اصفهانزیبا» که در حاشیه برگزاری چهاردهمین نمایشگاه بینالمللی گردشگری، صنایعدستی و هتلداری اصفهان انجام شد، بر این موضوع تأکید کرد که عامل مهمی که میتواند به تقویت و توسعه روابط دو شهر خواهرخوانده بینجامد، برقراری پرواز مستقیم بین اصفهان و ایروان است. بر اساس نظر این رئیس بخش گردشگری اداره فرهنگ و گردشگری شهرداری ایروان، بستن تفاهمنامهها بهتنهایی نمیتواند عاملی برای توسعه روابط دو شهر بهحساب آید و نزدیکی دو ملت بسیار میتواند زمینههای جدیدی برای تبادل گردشگران و رونق صنعت گردشگری فراهم کند.
در جایگاه رئیس بخش گردشگری در شهرداری ایروان، برداشت خود را از دو دهه خواهرخواندگی اصفهان و ایروان مطرح کنید و در ادامه بگویید در بستر این رابطه، چه اهداف شهریِ ایروان تا به امروز محقق شده است؟
از سال ۲۰۰۰ شهرهای ایروان و اصفهان با یکدیگر خواهرخوانده شدند و تقریبا ۲۴ سال از این خواهرخواندگی گذشته است. این رابطه با این هدف شکل گرفت که دو شهر بتوانند در زمینههای فرهنگی، آموزشی، اقتصادی و تجاری با یکدیگر همکاری داشته باشند و ارتباطهای خود را در حوزههای مختلف گسترش دهند.
در حال حاضر گردشگران ایرانی که به ارمنستان سفر میکنند، جایگاه سوم گردشگران این کشور را به خود اختصاص دادهاند و تقریبا ۱۰درصد توریستهای خارجی ما را ایرانیها تشکیل میدهند؛ شرایطی که خواهرخواندهبودن ایروان با اصفهان در آن نقش مؤثری داشته و بهنوعی به این موضوع کمک کرده است. در همین رابطه، گزینه مهمی که میتواند به توسعه روابط دو شهر اصفهان و ایروان بهعنوان خواهرخوانده کمک کند، برقراری پرواز مستقیم بین دو شهر است.
با توجه به تجربه شما در حوزه شهری، اصفهان و ایروان در چه بخشهایی میتوانند بیشترین همکاری را با یکدیگر رقم بزنند؟
در حال حاضر ایران و ارمنستان از روابط تجاری قابل قبولی برخوردارند و ایران یکی از طرفها و شرکای تجاری خوب ارمنستان بهشمار میرود، روابطی که البته محوریت آن بیشتر در تهران است و بهنوعی، مرکز رابطه ارمنستان و ایروان با ایران ازنظر اقتصادی در محافل اقتصادی تهران وجود دارد. از سوی دیگر، شاهد وجود مرکز فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در ایروان هستیم.
تلاش این مرکز فرهنگی واقعا چشمگیر است و همیشه از سوی این مرکز برنامههای متفاوت فرهنگی درباره ایران در ارمنستان ارائه میشود. در همین مسجد کبود که بهنوعی مسجد ایرانیان در ایروان محسوب میشود، همیشه رویدادهای فرهنگی ایرانی بسیاری برگزار میشود و گروههایی هم از اصفهان پیوسته در این مسجد حضور دارند؛ بااینحال تصور من این است که ظرفیت همکاری دو شهر اصفهان و ایروان ورای این موضوعهاست. به عقیده بنده، همین نمایشگاهی (چهاردهمین نمایشگاه بینالمللی گردشگری، صنایعدستی و هتلداری اصفهان) که ما به دعوت شهرداری اصفهان شرکت کردیم، میتواند زمینه ایجاد همکاریها و ارتباطهای خوب اقتصادی در آینده باشد. پیامدهای خوب این نمایشگاه، منافع و رابطههای خوب اقتصادی است که میان طرفهای مختلف شرکتکننده و بازدیدکنندگان از این نمایشگاه ایجاد خواهد شد؛ چراکه صنعت گردشگری هم جزئی از اقتصاد بهشمار میرود.
پس تفاهمنامه خواهرخواندگی بهتنهایی نمیتواند تقویت و رونق ارتباطهای دو شهر را در پی داشته باشد. درست است؟
بله، دقیقا. تنها تفاهمنامهها و قراردادهای روی کاغذ نیستند که باعث نزدیکی یا برقراری همکاری میشوند؛ نزدیکی دو ملت بسیار مهم است. ملتها باید بتوانند رابطههای گرمی با یکدیگر ایجاد کنند که خوشبختانه میان ایران و ارمنستان و اصفهان و ایروان این فضا وجود دارد؛ بهعنوانمثال، من که از شهرداری ایروان به اصفهان آمدم، ذهنیت خوبی از اصفهان و ایران پیدا کردم. طبیعتا این ذهنیت را به دوستان و اطرافیانم در ارمنستان منتقل کرده و آنها را برای سفر به ایران و اصفهان تشویق میکنم؛ آنها نیز در پی توضیحهای من به اصفهان سفر کرده و مشاهدههای خود را برای دوستان و اقوام تعریف میکنند و این چرخه به همین شکل ادامه خواهد یافت و مطمئنا ما در آینده شاهد گسترش و توسعه گردشگری در اصفهان خواهیم بود؛ شما نیز میتوانید دوستانتان را تشویق کنید به ارمنستان و ایروان سفر کنند و ذهنیت و تصور خود از ایروان را به دوستانشان منتقل کنند تا اتفاقهای خوبی در حوزه گردشگری برای ارمنستان از سمت ایران رخ دهد. منظورم این است که تفاهمنامههای خواهرخواندگی بخشی از رابطه دو شهر را به خود اختصاص میدهد و همه موضوع نیست و عملا در روابط، کاغذ و سند مطرح نمیشود.
همانطور که اشاره کردید، برقراری پرواز مستقیم میان اصفهان و ایروان میتواند به گسترش روابط دو شهر در حوزههای مختلف منجر شود. علاوه بر این، از دید شما چه راهکار دیگری بهمنظور تقویت روابط خواهرخواندگی دو شهر اصفهان و ایروان وجود دارد؟
یکی از پیشنهادها و ایدههای من شرکت و حضور مستمر در رویدادها و برنامههای دو شهر است. بهعنوانمثال، ما در حال حاضر به یونسکو این پیشنهاد و درخواست را دادهایم که در ۲۰۲۵ ما را در لیست شهرهای خلاق قرار دهد که اگر این اتفاق رخ دهد، مطمئنا در ۲۰۲۵ رویدادی به این مناسبت خواهیم داشت و از هنرمندان و طراحان شهری اصفهان حتما دعوت خواهیم کرد که در این رویداد بزرگ شرکت کنند. این فضا میتواند به تقویت روابط دو شهر اصفهان و ایروان کمک کند.
رویداد دیگری که قرار است سال آینده در ایروان برگزار شود، جشنواره طرحهای شهری و طراحی شهری در هفته طراحی شهر ایروان است. بنده طی مدتی که اصفهان بودم، بازدیدهایی در این رابطه در شهر اصفهان داشتم و احساس کردم اصفهان ازنظر خلاقیت، طراحی و ایدههای جدید بسیار توانا بوده و از ظرفیتهای فراوانی برخوردار است. ازطرفی، هنرمندان بسیاری در اصفهان وجود دارند که در خلق طرحهای نو و صنایع جدید مهارت دارند؛ به همین خاطر ما حتما از طراحان و خلاقان هنری اصفهان برای شرکت در رویداد طراحی شهری که قراراست سال آینده در ایروان برگزار شود، دعوت خواهیم کرد تا در این جشنواره شرکت کنند؛ این نیز از دیگر پیشنهادهای من برای گسترش تعاملها و ارتباطها میان دو شهر اصفهان و ایروان و شهروندان آنهاست.
